Chroniczny brak odpoczynku i nieumiejętność relaksacji
Jeden z najsilniejszych czynników ryzyka zaburzeń psychicznych, poznawczych i sercowo-naczyniowych

Podstawowe dane
Chroniczny brak odpoczynku i nieumiejętność relaksacji obejmują długotrwały niedobór snu, brak regularnych przerw w pracy, przewlekły stres oraz nieumiejętność stosowania technik relaksacyjnych. Ten styl życia prowadzi do trwałych zaburzeń funkcjonowania organizmu, zwiększonego ryzyka depresji, chorób serca, obniżenia odporności i pogorszenia ogólnego samopoczucia.
Wpływ: Negatywny
Główne obszary wpływu:
Poziom dowodów: Silne
Szkodliwość: Wysoka
Zanim zaczniesz wprowadzać w życie jakiekolwiek interwencje - przeczytaj nasz darmowy poradnik Droga ku długowieczności , aby zbudować solidne podstawy, które pozwolą Ci przygotować Twój spersonalizowany plan długowieczności i bezpiecznie go realizować.
PrzeczytajOpis działania
Brak odpowiedniej ilości snu i odpoczynku oraz długotrwały stres prowadzą do deregulacji osi neurohormonalnych, wzrostu stanu zapalnego oraz zaburzeń równowagi autonomicznego układu nerwowego. Przewlekły brak odpoczynku skutkuje trwałymi zmianami strukturalnymi i funkcjonalnymi w mózgu, pogorszeniem pamięci, uwagi oraz regulacji emocjonalnej. Dodatkowo przyczynia się do wzrostu ciśnienia krwi, ryzyka arytmii i zaburzeń metabolicznych.
Poziom szkodliwości
Szkodliwość: Wysoka
Chroniczny brak odpoczynku i nieumiejętność relaksacji stanowią jeden z najlepiej udokumentowanych czynników ryzyka rozwoju chorób przewlekłych, zaburzeń psychicznych, pogorszenia jakości życia i przedwczesnej śmierci. Dziesiątki badań epidemiologicznych, metaanaliz i raportów zdrowia publicznego potwierdzają, że przewlekły niedobór snu, brak regeneracji i nieumiejętność radzenia sobie ze stresem prowadzą do:
- poważnego wzrostu ryzyka chorób sercowo-naczyniowych (zawał, udar, nadciśnienie)
- pogorszenia funkcji poznawczych, pamięci i uwagi
- zwiększenia częstości zaburzeń depresyjnych i lękowych
- osłabienia odporności i wyższej podatności na infekcje
- przyspieszenia procesów neurodegeneracyjnych i ryzyka demencji
- obniżenia wydolności fizycznej, częstszych urazów i przewlekłego zmęczenia
- skrócenia oczekiwanej długości życia
Skala problemu
Skala problemu braku odpoczynku i chronicznego stresu jest globalna i narasta wraz z tempem życia. Najważniejsze liczby i fakty to:
- Około 1/3 dorosłych na świecie cierpi na przewlekłe niedosypianie lub zaburzenia snu
- Szacuje się, że brak odpoczynku i chroniczny stres odpowiadają za miliony przedwczesnych zgonów rocznie
- Niedobór snu i przewlekłe zmęczenie są uznawane za główne czynniki ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, depresji i wypadków komunikacyjnych
- W krajach wysoko rozwiniętych koszt gospodarczy niewyspania i braku relaksu liczony jest w setkach miliardów dolarów rocznie
- Regularny odpoczynek i nauka technik relaksacyjnych mogą istotnie obniżyć ryzyko chorób i poprawić jakość życia
Praktyczne wskazówki
Zadbaj o higienę snu
Kładź się i wstawaj o stałych porach, unikaj światła ekranów przed snem i zadbaj o komfortowe warunki w sypialni.
Planuj regularne przerwy w ciągu dnia
Stosuj krótkie przerwy na rozciąganie, oddech lub kilka minut medytacji w pracy i domu – nawet kilka minut relaksu zmniejsza napięcie.
Wdrażaj techniki relaksacyjne
Wypróbuj progresywną relaksację mięśni, świadome oddychanie, jogę, krótkie drzemki lub inne techniki pomagające zredukować napięcie i wyciszyć organizm.
Dbaj o aktywność fizyczną
Codzienna umiarkowana aktywność (np. szybki spacer, jazda na rowerze) wspiera regenerację układu nerwowego i poprawia sen.
Rozwijaj świadomość własnych potrzeb
Obserwuj, kiedy Twój organizm domaga się odpoczynku. Nie ignoruj sygnałów zmęczenia – reaguj na nie, zamiast je wypierać.
Dołącz do naszej grupy WhatsApp z botem AI, który przy wsparciu naszej społeczności i naszych ekspertów odpowie na wszelkie pytania związane z długowiecznością
DołączGłówne obszary wpływu
Mózg
Chroniczny brak odpoczynku i nieumiejętność relaksacji, czyli długotrwały niedobór snu i przewlekły stres, prowadzą do trwałych zmian w strukturze i funkcjonowaniu mózgu, pogorszenia funkcji poznawczych oraz zwiększają ryzyko chorób neurodegeneracyjnych.
Zmiany strukturalne i funkcjonalne mózgu
- Atrofia (zanik) istoty szarej w hipokampie, korze czołowej i móżdżku
- Zaburzenia połączeń sieci mózgowych odpowiedzialnych za uwagę, pamięć i kontrolę emocji
- Zmniejszenie objętości hipokampa – sprzyja depresji i zaburzeniom poznawczym
Konsekwencje neurobiologiczne i poznawcze
- Stan zapalny mózgu, aktywacja mikrogleju i astrocytów
- Nasilenie procesów neurodegeneracyjnych, podobnych do choroby Alzheimera
- Trwałe zaburzenia pamięci, uwagi, spowolnienie reakcji, pogorszenie nastroju i wzrost lęku
- Wzrost ilości toksycznych białek (amyloidu-beta), przyspieszenie starzenia się mózgu i ryzyka demencji
Podsumowanie
- Chroniczny brak odpoczynku i relaksacji prowadzi do trwałych, negatywnych zmian w mózgu
- Regularny odpoczynek i umiejętność relaksacji są kluczowe dla zdrowia mózgu i ogólnego dobrostanu
Zdrowie mentalne
Chroniczny brak odpoczynku i nieumiejętność relaksacji znacząco pogarszają zdrowie psychiczne, prowadząc do wzrostu ryzyka stresu, lęku, depresji, wypalenia i pogorszenia funkcji poznawczych.
Wpływ braku odpoczynku i snu na zdrowie psychiczne
- Wzrost poziomu stresu, lęku, depresji oraz obniżenie nastroju i optymizmu
- Pogorszenie koncentracji, pamięci, zdolności uczenia się i efektywności pracy
- Zwiększone ryzyko wypalenia zawodowego, chronicznego zmęczenia i obniżonej odporności psychicznej
- Częstsze występowanie drażliwości, trudności w kontroli emocji oraz większa podatność na negatywne emocje
Znaczenie relaksacji i technik odpoczynku
- Techniki relaksacyjne, takie jak progresywna relaksacja mięśni czy świadome oddychanie, skutecznie obniżają poziom stresu i poprawiają jakość snu
- Regularny odpoczynek, przerwy w pracy, aktywność fizyczna i praktyki relaksacyjne poprawiają witalność oraz wspierają zdrowie psychiczne
Podsumowanie
- Brak odpoczynku i relaksacji zwiększa podatność na stres, lęk, depresję i wypalenie
- Regularny odpoczynek i techniki relaksacyjne są kluczowe dla dobrego samopoczucia psychicznego
Układ sercowo-naczyniowy
Chroniczny brak odpoczynku i nieumiejętność relaksacji prowadzą do zwiększonego ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, takich jak nadciśnienie, zawał serca, udar oraz skrócenia życia wolnego od chorób serca.
Mechanizmy i skutki braku odpoczynku
- Wzrost ciśnienia krwi po niedoborze snu i przewlekłym stresie
- Zaburzenia regulacji autonomicznego układu nerwowego i przewaga układu współczulnego
- Wzrost stanu zapalnego oraz zaburzenia funkcji śródbłonka naczyń
- Wyższe ryzyko zawału serca, udaru, niewydolności serca oraz migotania przedsionków
- Obniżona zmienność rytmu serca i zaburzenia równowagi autonomicznej
Rola relaksacji i techniki wspomagające
- Techniki relaksacyjne (progresywna relaksacja mięśni, ćwiczenia oddechowe) skutecznie obniżają ciśnienie krwi i poziom stresu
- Regularny relaks wspiera równowagę autonomiczną i zmniejsza ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych
- Poprawa jakości życia u osób z chorobami serca i nadciśnieniem po wprowadzeniu technik relaksacyjnych
Podsumowanie
- Brak odpoczynku i relaksacji to istotny czynnik ryzyka dla zdrowia sercowo-naczyniowego
- Regularny odpoczynek, odpowiednia ilość snu i techniki relaksacyjne są kluczowe dla profilaktyki chorób serca i naczyń
Dane naukowe i źródła
Podsumowanie badań
Poziom dowodów Silne
Liczba załączonych badań: 60
- Przegląd literatury: 17 badań
- Badanie obserwacyjne: 16 badań
- Badanie na zwierzętach: 9 badań
- Randomizowane badanie kontrolowane (RCT): 7 badań
- Badanie eksperymentalne (Non-RCT): 5 badań
- Metaanaliza: 3 badania
- Przegląd systematyczny: 3 badania
Finalny komentarz: Wpływ chronicznego braku odpoczynku i nieumiejętności relaksacji na zdrowie jest jednym z najlepiej udokumentowanych obszarów w literaturze naukowej. Liczne metaanalizy, przeglądy systematyczne i duże badania kohortowe jednoznacznie potwierdzają, że niedobór snu, chroniczne zmęczenie oraz przewlekły stres prowadzą do znacznego wzrostu ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, depresji, zaburzeń lękowych, pogorszenia funkcji poznawczych i skrócenia życia wolnego od chorób przewlekłych. Potwierdzono istnienie związków przyczynowo-skutkowych w badaniach eksperymentalnych (np. deprywacja snu prowadzi do wzrostu ciśnienia, zaburzeń metabolicznych i zmian neurobiologicznych), a także w badaniach długoterminowych na dużych populacjach. Wyniki są spójne zarówno w odniesieniu do skutków braku snu, jak i przewlekłego stresu czy braku technik relaksacyjnych. Brak odpoczynku i relaksu uznaje się za czynnik o sile oddziaływania porównywalnej do innych kluczowych czynników ryzyka zdrowotnego, takich jak palenie papierosów czy siedzący tryb życia.
Lista badań
Funkcjonalny konektom mózgu jest wyraźnie zmieniony przez brak snu
Typ badania: Badanie obserwacyjne
Liczba cytowań: 109
Rok: 2016
Autorzy: T. Kaufmann, T. Elvsåshagen, D. Alnæs, Nathalia Zak, Per Ø. Pedersen, L. Norbom, Sophia H. Quraishi, E. Tagliazucchi, H. Laufs, A. Bjørnerud, U. Malt, O. Andreassen, E. Roussos, E. Duff, Stephen M. Smith, I. Groote, L. Westlye
Czasopismo: NeuroImage
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Brak snu znacząco zmienia funkcjonalny konektom mózgu, wpływając na różne sieci spoczynkowe i ogólne funkcjonowanie mózgu.
Zobacz badaniePlastyczność i podatność zmian morfologicznych mózgu na niewystarczającą ilość snu
Typ badania: Badanie obserwacyjne
Liczba cytowań: 57
Rok: 2018
Autorzy: Xi-jian Dai, Jian Jiang, Zhiqiang Zhang, Xiao Nie, Bi-Xia Liu, Li Pei, Hong-han Gong, Jianping Hu, G. Lu, Yang Zhan
Czasopismo: Frontiers in Psychiatry
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Ostre pozbawienie snu i przewlekła bezsenność powodują odmienne zmiany morfologiczne w mózgu, które mogą przyczyniać się do zaburzeń uwagi i pamięci po utracie snu.
Streszczenie: Tło: Niewystarczająca ilość snu jest powszechna w codziennym życiu i może prowadzić do zaburzeń poznawczych. Zaburzenia snu występują również w chorobach neuropsychiatrycznych. Jednak wciąż nie wiadomo, czy i jak ostra oraz przewlekła utrata snu wpływa na morfologię mózgu. Metody: W badaniu zastosowano metodę morfometrii opartej na wokselach, by analizować zmiany strukturalne mózgu podczas deprywacji snu (SD) w sześciu punktach czasowych: wypoczęta czuwalność, 20, 24, 32, 36 godzin SD oraz po jednej nocy snu u 22 zdrowych osób, a także u 39 pacjentów z pierwotną przewlekłą bezsennością w porównaniu do 39 dobranych osób dobrze śpiących. Testy uwagi i pamięci przestrzennej przeprowadzano przy każdym punkcie SD. Dane poddano analizie ANOVA z powtarzanymi pomiarami oraz analizom post-hoc w celu określenia różnic międzygrupowych. Wyniki: Ostra SD wiązała się z rozległymi zmianami objętości istoty szarej (GMV) w wzgórzu, móżdżku, wyspie i korze ciemieniowej. Bezsenność była związana ze zwiększoną objętością GMV w korze skroniowej, wyspie i móżdżku. Ostra SD prowadziła do zaniku mózgu, a im dłużej trwała SD, tym więcej obszarów wykazywało zmniejszoną GMV; po jednej nocy snu zanik był odwracalny i zastępowany przez wzrost GMV. SD miała kumulatywny negatywny wpływ na uwagę i pamięć roboczą. Wnioski: Ostra SD i bezsenność wykazują odmienne zmiany morfologiczne GMV. SD ma kumulatywny negatywny wpływ na morfologię mózgu i zaawansowane funkcje poznawcze. Zmieniona GMV może stanowić neurobiologiczne podłoże zaburzeń uwagi i pamięci po utracie snu. Znaczenie: Sen jest rzadziej badany z wykorzystaniem technik obrazowania niż choroby neurologiczne i psychiatryczne. Nadal nie wiadomo, czy i jak ostra oraz przewlekła utrata snu wpływa na morfologię mózgu. W badaniu zastosowano metodę morfometrii opartej na wokselach, by analizować zmiany strukturalne mózgu u zdrowych osób na wielu etapach deprywacji snu oraz u pacjentów z przewlekłą bezsennością. Stwierdzono, że przedłużona ostra SD wraz z jedną nocą regeneracyjnego snu powoduje kumulatywny efekt zanikowy oraz odwracalność zmian morfologicznych, co jest zgodne z obserwacjami behawioralnymi w testach uwagi. Ponadto ostra SD i przewlekła bezsenność wykazują odmienne zmiany GMV, lecz mają także obszary nakładające się. Zmieniona GMV może stanowić strukturalne podłoże zaburzeń uwagi i pamięci po utracie snu.
Zobacz badaniePrzewlekła fragmentacja snu dzieli wspólną patogenezę z chorobami neurodegeneracyjnymi: Dysfunkcja szlaku endosom-autofagosom-lizosom i neurozapalenie zależne od mikrogleju
Typ badania: Badanie na zwierzętach
Liczba cytowań: 55
Rok: 2019
Autorzy: Yi Xie, Li Ba, Min Wang, Saiyue Deng, Si-Miao Chen, Li-fang Huang, Min Zhang, Wei Wang, Fengfei Ding
Czasopismo: CNS Neuroscience & Therapeutics
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Przewlekła niewystarczająca ilość snu u młodych dorosłych myszy jest związana z dysfunkcją szlaków degradacji białek i neurozapaleniem zależnym od mikrogleju, co potencjalnie przyczynia się do neurodegeneracji.
Streszczenie: Insufficient sleep has been found to result in varying degrees of cognitive impairment and emotional changes. Sleep was reported probably responsible for cleaning metabolic wastes in brain by increasing extracellular bulk flow. Herein, we propose that chronic sleep insufficiency in young adult wild‐type mice is also linked with dysfunction of intracellular protein degradation pathways and microglia‐mediated neuroinflammation, which are potentially important mechanisms in the initiation of neurodegeneration.
Zobacz badaniePrzewlekłe ograniczanie snu nasila stan zapalny mózgu i utratę synaps oraz pogłębia zaburzenia pamięci indukowane przez oligomery amyloidu-β u myszy
Typ badania: Badanie na zwierzętach
Liczba cytowań: 98
Rok: 2017
Autorzy: G. C. Kincheski, Isabela S. Valentim, J. Clarke, Danielle Cozachenco, Morgana Castelo-Branco, Angela M. Ramos-Lobo, V. Rumjanek, J. Donato, F. G. Felice, S. Ferreira
Czasopismo: Brain, Behavior, and Immunity
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Przewlekłe ograniczanie snu zwiększa podatność mózgu na oligomery amyloidu-β, prowadząc do zaburzeń pamięci i nasilenia stanu zapalnego mózgu u myszy.
Zobacz badanieNeurozapalenie o niskim stopniu nasilenia wywołane przewlekłym niedoborem snu skutkuje lękiem oraz zaburzeniami uczenia się i pamięci
Typ badania: Badanie na zwierzętach
Liczba cytowań: 113
Rok: 2018
Autorzy: Shaffi Manchanda, Harpal Singh, T. Kaur, G. Kaur
Czasopismo: Molecular and Cellular Biochemistry
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Przewlekły niedobór snu u szczurów prowadzi do neurozapalenia o niskim stopniu nasilenia, wywołując lęk oraz zaburzenia pamięci.
Streszczenie: Przewlekła utrata/fragmentacja snu, powszechna we współczesnym społeczeństwie 24/7, jest związana z nieodwracalnymi konsekwencjami zdrowotnymi. Wiele badań dobrze dokumentuje negatywne skutki ostrego niedoboru snu dla funkcji poznawczych, jednak mechanizmy leżące u podstaw przewlekłego niedoboru snu pozostają do zbadania. Celem obecnego badania była ocena, czy przewlekły niedobór snu wywołuje zachowania lękowe i upośledzenie pamięci u szczurów płci męskiej rasy Wistar. Szczury były pozbawiane snu przez 18 godzin dziennie (4:00–22:00) przez 21 kolejnych dni, a następnie badano je w testach behawioralnych i analizowano mózgi. Wyniki wykazały, że szczury z przewlekłym niedoborem snu wykazywały zachowania lękowe, upośledzenie pamięci rozpoznawczej, podwyższone poziomy cytokin zapalnych (TNFα, IL-1β), aktywację czynników transkrypcyjnych NFκB i AP1 w hipokampie i korze piriformnej oraz wzmożoną ekspresję GFAP i Iba1. Dane sugerują, że przewlekły niedobór snu wywołuje niskiego stopnia neurozapalenie powodujące odpowiedź lękową i upośledzenie pamięci.
Zobacz badanieJedna noc deprywacji snu zmienia łączność mózgu i wpływa na wybrane funkcje wykonawcze
Typ badania: Badanie na zwierzętach
Liczba cytowań: 25
Rok: 2021
Autorzy: M. Pesoli, R. Rucco, M. Liparoti, Anna Lardone, Giulia D’Aurizio, R. Minino, E. Troisi Lopez, Antonella Paccone, Carmine Granata, G. Curcio, G. Sorrentino, L. Mandolesi, P. Sorrentino
Czasopismo: Neurological Sciences
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: 24 godziny deprywacji snu negatywnie wpływają na zdolności uwagi i łączność mózgu, ale nie na zdolności przełączania.
Streszczenie: Sen jest podstawowym procesem fizjologicznym niezbędnym do sprawnego funkcjonowania poznawczego, zwłaszcza w zakresie konsolidacji pamięci i funkcji wykonawczych, takich jak uwaga i przełączanie. Brak snu silnie zmienia łączność niektórych sieci spoczynkowych, m.in. default mode network oraz sieci uwagowej. W badaniu za pomocą magnetoencefalografii (MEG) i specyficznych zadań poznawczych oceniano, jak topologia mózgu i funkcjonowanie poznawcze zmieniają się po 24 godzinach deprywacji snu u 32 młodych mężczyzn. Wyniki wykazały pogorszenie dokładności i szybkości wykonania zadań uwagowych oraz reorganizację sieci funkcjonalnych mózgu. Wnioski: 24 godziny deprywacji snu są wystarczające, by zmienić łączność mózgu i selektywnie zaburzyć niektóre domeny poznawcze.
Zobacz badanieKonsekwencje neurologiczne przewlekłych zaburzeń snu
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 55
Rok: 2022
Autorzy: Zachary Zamore, S. Veasey
Czasopismo: Trends in Neurosciences
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Przewlekłe zaburzenia snu mogą prowadzić do przedłużonego powrotu do normy funkcjonowania neurobehawioralnego, zwłaszcza czujności i pamięci epizodycznej, co ma znaczenie dla starzenia się i chorób neurodegeneracyjnych.
Zobacz badaniePrzewlekły niedobór snu nasila zaburzenia uczenia się i pamięci oraz patologie podobne do choroby Alzheimera u myszy AβPPswe/PS1ΔE9
Typ badania: Badanie na zwierzętach
Liczba cytowań: 82
Rok: 2016
Autorzy: Hongyan Qiu, Rujia Zhong, Hui Liu, Feng Zhang, Song Li, W. Le
Czasopismo: Journal of Alzheimer's Disease
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Przewlekły niedobór snu upośledza uczenie się i pamięć, nasila patologie choroby Alzheimera oraz powoduje długotrwałe uszkodzenia neuronów u myszy.
Streszczenie: W ostatnim czasie rośnie zainteresowanie związkiem między zaburzeniami snu a chorobą Alzheimera (AD). Obserwacje kliniczne wskazują, że przewlekły niedobór snu może być czynnikiem ryzyka AD, jednak brak patologicznych dowodów na poparcie tej tezy. W niniejszym badaniu oceniano wpływ przewlekłego niedoboru snu na uczenie się, pamięć i zmiany patologiczne AD u transgenicznych myszy AβPPswe/PS1 ΔE9 oraz ich dzikich krewniaków. Wyniki wskazują, że myszy poddane 2-miesięcznej deprywacji snu wykazywały zmiany w przetwarzaniu prekursorów amyloidu, wzrost poziomu fosforylowanego białka tau oraz pogorszenie funkcji poznawczych w porównaniu do kontroli. Myszy transgeniczne pozbawione snu produkowały więcej amyloidu-β1-42 i miały więcej blaszek starczych w korze i hipokampie. Ponadto deprywacja snu wywołała uszkodzenia mitochondriów, aktywację kaspaz i apoptozę neuronów. Co istotne, wszystkie te zmiany utrzymywały się nawet po 3 miesiącach normalnych warunków. Wnioski: przewlekły niedobór snu pogarsza uczenie się i pamięć, nasila zmiany patologiczne AD i uszkodzenia neuronów.
Zobacz badaniePrzewlekły niedobór snu zmienia ekspresję genów związanych z pamięcią i powoduje zaburzenia funkcji poznawczych u myszy
Typ badania: Badanie na zwierzętach
Liczba cytowań: 2
Rok: 2024
Autorzy: Xiang Wang, Hanqing Chen, Tian Tang, Xiang Zhan, Shu Qin, Taijun Hang, Min Song
Czasopismo: International Journal of Molecular Sciences
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Przewlekły niedobór snu u myszy prowadzi do zaburzeń funkcji poznawczych i zmian ekspresji genów związanych z pamięcią, potencjalnie przyczyniając się do rozwoju choroby Alzheimera o podłożu sporadycznym.
Streszczenie: Zarówno ostry, jak i przewlekły niedobór snu są powszechne i negatywnie wpływają na pamięć i funkcje poznawcze. Pytanie, czy przewlekły niedobór snu powoduje rozwój i progresję zaburzeń poznawczych, nie jest dobrze zbadane. W badaniu opracowano model myszy z przewlekłym niedoborem snu, a eksperymenty behawioralne wykazały zaburzenia poznawcze przypominające chorobę Alzheimera. Badania biochemiczne wykazały wzrost ekspresji amyloidu-β oraz zmiany ekspresji genów związanych z pamięcią. Wyniki podkreślają, że przewlekły niedobór snu zmienia metabolizm związany z PKCγ, wpływając na usuwanie amyloidu-β oraz produkcję białek związanych z pamięcią, co jest kluczowe dla zrozumienia i zapobiegania chorobie Alzheimera związanej z niedoborem snu.
Zobacz badaniePrzewlekłe ograniczanie snu zwiększa poziom amyloidu-β-42 w hipokampie i pogarsza funkcje poznawcze
Typ badania: Badanie na zwierzętach
Liczba cytowań: 16
Rok: 2020
Autorzy: Kelly N Brice, C. Hagen, J. L. Peterman, J. Figg, P. Braden, M. Chumley, G. Boehm
Czasopismo: Physiology & Behavior
Ranking czasopisma: 2
Główne wnioski: Przewlekłe ograniczanie snu pogarsza funkcje poznawcze i zwiększa poziom amyloidu-β w hipokampie, co może przyczyniać się do rozwoju choroby Alzheimera.
Zobacz badanieZaburzenia neurologiczne i innowacje w celowanym dostarczaniu leków
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 0
Rok: 2025
Autorzy: Tiwari Sandip Prasad, Sahu Mahendra Kumar
Czasopismo: Journal of Clinical Neuroscience and Rehabilitation
Ranking czasopisma:
Główne wnioski: Deprywacja snu znacząco pogarsza funkcje poznawcze, takie jak pamięć, uwaga i podejmowanie decyzji, podkreślając znaczenie odpowiedniego odpoczynku dla zdrowia mózgu.
Streszczenie: Przewlekły stres znacząco wpływa na funkcje i strukturę mózgu, szczególnie w obrębie hipokampa, odpowiedzialnego za pamięć i regulację emocji. W badaniu oceniano związek między chorobami neuronowymi, patogenezą i nowoczesnymi technikami dostarczania leków, używając kombinacji testów behawioralnych, neuroobrazowania i analiz molekularnych. Wyniki wykazały, że deprywacja snu znacząco pogarsza funkcje poznawcze, co potwierdza znaczenie snu dla zdrowia neurologicznego.
Zobacz badanieUtrata snu: co robi naszemu mózgowi i ciału?
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 1
Rok: 2020
Autorzy: V. Jha, Sushil K. Jha
Czasopismo:
Ranking czasopisma:
Główne wnioski: Przewlekła utrata snu może upośledzać funkcje neuronów, zwiększać ryzyko nadciśnienia, chorób sercowo-naczyniowych i osłabiać układ odpornościowy, wpływając na zdrowie osób w każdym wieku.
Streszczenie: Współcześnie powszechna praktyka „pracy bez snu i nadrabiania później” jest szkodliwa. Liczne raporty wykazały, że skutki przewlekłego niedoboru snu są nieodwracalne. Może prowadzić do upośledzenia funkcji neuronów i neurodegeneracji, zwiększać wydatkowanie energii, ryzyko nadciśnienia, chorób serca i osłabiać odporność. Deprywacja snu może powodować odkładanie toksycznych metabolitów, pogarszać funkcje neurologiczne i prowadzić do śmierci komórek mózgu. Wpływa na zdrowie dzieci, dorosłych i osób starszych, prowadzi do obkurczania mózgu i zwiększa podatność na choroby. Mimo rosnącej świadomości problemu, utrata snu staje się epidemią we współczesnym społeczeństwie.
Zobacz badanieWpływ snu i aktywności fizycznej na zanik mózgu w łagodnych zaburzeniach poznawczych
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 0
Rok: 2024
Autorzy: Maamoon Mian, J. Tahiri, Saadeddine Habbal, Fatima Aftan, P. H. Reddy
Czasopismo: Mechanisms of Ageing and Development
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Przewlekły niedobór snu przyspiesza zanik mózgu w łagodnych zaburzeniach poznawczych, podczas gdy aktywność fizyczna chroni strukturę mózgu i wspiera odporność poznawczą w populacji osób starszych.
Zobacz badaniePrzewlekłe skracanie snu, nawet bez wydłużonego czasu czuwania (>16 h), pogarsza wydajność w zakresie czujności u ludzi
Typ badania: Randomizowane badanie kontrolowane (RCT)
Liczba cytowań: 66
Rok: 2018
Autorzy: A. McHill, J. Hull, Wei Wang, C. Czeisler, E. Klerman
Czasopismo: Proceedings of the National Academy of Sciences
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Przewlekły krótki czas snu pogarsza wydajność neurobehawioralną i subiektywną czujność, nawet bez wydłużonego czuwania.
Streszczenie: Miliony osób codziennie śpi zbyt krótko, co prowadzi do pogorszenia wydajności. Nie wiadomo, czy przyczyną tych spadków jest krótki sen czy wydłużone czuwanie. W tym badaniu zdrowi ochotnicy zostali losowo przydzieleni do protokołu przewlekłego skracania snu lub kontroli. Wykazano, że nawet bez wydłużonego czasu czuwania, przewlekły niedobór snu prowadzi do spadków wydajności neurobehawioralnej o każdej porze dnia, nawet gdy rytm dobowy sprzyja czuwaniu.
Zobacz badanieWpływ przewlekłego stresu na strukturę i funkcje hipokampa: czy istnieje regeneracja?
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 52
Rok: 2018
Autorzy: J. B. Ortiz, C. Conrad
Czasopismo: Frontiers in Neuroendocrinology
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Przewlekły stres upośledza funkcje poznawcze związane z hipokampem, lecz po okresie odpoczynku przestrzenna pamięć ulega poprawie, a dendryty CA3 zwiększają złożoność.
Zobacz badanieProgresywna relaksacja mięśniowa zwiększa sen wolnofalowy podczas dziennej drzemki
Typ badania: Randomizowane badanie kontrolowane (RCT)
Liczba cytowań: 11
Rok: 2022
Autorzy: K. Simon, Elizabeth A. McDevitt, Rocco Ragano, S. Mednick
Czasopismo: Journal of Sleep Research
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Progresywna relaksacja mięśniowa (PMR) przed drzemką zwiększa udział snu wolnofalowego i zmniejsza udział fazy REM, potencjalnie poprawiając jakość snu i redukując zmęczenie.
Streszczenie: Sen jest kluczowy dla zdrowia, poznania i procesów regeneracyjnych, lecz wielu doświadcza chronicznego ograniczania snu. Interwencje relaksacyjne, takie jak progresywna relaksacja mięśniowa, mogą bezpośrednio wpływać na architekturę snu, zwiększając czas spędzony w snu wolnofalowym (SWS). W badaniu wykazano, że uczestnicy po PMR spędzili średnio o 10 minut więcej w SWS niż grupa kontrolna (muzyka Mozarta), co stanowi wzrost o 125%. PMR zmniejszyło udział snu REM i zwiększyło prawostronną aktywność wolnofalową oraz deltę, wskazując na bardziej wypoczęty profil mózgu podczas snu. Poziom lęku przed snem korelował ze zmianami w architekturze snu.
Zobacz badaniePrzewlekłe ograniczanie snu powoduje zmniejszenie objętości hipokampa u szczurów w okresie dojrzewania, co nie jest związane ze zmianami poziomu glikokortykoidów ani neurogenezy
Typ badania: Badanie na zwierzętach
Liczba cytowań: 98
Rok: 2011
Autorzy: A. Novati, H. Hulshof, J. Koolhaas, P. Lucassen, P. Meerlo
Czasopismo: Neuroscience
Ranking czasopisma: 2
Główne wnioski: Przewlekłe ograniczanie snu u szczurów w okresie dojrzewania prowadzi do zmniejszenia objętości hipokampa, co może przyczyniać się do depresji i zaburzeń snu.
Zobacz badanieWpływ ćwiczeń na łączność funkcjonalną mózgu u dorosłych w wieku 55–65 lat poddanych eksperymentalnemu odpoczynkowi w łóżku
Typ badania: Randomizowane badanie kontrolowane (RCT)
Liczba cytowań: 0
Rok: 2024
Autorzy: G. Balbim, C. Hsu, D. Tai, Simon Duchesne, Kenneth M. Madden, Teresa Liu-Ambrose
Czasopismo: Innovation in Aging
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Ćwiczenia podczas 14-dniowego eksperymentalnego odpoczynku w łóżku nie wpływały istotnie na spoczynkową łączność mózgu u zdrowych osób w średnim i starszym wieku.
Streszczenie: Długotrwałe leżenie w łóżku może powodować niekorzystne zmiany w wielu układach organizmu. Ćwiczenia mogą przeciwdziałać tym zmianom, lecz ich wpływ na łączność mózgu podczas odpoczynku w łóżku u starszych osób nie był dotąd badany. Przeprowadzono randomizowane badanie, w którym ćwiczenia nie wpłynęły istotnie na spoczynkową łączność sieci mózgu.
Zobacz badanieDynamika łączności funkcjonalnej mózgu w spoczynku po wyzwaniach afektywnych i poznawczych
Typ badania: Badanie na zwierzętach
Liczba cytowań: 19
Rok: 2020
Autorzy: Julian Gaviria, Gwladys Rey, T. Bolton, Jaime Delgado, D. Van de Ville, Patrik Vuilleumier
Czasopismo: Human Brain Mapping
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Stany emocjonalne wpływają na aktywność mózgu w spoczynku, przy czym wybrane sieci wykazują różnicowanie ekspresji w zależności od walencji wyzwania emocjonalnego.
Streszczenie: Wykazano efekt „carry-over” w stanach mózgu po wydarzeniach emocjonalnych i poznawczych, utrzymujący się podczas późniejszego odpoczynku. W badaniu fMRI wykazano, że sieci takie jak default mode, salience czy uwagowa są modulowane zarówno przez wcześniejsze wydarzenia, jak i ich walencję emocjonalną.
Zobacz badanieNieprawidłowa aktywność mózgu podczas odpoczynku u pacjentów z przewlekłym bólem
Typ badania: Badanie obserwacyjne
Liczba cytowań: 183
Rok: 2010
Autorzy: S. Malinen, N. Vartiainen, Yevhen Hlushchuk, M. Koskinen, P. Ramkumar, N. Forss, E. Kalso, R. Hari
Czasopismo: Proceedings of the National Academy of Sciences
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Pacjenci z przewlekłym bólem wykazują zmienioną aktywność mózgu w obszarach odpowiedzialnych za przetwarzanie bólu afektywnego, prawdopodobnie związaną ze zmienioną aktywnością autonomicznego układu nerwowego.
Streszczenie: W spoczynku aktywność hemodynamiczna mózgu wykazuje powolne zmiany. Badanie wykazało, że pacjenci z przewlekłym bólem mają zwiększoną moc sygnału w wyspach i przednim zakręcie obręczy w porównaniu do osób zdrowych. Efekt ten może wiązać się ze zmianami w autonomicznym układzie nerwowym.
Zobacz badaniePoprawa jakości snu prowadzi do lepszego zdrowia psychicznego: metaanaliza randomizowanych badań kontrolowanych
Typ badania: Metaanaliza
Liczba cytowań: 565
Rok: 2021
Autorzy: A. Scott, Thomas Llewelyn Webb, Marrissa Martyn-St James, G. Rowse, S. Weich
Czasopismo: Sleep Medicine Reviews
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Poprawa jakości snu prowadzi do istotnej poprawy zdrowia psychicznego, w tym zmniejszenia depresji, lęku i ruminacji, przy czym większa poprawa snu skutkuje lepszymi rezultatami w zakresie zdrowia psychicznego.
Zobacz badanieWpływ niewystarczającej ilości snu na częste doświadczanie zaburzeń psychicznych
Typ badania: Badanie obserwacyjne
Liczba cytowań: 48
Rok: 2021
Autorzy: Amanda J. Blackwelder, Mikhail Hoskins, L. Huber
Czasopismo: Preventing Chronic Disease
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Niewystarczająca ilość snu, definiowana jako 6 godzin lub mniej na dobę, jest istotnie powiązana ze zwiększonym ryzykiem częstego doświadczania zaburzeń psychicznych u dorosłych Amerykanów w wieku 18–64 lata.
Streszczenie: Wstęp: Jedna trzecia dorosłych Amerykanów zgłasza, że śpi mniej niż jest zalecane, a około 20% żyje z chorobą psychiczną. Celem badania była analiza związku między niewystarczającą ilością snu a częstym doświadczaniem zaburzeń psychicznych w populacji dorosłych Amerykanów. Metody: Badanie przekrojowe z wykorzystaniem danych z 2018 Behavioral Risk Factor Surveillance System (BRFSS), obejmujących 273 695 dorosłych w wieku 18–64 lata. Niewystarczający sen zdefiniowano jako 6 godzin lub mniej na dobę, a częste zaburzenia psychiczne jako samodzielne zgłoszenie 14 dni złego stanu zdrowia psychicznego w ostatnim miesiącu. Wyniki: 13% uczestników doświadczało niewystarczającej ilości snu, a 14,1% częstych zaburzeń psychicznych. Osoby śpiące 6 godzin lub mniej na dobę miały ok. 2,5 razy wyższe ryzyko częstych zaburzeń psychicznych (OR=2,52; 95% CI: 2,32–2,73) niż osoby śpiące więcej niż 6 godzin. Wniosek: Niewystarczająca ilość snu była istotnie powiązana z większym ryzykiem częstych zaburzeń psychicznych. Wyniki sugerują, że potrzebne są dalsze badania, aby ocenić zależność czasową pomiędzy snem a zaburzeniami psychicznymi.
Zobacz badanieWykorzystanie modelu przekonań zdrowotnych do wspierania dobrostanu psychicznego studentów
Typ badania: Badanie obserwacyjne
Liczba cytowań: 6
Rok: 2020
Autorzy: Gray Zaidlin, Konrad T. Lisnyj, B. Dougherty, Natasha Cook, A. Papadopoulos
Czasopismo: The Journal of Positive Psychology
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Studenci ze średnim poziomem stresu i trzema lub więcej nocami regenerującego snu tygodniowo częściej wykazują dobrostan psychiczny, podczas gdy osoby z objawami lęku i depresji, zbyt wysokim lub zbyt niskim stresem oraz rzadkimi spokojnymi nocami częściej doświadczają pogorszenia zdrowia psychicznego.
Streszczenie: Czynniki związane z „typowym doświadczeniem uniwersyteckim”, takie jak wysoki poziom postrzeganego stresu i brak snu, negatywnie wpływają na zdrowie psychiczne studentów. Przeanalizowano czynniki ryzyka i ochronne dotyczące zdrowia psychicznego wśród 2472 respondentów na podstawie ankiety National College Health Assessment-II, aby opracować program wspierający zdrowie psychiczne na uczelni w Ontario. Studenci zgłaszający objawy lęku i depresji, nadmierny lub zbyt niski stres oraz rzadkie spokojne noce częściej doświadczali pogorszenia zdrowia psychicznego, podczas gdy ci ze średnim poziomem stresu i trzema lub więcej regenerującymi nocami snu częściej wykazywali dobrostan. Praca opiera się na modelu przekonań zdrowotnych w tworzeniu skutecznych programów dobrostanu.
Zobacz badanieWstęp: Psychologiczne badania snu: nowe perspektywy dla praktyki klinicznej w systemie opieki zdrowotnej, tom II
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 1
Rok: 2024
Autorzy: M. Sforza, Luigi Ferini-Strambi, Christian Franceschini
Czasopismo: Frontiers in Psychology
Ranking czasopisma: 2
Główne wnioski: Integracja zdrowia snu ze strategiami opieki psychicznej może poprawić jakość życia pacjentów i zmniejszyć nasilenie objawów psychologicznych, szczególnie u grup wrażliwych, takich jak studenci.
Streszczenie: Zdrowie snu jest kluczowe dla dobrostanu fizycznego i psychicznego. Niewystarczająca ilość lub jakość snu negatywnie wpływa na jakość życia, funkcjonowanie dzienne oraz nasila objawy zaburzeń psychicznych, takich jak lęk, depresja czy PTSD. Praca omawia rolę psychologów w zespołach multidyscyplinarnych oraz skuteczność niefarmakologicznych interwencji, takich jak progresywna relaksacja mięśniowa i terapia CBT-I. Podkreślono znaczenie edukacji na temat higieny snu oraz wdrażania nowoczesnych rozwiązań, np. telemedycyny. Wskazano też na potrzebę dalszych badań nad długoterminową skutecznością takich interwencji oraz ich zastosowaniem w różnych populacjach.
Zobacz badaniePrzewlekłe ograniczenie snu obniża dobrostan emocjonalny i fizyczny
Typ badania: Randomizowane badanie kontrolowane (RCT)
Liczba cytowań: 408
Rok: 2005
Autorzy: M. Haack, J. Mullington
Czasopismo: Pain
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Przewlekła niewystarczająca ilość snu może przyczyniać się do rozwoju i nasilenia bólu poprzez osłabienie optymizmu oraz funkcjonowania psychospołecznego.
Zobacz badanieNarracyjny przegląd patofizjologii i skutków niewystarczającego oraz zakłóconego snu
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 6
Rok: 2023
Autorzy: M. Steffey, Valery F. Scharf, M. Risselada, N. Buote, Dominique Griffon, Alexandra L Winter, H. Zamprogno
Czasopismo: The Canadian veterinary journal = La revue veterinaire canadienne
Ranking czasopisma:
Główne wnioski: Niewystarczający sen negatywnie wpływa na zdrowie psychiczne i fizyczne, dlatego zwiększenie świadomości na temat higieny snu i konsekwencji jego braku jest kluczowe dla dobrostanu.
Streszczenie: Pomimo poważnych skutków niedoboru snu dla zdrowia psychicznego, fizycznego i ogólnego dobrostanu, wiele osób nie jest świadomych, co oznacza wystarczająca ilość snu i jakie są konsekwencje krótkoterminowego i długoterminowego jego niedoboru. Praca opisuje fizjologię snu, definiuje zdrowe standardy, omawia patofizjologię i zagrożenia zdrowotne oraz proponuje koncepcje poprawy higieny snu.
Zobacz badaniePorównanie interwencji odpoczynkowych podczas wymagających zadań umysłowych
Typ badania: Badanie obserwacyjne
Liczba cytowań: 44
Rok: 2018
Autorzy: G. Blasche, B. Szabo, M. Wagner-Menghin, C. Ekmekcioglu, Erwin Gollner
Czasopismo: Stress and Health
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Podczas wymagających zadań umysłowych przerwy na aktywność fizyczną lub ćwiczenia relaksacyjne poprawiają samopoczucie i redukują zmęczenie, a efekt utrzymuje się nawet do 20 minut.
Streszczenie: Badania nad skutecznością przerw w trakcie wymagających zadań umysłowych są ograniczone. W badaniu porównano wpływ różnych rodzajów przerw – bezczynnej, aktywnej i relaksacyjnej – na samopoczucie studentów podczas wykładu. Zarówno przerwy z ćwiczeniami, jak i z relaksacją skutkowały poprawą wigoru i zmniejszeniem zmęczenia.
Zobacz badanieWpływ wymagań zawodowych na wypalenie i prezentystyczność pielęgniarek poprzez jakość snu i relaksację
Typ badania: Badanie obserwacyjne
Liczba cytowań: 85
Rok: 2019
Autorzy: Nicolas Gillet, Tiphaine Huyghebaert‐Zouaghi, C. Réveillère, P. Colombat, E. Fouquereau
Czasopismo: Journal of clinical nursing
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Dysonans emocjonalny i obciążenie pracą negatywnie wpływają na jakość snu i relaksację pielęgniarek, co prowadzi do wyższych poziomów prezentystyczności i wyczerpania emocjonalnego.
Streszczenie: Badanie analizuje pośredni wpływ dysonansu emocjonalnego i obciążenia pracą na prezentystyczność i wyczerpanie emocjonalne poprzez jakość snu i relaksację wśród pielęgniarek. Wyniki wskazują, że gorsza jakość snu i relaksacja zwiększają ryzyko wyczerpania i prezentystyczności.
Zobacz badanieCzynniki wpływające na przewlekły brak snu u studentów. Metody walki z bezsennością w trakcie studiów
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 0
Rok: 2024
Autorzy: O. Mokhunko, N. Havrylova
Czasopismo: Scientific Journal of National Pedagogical Dragomanov University. Series 15. Scientific and pedagogical problems of physical culture (physical culture and sports)
Ranking czasopisma:
Główne wnioski: Przewlekły brak snu u studentów negatywnie wpływa na zdrowie, wyniki nauki i ogólny dobrostan.
Streszczenie: Przemęczenie studentów może mieć oczywiste przyczyny, takie jak późne chodzenie spać, wczesne wstawanie, zaburzenia snu czy stres. Długotrwałe zmęczenie mimo teoretycznie odpowiedniej ilości snu jest jednak niepokojące i szkodliwe. Stres i wymagania akademickie często zaburzają sen, co prowadzi do obniżenia odporności, zwiększonego ryzyka chorób, zaburzeń koncentracji, pamięci i emocji, a także do pogorszenia wyników nauki i obniżenia produktywności.
Zobacz badanieWpływ treningu progresywnej relaksacji mięśni i muzykoterapii na sen i poziom złości u pacjentów w ośrodku zdrowia psychicznego
Typ badania: Badanie obserwacyjne
Liczba cytowań: 23
Rok: 2021
Autorzy: Sema İçel, Ceyda Başoğul
Czasopismo: Complementary therapies in clinical practice
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Progresywna relaksacja mięśniowa i muzykoterapia skutecznie redukują poziom złości i poprawiają jakość snu u pacjentów z przewlekłymi zaburzeniami psychicznymi.
Zobacz badanieUtrata snu i senność – aktualne zagadnienia
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 142
Rok: 2008
Autorzy: T. Balkin, T. Rupp, D. Picchioni, N. Wesensten
Czasopismo: Chest
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Utrata snu upośledza zdolności poznawcze i sprzyja otyłości; przyzwyczajenie się do przewlekłego częściowego niedoboru snu prowadzi do powolnej regeneracji, co wskazuje na potrzebę poprawy regulacji snu i polityki zdrowia publicznego.
Streszczenie: Uświadamianie społeczeństwu konsekwencji utraty snu oraz jej wpływu na zdrowie publiczne i bezpieczeństwo rośnie. Utrata snu upośledza wszystkie zdolności poznawcze – od prostych czynności motorycznych po złożone funkcje wykonawcze. Brak snu może również prowadzić do zaburzeń metabolizmu i sprzyjać otyłości. Ludzie często subiektywnie przyzwyczajają się do chronicznego niedoboru snu, mimo że obiektywna wydolność pozostaje obniżona, a regeneracja trwa długo.
Zobacz badanieZmęczenie a relaks – dwie strony niskiego pobudzenia fizjologicznego
Typ badania: Metaanaliza
Liczba cytowań: 5
Rok: 2024
Autorzy: Sarah Steghaus, Christian H. Poth
Czasopismo: PLOS ONE
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Subiektywna senność i relaksacja są negatywnie skorelowane przed interwencją, co odzwierciedla odrębność tych konstruktów; po interwencji ta zależność jest mniej wyraźna.
Streszczenie: Dobrostan i funkcjonowanie człowieka zależą od dwóch podstawowych stanów umysłowych: relaksacji i senności. Choć oba cechuje niskie pobudzenie fizjologiczne, są doświadczane subiektywnie jako jakościowo różne. Metaanaliza wykazała, że przed interwencją istnieje wyraźna negatywna korelacja między sennością a relaksem, natomiast po interwencji ta zależność zanika.
Zobacz badanieWypalenie zawodowe i przewlekłe zmęczenie w pracy nauczycieli akademickich – rola wybranych zachowań zdrowotnych
Typ badania: Badanie obserwacyjne
Liczba cytowań: 11
Rok: 2023
Autorzy: Agnieszka Springer, Karolina Oleksa-Marewska, A. Basińska-Zych, I. Werner, S. Białowąs
Czasopismo: PLOS ONE
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Stres wynikający z wymagającego środowiska pracy nauczycieli akademickich silnie wiąże się z wypaleniem zawodowym i przewlekłym zmęczeniem, przy czym strategie radzenia sobie ze stresem i ilość snu jedynie nieznacznie łagodzą tę zależność.
Streszczenie: Rosnące i zmieniające się wymagania wobec nauczycieli akademickich prowadzą do konsekwencji takich jak pogorszenie zdrowia fizycznego i psychicznego. Przeprowadzono badanie przekrojowe wśród 340 nauczycieli z polskich uczelni, analizując wpływ strategii radzenia sobie ze stresem, higieny snu i odpoczynku na relacje między stresem, wypaleniem i zmęczeniem. Odpoczynek i ilość snu tylko w niewielkim stopniu osłabiały negatywne skutki stresu.
Zobacz badanieKrótkie praktyki odpoczynku dla opiekunów
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 1
Rok: 2025
Autorzy: J. Waldrop, Cammie Presler
Czasopismo: The Journal for Nurse Practitioners
Ranking czasopisma: 2
Główne wnioski: Krótkie praktyki odpoczynku, takie jak joga, świadome oddychanie i medytacja, mogą znacząco poprawić zdrowie psychiczne, zredukować stres i zwiększyć funkcje poznawcze opiekunów.
Zobacz badanieSen, odpoczynek i relaksacja w poprawie dobrostanu
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 0
Rok: 2020
Autorzy: Ashley Ngor, W. Ishak
Czasopismo:
Ranking czasopisma:
Główne wnioski: Sen, odpoczynek i relaksacja są kluczowe dla utrzymania i poprawy dobrostanu; niewystarczający sen zwiększa ryzyko śmiertelności, chorób serca i depresji.
Streszczenie: Sen, odpoczynek i relaksacja to często niedoceniane elementy wspierające zdrowie. Odpowiednia ilość i jakość snu wpływa na zdrowie serca, metabolizm, odporność, funkcjonowanie psychiczne i długość życia. Brak snu wiąże się z wyższym ryzykiem śmiertelności, chorób układu krążenia, otyłości, cukrzycy, raka i depresji. Relaksacja może być osiągana m.in. przez oddech przeponowy i techniki relaksacyjne.
Zobacz badanieProgresywna relaksacja mięśniowa zwiększa udział snu wolnofalowego podczas dziennej drzemki
Typ badania: Randomizowane badanie kontrolowane (RCT)
Liczba cytowań: 11
Rok: 2022
Autorzy: K. Simon, Elizabeth A. McDevitt, Rocco Ragano, S. Mednick
Czasopismo: Journal of Sleep Research
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Progresywna relaksacja mięśniowa przed drzemką zwiększa ilość snu wolnofalowego i zmniejsza udział fazy REM, potencjalnie poprawiając jakość snu i redukując zmęczenie.
Streszczenie: Sen jest kluczowy dla zdrowia, poznania i procesów regeneracyjnych, lecz wielu doświadcza chronicznego ograniczania snu. Relaksacyjna progresywna relaksacja mięśniowa bezpośrednio wpływa na architekturę snu, zwiększając czas spędzony w snu wolnofalowym (SWS). W badaniu wykazano, że uczestnicy po PMR spędzili średnio o 10 minut więcej w SWS niż grupa kontrolna, a także mieli bardziej wypoczęty profil mózgu podczas snu.
Zobacz badanieIndukcja zmienionych stanów świadomości podczas sesji floatation-REST związana jest z rozpuszczeniem granic ciała i zniekształceniem postrzegania czasu
Typ badania: Randomizowane badanie kontrolowane (RCT)
Liczba cytowań: 9
Rok: 2024
Autorzy: Helena Hruby, Stefan Schmidt, Justin S. Feinstein, Marc Wittmann
Czasopismo: Scientific Reports
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Floatation-REST wywołuje zmienione stany świadomości, powodując uczucie relaksu, zmniejszenia lęku i zmęczenia, a także poczucie rozpuszczenia granic ciała i zaburzenia czasu subiektywnego.
Zobacz badanieSystematyczny przegląd terapii REST z ograniczoną stymulacją środowiskową (floatation-REST)
Typ badania: Przegląd systematyczny
Liczba cytowań: 1
Rok: 2023
Autorzy: E. Lashgari, E. G. Chen, J. Gregory, U. Maoz
Czasopismo:
Ranking czasopisma:
Główne wnioski: Floatation-REST korzystnie wpływa na ból, wydolność fizyczną, stres, dobrostan psychiczny i lęk kliniczny, ale wykazuje ograniczoną skuteczność wobec zaburzeń snu i rzucania palenia.
Streszczenie: Terapia REST z ograniczoną stymulacją środowiskową polega na zanurzeniu w środowisku zminimalizowanej stymulacji sensorycznej. Badania wskazują na jej skuteczność w redukcji lęku, bólu, poprawie nastroju i wydolności, lecz jej wpływ na zaburzenia snu pozostaje niejasny.
Zobacz badanieWpływ technik relaksacyjnych na lęk, zmęczenie i jakość snu rodziców dzieci z białaczką poddanych chemioterapii w południowo-wschodnim Iranie
Typ badania: Randomizowane badanie kontrolowane (RCT)
Liczba cytowań: 29
Rok: 2019
Autorzy: B. Pouraboli, Zeynab Poodineh, Y. Jahani
Czasopismo: Asian Pacific Journal of Cancer Prevention : APJCP
Ranking czasopisma: 3
Główne wnioski: Techniki relaksacyjne istotnie redukują lęk i zmęczenie oraz poprawiają jakość snu rodziców dzieci z białaczką w trakcie chemioterapii.
Streszczenie: Badanie z randomizacją wykazało, że techniki relaksacyjne (np. metoda Bensona) znacząco zmniejszają poziom lęku i zmęczenia oraz poprawiają jakość snu u rodziców dzieci z białaczką.
Zobacz badanieInterwencje poprawiające jakość snu u osób z przewlekłą chorobą nerek
Typ badania: Metaanaliza
Liczba cytowań: 47
Rok: 2017
Autorzy: P. Natale, M. Ruospo, V. Saglimbene, S. Palmer, G. Strippoli
Czasopismo: The Cochrane database of systematic reviews
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Techniki relaksacyjne mają niepewne działanie na jakość snu i depresję, podczas gdy ćwiczenia mogą zmniejszać zmęczenie i depresję u osób z przewlekłą chorobą nerek.
Streszczenie: Przegląd badań randomizowanych wykazał, że interwencje takie jak techniki relaksacyjne, ćwiczenia, akupresura i CBT mają różne stopnie skuteczności w poprawie jakości snu i redukcji zmęczenia oraz depresji u osób z przewlekłą chorobą nerek. Wyniki dotyczące technik relaksacyjnych i akupresury są niepewne; ćwiczenia prawdopodobnie łagodzą zmęczenie i depresję.
Zobacz badanieRola deprywacji snu w dysfunkcjach sercowo-naczyniowych
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 73
Rok: 2019
Autorzy: Haiqiong Liu, Aihua Chen
Czasopismo: Life Sciences
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Deprywacja snu nasila dysfunkcje sercowo-naczyniowe i jest powiązana z wieloma chorobami, jednak mechanizmy leżące u podstaw tych zależności pozostają niejasne.
Zobacz badanieSen a choroby układu sercowo-naczyniowego
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 15
Rok: 2023
Autorzy: Michelle A. Miller, Nathan E. Howarth
Czasopismo: Emerging Topics in Life Sciences
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Zły sen oraz zaburzenia snu zwiększają ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, takich jak nadciśnienie, cukrzyca i otyłość, a interwencje stylu życia skoncentrowane na śnie mogą pomóc w kontroli tych czynników ryzyka.
Streszczenie: Niniejszy przegląd koncentruje się na najnowszych dowodach dotyczących powiązań między snem a chorobami układu sercowo-naczyniowego (CVD). Sen jest tu rozpatrywany zarówno pod kątem ilości, jak i jakości, a także uwzględnia najczęstsze zaburzenia snu, takie jak bezsenność i obturacyjny bezdech senny, w kontekście CVD. Zaburzenia snu zostały również omówione w odniesieniu do specyficznych populacji zagrożonych zarówno problemami ze snem, jak i CVD. Przegląd prezentuje czynniki ryzyka dla CVD, na które wpływają sen i zaburzenia snu, w tym nadciśnienie, cukrzycę oraz otyłość, a także potencjalne mechanizmy leżące u podstaw tych zależności, obejmujące stan zapalny, kontrolę apetytu, procesy endokrynne i genetyczne. Rozważane są również dwukierunkowe relacje między snem a czynnikami ryzyka sercowo-naczyniowego, np. otyłość może być zarówno skutkiem złego snu, jak i czynnikiem pogłębiającym zaburzenia snu, co dalej zwiększa ryzyko rozwoju CVD. W podsumowaniu omówiono nowe dowody dotyczące interwencji stylu życia uwzględniających sen oraz ich wpływu na kontrolę czynników ryzyka sercowo-naczyniowego, a także podkreślono konieczność wprowadzenia polityk zdrowotnych poprawiających jakość snu w celu lepszego zdrowia i dobrostanu społeczeństwa.
Zobacz badanieKonsekwencje sercowo-naczyniowe, zapalne i metaboliczne niedoboru snu
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 765
Rok: 2009
Autorzy: J. Mullington, M. Haack, M. Toth, J. Serrador, H. Meier-Ewert
Czasopismo: Progress in cardiovascular diseases
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Niewystarczająca ilość snu zmienia czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego, zwiększając ryzyko chorób serca i śmiertelności.
Zobacz badanieKonsekwencje długiego czasu snu dla zdrowia układu sercowo-naczyniowego: przegląd systematyczny
Typ badania: Przegląd systematyczny
Liczba cytowań: 1
Rok: 2025
Autorzy: Christian Sanchez Corredera, Pranav S Tadepalli, Julian Scaccia, Adiraj S Sibia, Harvey N Mayrovitz
Czasopismo: Cureus
Ranking czasopisma:
Główne wnioski: Długi czas snu wiąże się ze zwiększonym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych, takich jak choroba wieńcowa, udar, nadciśnienie i zawał serca, przy czym potencjalnymi mediatorami są markery zapalne.
Streszczenie: Czas snu jest istotnym czynnikiem warunkującym zdrowie układu sercowo-naczyniowego, jednak negatywne skutki długiego snu pozostają słabo zbadane. Chociaż krótszy sen jest dobrze udokumentowanym czynnikiem zwiększającym ryzyko sercowo-naczyniowe, najnowsze dane wskazują na kształt litery U tej zależności – nadmiernie długi sen również wiąże się z negatywnymi konsekwencjami. Ten przegląd systematyczny ocenia związek pomiędzy przedłużonym snem a zdrowiem sercowo-naczyniowym, obejmując chorobę wieńcową (CAD), udar, zawał serca (MI), nadciśnienie, niewydolność serca i miażdżycę. Przegląd obejmuje 38 badań z lat 2008–2024 dotyczących czasu snu i zdrowia sercowo-naczyniowego. Wykazano, że długi sen jest konsekwentnie związany ze zwiększonym ryzykiem CAD, udaru (niedokrwiennego i krwotocznego), nadciśnienia i MI. Podwyższone markery zapalne, takie jak CRP i IL-6, zostały zidentyfikowane jako potencjalni mediatorzy, podobnie jak czynniki demograficzne i styl życia (wiek, płeć, status społeczno-ekonomiczny). Długi czas snu może być modyfikowalnym czynnikiem ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Włączenie oceny snu do profilaktyki chorób sercowo-naczyniowych może poprawić strategie zapobiegania; potrzebne są dalsze badania nad mechanizmami oraz opracowanie ukierunkowanych interwencji.
Zobacz badanieWpływ utraty snu na zintegrowaną regulację sercowo-naczyniową przez mózg i ciało u ludzi
Typ badania: Badanie eksperymentalne (Non-RCT)
Liczba cytowań: 6
Rok: 2022
Autorzy: Adam J. Krause, R. Vallat, E. B. Simon, M. Walker
Czasopismo: Psychosomatic Medicine
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Utrata snu podnosi ciśnienie krwi poprzez wpływ na centralną regulację napięcia naczyniowego przez mózg, a nie poprzez bezpośredni wpływ na tętno.
Streszczenie: Cel: Zły sen wiąże się z nadciśnieniem, kluczowym czynnikiem ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Jednak mechanizmy, przez które utrata snu wpływa na zdrowie układu sercowo-naczyniowego, pozostają w dużej mierze nieznane, w tym rola mózgu i układów ciała regulujących funkcje naczyniowe. Metody: W badaniu z powtarzanymi pomiarami, obejmującym 66 zdrowych dorosłych, oceniano funkcje sercowo-naczyniowe i łączność mózgową po nocy ze snem oraz po nocy deprywacji snu. Wyniki: Deprywacja snu istotnie zwiększyła ciśnienie tętnicze (skurczowe i rozkurczowe) bez wpływu na tętno, sugerując, że zmiana ta dotyczy naczyń, a nie bezpośrednio serca. Dodatkowo, utrata snu zaburzyła funkcjonalną łączność w sieci regulacji naczyniowej w mózgu (insula, przedni zakręt obręczy, ciało migdałowate, przednia i przyśrodkowa kora przedczołowa). Zmiany w tej sieci przewidywały także wzrost ciśnienia wywołany brakiem snu. Wnioski: Wyniki wskazują, że ryzyko sercowo-naczyniowe związane z brakiem snu wynika z zaburzeń centralnej kontroli mózgu nad napięciem naczyń, a nie bezpośrednio ze zmian w częstości akcji serca.
Zobacz badanieWpływ snu i zmęczenia na wydolność sercowo-naczyniową u młodych, zdrowych osób
Typ badania: Badanie obserwacyjne
Liczba cytowań: 6
Rok: 2022
Autorzy: L. Castelli, D. Walzik, N. Joisten, M. Watson, A. Montaruli, M. Oberste, E. Roveda, P. Zimmer
Czasopismo: Physiology & Behavior
Ranking czasopisma: 2
Główne wnioski: Przewlekła zła jakość snu negatywnie wpływa na wydolność sercowo-naczyniową u mężczyzn, natomiast zmęczenie ma większe znaczenie u kobiet.
Zobacz badanieOrexyna, sen, aktywność układu współczulnego i funkcje sercowo-naczyniowe
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 10
Rok: 2022
Autorzy: Jeremy A. Bigalke, Z. Shan, J. Carter
Czasopismo: Hypertension
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Słaba jakość snu jest powiązana z zaburzoną funkcją układu współczulnego, co może wpływać na zdrowie układu sercowo-naczyniowego.
Streszczenie: Niewystarczający czas i jakość snu wiążą się z obniżoną kondycją sercowo-naczyniową oraz wyższą śmiertelnością. Dane eksperymentalne wskazują, że kluczową rolę w tej zależności odgrywa układ współczulny. Jednak mechanizmy mózgowe leżące u podstaw tej zależności nie zostały w pełni poznane. Ostatnie badania sugerują istotną rolę układu oreksynowego w regulacji snu oraz aktywności współczulnej. Wpływ aktywności oreksynowej na układ współczulny jest udokumentowany u zwierząt, ale u ludzi ocena tej aktywności jest trudna. Bezpośrednie pomiary aktywności współczulnej w populacjach z narkolepsją i bezsennością pozwalają pośrednio ocenić te zależności. Rozwój leków blokujących receptory oreksynowe w leczeniu bezsenności umożliwia dalsze badania mechanizmu wpływu oreksyny na sen i zdrowie sercowo-naczyniowe u ludzi. Przegląd podsumowuje dowody ze świata zwierząt i ludzi oraz wskazuje kierunki dalszych badań.
Zobacz badanieWpływ przewlekłego niedoboru snu na aktywność autonomiczną – analiza zmienności rytmu serca, poziomu katecholamin i magnezu wewnątrzkomórkowego
Typ badania: Badanie eksperymentalne (Non-RCT)
Liczba cytowań: 98
Rok: 2004
Autorzy: B. Takase, T. Akima, K. Satomura, F. Ohsuzu, T. Mastui, M. Ishihara, A. Kurita
Czasopismo: Biomedicine & pharmacotherapy = Biomedecine & pharmacotherapie
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Przewlekły niedobór snu prowadzi do zaburzeń równowagi autonomicznej i spadku poziomu magnezu wewnątrzkomórkowego, co może sprzyjać incydentom sercowo-naczyniowym.
Zobacz badanieJedna noc dyżuru: brak snu wpływa na autonomiczną kontrolę serca i stan zapalny u lekarzy
Typ badania: Badanie eksperymentalne (Non-RCT)
Liczba cytowań: 112
Rok: 2013
Autorzy: E. Tobaldini, C. Cogliati, E. Fiorelli, V. Nunziata, M. Wu, M. Prado, M. Bevilacqua, D. Trabattoni, A. Porta, N. Montano
Czasopismo: European journal of internal medicine
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Jedna noc bez snu u młodych lekarzy zaburza autonomiczną odpowiedź sercowo-naczyniową oraz modulację układu immunologicznego, niezależnie od aktywacji osi podwzgórze-przysadka-nadnercza.
Zobacz badanieZwiązek między wzorcami snu a wczesnymi markerami chorób sercowo-naczyniowych u młodych dorosłych z przewlekłym lękiem
Typ badania: Badanie obserwacyjne
Liczba cytowań: 0
Rok: 2025
Autorzy: Jacob W Richardson, Emily A Buck, Jennifer B Weggen, Brad T. Bakken, Brandon J. Fitzpatrick, Raven G. Campbell, Ryan Garten
Czasopismo: American journal of physiology. Regulatory, integrative and comparative physiology
Ranking czasopisma: 2
Główne wnioski: Nieregularne wzorce snu u młodych dorosłych z przewlekłym lękiem wiążą się z większym stresem oksydacyjnym, gorszą funkcją tętnicy ramiennej i słabszą kontrolą ciśnienia krwi – kluczowymi prekursorami chorób sercowo-naczyniowych.
Streszczenie: Cel: Przewlekły lęk często współwystępuje z zaburzeniami snu, co może zwiększać ryzyko chorób sercowo-naczyniowych poprzez stres oksydacyjny, dysfunkcję naczyń i zaburzenia kontroli ciśnienia. Badano, czy jakość i regularność snu u młodych dorosłych z przewlekłym lękiem jest powiązana z wczesnymi markerami ryzyka sercowo-naczyniowego: stresem oksydacyjnym, funkcją naczyń i kontrolą ciśnienia. U 28 osób z rozpoznanym uogólnionym zaburzeniem lękowym przez 7 dni monitorowano sen, a następnie oceniano parametry ryzyka CVD. Wyniki: Nieregularność snu była powiązana z większym stresem oksydacyjnym, gorszą funkcją tętnic i upośledzoną kontrolą ciśnienia.
Zobacz badanieWypoczęcie po śnie a ryzyko chorób sercowo-naczyniowych w populacji ogólnej
Typ badania: Badanie obserwacyjne
Liczba cytowań: 16
Rok: 2020
Autorzy: H. Kaneko, H. Itoh, H. Kiriyama, T. Kamon, K. Fujiu, K. Morita, N. Michihata, T. Jo, N. Takeda, H. Morita, H. Yasunaga, I. Komuro
Czasopismo: Scientific Reports
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Dobre poczucie wypoczęcia po śnie może wiązać się z niższym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych, zwłaszcza u młodszych kobiet.
Zobacz badanieWpływ złej jakości snu na długość życia wolną od chorób sercowo-naczyniowych: wieloośrodkowe badanie populacyjne
Typ badania: Badanie obserwacyjne
Liczba cytowań: 14
Rok: 2022
Autorzy: Bo-Huei Huang, B. del Pozo Cruz, A. Teixeira-Pinto, P. Cistulli, E. Stamatakis
Czasopismo: BMC Medicine
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Zły sen jest powiązany z krótszą długością życia wolną od chorób sercowo-naczyniowych, szczególnie u osób z zaburzeniami oddychania podczas snu.
Streszczenie: Tło: Różne nieprawidłowe cechy snu łącznie zwiększają ryzyko chorób sercowo-naczyniowych (CVD). Celem badania było oszacowanie różnic w długości życia wolnej od CVD w zależności od profilu snu. Metody: Badanie objęło ponad 300 tys. dorosłych z UK Biobank, u których oceniano profil snu oraz występowanie klinicznych zaburzeń snu. Wyniki: W porównaniu do osób z prawidłowym snem, osoby z zaburzonym snem traciły nawet do 2,3 roku życia wolnego od CVD (mężczyźni z zaburzeniami oddychania podczas snu nawet 6,7 roku, kobiety nawet 7,3 roku).
Zobacz badanieRegularny trening aerobowy przeciwdziała dysfunkcji śródbłonka związanej z niewystarczającym snem
Typ badania: Badanie eksperymentalne (Non-RCT)
Liczba cytowań: 21
Rok: 2021
Autorzy: Kelly A. Stockelman, Anthony R Bain, Caitlin A. Dow, K. Diehl, Jared J. Greiner, B. Stauffer, C. Desouza
Czasopismo: American journal of physiology. Heart and circulatory physiology
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Regularny trening aerobowy przeciwdziała dysfunkcji naczyń spowodowanej niedoborem snu, poprawiając przepływ krwi i zmniejszając ryzyko sercowo-naczyniowe u dorosłych w średnim wieku.
Streszczenie: Niewystarczający sen prowadzi do dysfunkcji śródbłonka i zwiększa ryzyko sercowo-naczyniowe. Regularny trening aerobowy poprawia funkcje naczyń, nawet jeśli długość snu nie ulega zmianie. W badaniu wykazano, że trening aerobowy przez 3 miesiące poprawił wazodylatację śródbłonka i zmniejszył aktywność endoteliny-1 u osób z chronicznym niedoborem snu.
Zobacz badanieSkuteczność technik relaksacyjnych w zarządzaniu stresem i poprawie jakości życia u pacjentów z chorobami sercowo-naczyniowymi i nadciśnieniem: przegląd systematyczny
Typ badania: Przegląd systematyczny
Liczba cytowań: 0
Rok: 2025
Autorzy: Andrea Calderone, Giulia Marafioti, Desirée Latella, Francesco Corallo, Piercataldo D'Aleo, Angelo Quartarone, Rocco Salvatore Calabrò
Czasopismo: Psychology, health & medicine
Ranking czasopisma: 2
Główne wnioski: Techniki relaksacyjne, takie jak progresywna relaksacja mięśni i oddychanie przeponowe, skutecznie redukują stres i poprawiają jakość życia u pacjentów z chorobami serca i nadciśnieniem.
Streszczenie: Tło i cel: Choroby sercowo-naczyniowe (CVD) i nadciśnienie to główne przyczyny zachorowalności i śmiertelności na świecie, negatywnie wpływające na jakość życia. Stres, lęk i zły dobrostan psychiczny nasilają te schorzenia. Techniki relaksacyjne, w tym progresywna relaksacja mięśni (PMR) i oddychanie przeponowe, pomagają redukować napięcie i promują odprężenie przez zwiększenie aktywności nerwu błędnego. Wyniki: Wykazano pozytywne efekty różnych technik relaksacyjnych na zdrowie sercowo-naczyniowe i psychiczne – zmniejszenie ciśnienia krwi, lęku i stresu, poprawa jakości życia. Wnioski: Integracja technik relaksacyjnych do programów rehabilitacyjnych może poprawić dobrostan emocjonalny i jakość życia pacjentów.
Zobacz badanieWzrost przewlekłego stanu zapalnego pośredniczy w związku między złym snem w ciąży a zdrowiem sercowo-naczyniowym ciężarnej
Typ badania: Badanie obserwacyjne
Liczba cytowań: 2
Rok: 2023
Autorzy: Shuang-shuang Ma, P. Li, Deqin Li, Meiting Zhou, Lei Li, Wan-jun Yin, Peng Wang, Yimo Zhang, Daomin Zhu, P. Zhu
Czasopismo: Sleep health
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Zły sen w ciąży, zwłaszcza późny chronotyp i chrapanie, może pogarszać zdrowie układu sercowo-naczyniowego poprzez zwiększenie przewlekłego stanu zapalnego.
Zobacz badanieZmienne tętna związane z wysiłkiem w pracy
Typ badania: Badanie obserwacyjne
Liczba cytowań: 113
Rok: 2011
Autorzy: A. Uusitalo, T. Mets, K. Martinmäki, S. Mauno, U. Kinnunen, H. Rusko
Czasopismo: Applied ergonomics
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Większy wysiłek w pracy wiąże się z niższą dzienną zmiennością rytmu serca i czasem relaksacji, wskazując na przewlekły stres zawodowy i wpływ emocji w pracy.
Zobacz badanieStres i funkcja układu współczulnego sercowo-naczyniowego podczas ortostatycznego obciążenia i ćwiczeń izometrycznych u nastolatków z zespołem przewlekłego zmęczenia
Typ badania: Badanie obserwacyjne
Liczba cytowań: 64
Rok: 2008
Autorzy: V. B. Wyller, V. B. Wyller, J. Saul, L. Walløe, E. Thaulow
Czasopismo: European Journal of Applied Physiology
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Nastolatkowie z zespołem przewlekłego zmęczenia wykazują zwiększoną aktywność współczulną w spoczynku oraz przesadzone odpowiedzi sercowo-naczyniowe na stres ortostatyczny, ale osłabione podczas ćwiczeń izometrycznych.
Streszczenie: Zespół przewlekłego zmęczenia (CFS) wiąże się z nietolerancją ortostatyczną i zaburzeniami regulacji sercowo-naczyniowej. W badaniu porównano odpowiedzi hemodynamiczne podczas stresu ortostatycznego i ćwiczeń izometrycznych u 15 nastolatków z CFS i 56 zdrowych rówieśników. W spoczynku pacjenci z CFS mieli wyższe ciśnienie rozkurczowe i stężenie katecholamin, podczas stresu ortostatycznego bardziej nasiloną odpowiedź sercowo-naczyniową, a podczas wysiłku izometrycznego osłabioną reakcję.
Zobacz badanieRegularny trening aerobowy przeciwdziała dysfunkcji śródbłonka związanej z niewystarczającym snem – doniesienie konferencyjne
Typ badania: Badanie eksperymentalne (Non-RCT)
Liczba cytowań: 0
Rok: 2020
Autorzy: Kelly A. Stockelman, Anthony R Bain, Caitlin A. Dow, Jared J. Greiner, B. Stauffer, C. Desouza
Czasopismo: Circulation
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Regularny trening aerobowy może odwrócić negatywny wpływ przewlekłego niedoboru snu na funkcję naczyń, poprawiając przepływ krwi i obniżając ryzyko sercowo-naczyniowe.
Streszczenie: Niedobór snu (<7 h/noc) to niezależny czynnik ryzyka CVD. W badaniu 36 osób z krótkim snem przeprowadzono 3-miesięczny trening aerobowy. Wyniki: po interwencji poprawiła się wazodylatacja śródbłonka oraz zmniejszyła aktywność endoteliny-1, mimo braku zmian w długości snu.
Zobacz badanieSen, odpoczynek i relaksacja w poprawie dobrostanu
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 0
Rok: 2020
Autorzy: Ashley Ngor, W. Ishak
Czasopismo:
Ranking czasopisma:
Główne wnioski: Sen, odpoczynek i relaks są kluczowe dla zdrowia i dobrostanu; brak snu zwiększa ryzyko śmiertelności, chorób sercowo-naczyniowych i depresji.
Streszczenie: Sen, odpoczynek i relaks są często niedoceniane jako czynniki wpływające na zdrowie i dobrostan. Cykle snu i ich długość wpływają na zdrowie sercowo-naczyniowe, metaboliczne, psychiczne, immunologiczne oraz na wydolność i śmiertelność. Niedobór snu wiąże się ze zwiększonym ryzykiem śmierci, CVD, otyłości, cukrzycy, nowotworów i depresji. Relaksacja może przyjmować różne formy, np. oddychanie przeponowe, progresywną relaksację mięśni.
Zobacz badanieTrening fizyczny i niewydolność serca: stanowisko American Heart Association
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 1005
Rok: 2003
Autorzy: I. Piña, C. Apstein, G. Balady, R. Belardinelli, B. Chaitman, B. Duscha, B. Fletcher, J. Fleg, J. Myers, M. J. Sullivan
Czasopismo: Circulation
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Trening fizyczny poprawia tolerancję wysiłku i redukuje nietolerancję wysiłkową u pacjentów z niewydolnością serca z dysfunkcją skurczową.
Streszczenie: Niewydolność serca definiuje się jako niezdolność serca do zaspokojenia potrzeb organizmu, co prowadzi do objawów zmęczenia, duszności podczas wysiłku, a w zaawansowanych stadiach – nawet w spoczynku. Nietolerancja wysiłku często towarzyszy niewydolności serca i jest głównym powodem zgłaszania się pacjentów do lekarza. Celem stanowiska AHA jest omówienie czynników wpływających na tolerancję wysiłku, korzyści i ryzyk treningu, a także wytycznych dla treningu u różnych grup pacjentów z niewydolnością serca.
Zobacz badanie