Ekspozycja na światło niebieskie wieczorem

Ostra ekspozycja na światło niebiesko-wzbogacone wieczorem wpływa na sen człowieka

Typ badania: Nierandomizowane badanie kontrolowane (Non-RCT)

Liczba cytowań: 248

Rok: 2013

Autorzy: S. Chellappa, R. Steiner, P. Oelhafen, Dieter Lang, T. Götz, Julia Krebs, C. Cajochen

Czasopismo: Journal of Sleep Research

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Ekspozycja na polichromatyczne światło wzbogacone o niebieskie przy niskich poziomach oświetlenia pokojowego wpływa na homeostatyczną regulację snu, powodując zmniejszenie aktywności wolnofalowej w przedniej części mózgu podczas pierwszego epizodu snu NREM.

Streszczenie: Światło z zakresu krótkich fal (niebieskie światło: 446–483 nm) wywiera bezpośredni wpływ na wydzielanie melatoniny, czujność i funkcje poznawcze u ludzi poprzez nieobrazujące fotoreceptory. Jednak wpływ polichromatycznego światła wzbogaconego o niebieskie na architekturę snu człowieka i aktywność elektroencefalograficzną podczas snu pozostaje dość nieznany. W tym badaniu zbadano strukturę snu i charakterystykę EEG podczas snu u 30 zdrowych młodych uczestników (16 mężczyzn, 14 kobiet; wiek 20–31 lat) po 2 godzinach wieczornej ekspozycji na polichromatyczne światło o temperaturze barwowej 6500 K, 2500 K i 3000 K. Struktura snu podczas pierwszych trzech cykli snu NREM-REM nie różniła się istotnie w zależności od warunków świetlnych. Całonocna gęstość mocy EEG snu NREM wykazała, że ekspozycja na światło o 6500 K powodowała tendencję do niższej gęstości mocy EEG NREM w przedniej części mózgu w porównaniu do światła o 2500 K i 3000 K. Dynamika wolnofalowej aktywności EEG NREM (2,0–4,0 Hz), będącej wskaźnikiem homeostatycznego ciśnienia snu, była taka, że aktywność ta była istotnie zmniejszona podczas pierwszego cyklu snu po ekspozycji na światło 6500 K w porównaniu do 2500 K i 3000 K, szczególnie w przedniej części mózgu. Nasze dane sugerują, że ekspozycja na polichromatyczne światło wzbogacone o niebieskie przy stosunkowo niskich poziomach światła pokojowego wpływa na homeostatyczną regulację snu, co odzwierciedla się zmniejszeniem aktywności wolnofalowej w przedniej części mózgu podczas pierwszego epizodu snu NREM.

Zarządzanie ekspozycją na światło niebieskie: Wpływ na jakość snu i zdrowie okołodobowe

Typ badania: Przegląd systematyczny

Liczba cytowań: 0

Rok: 2024

Autorzy: Alicja Grzelak

Czasopismo: Quality in Sport

Ranking czasopisma: brak

Główne wnioski: Przedłużona ekspozycja na światło niebieskie zakłóca rytmy okołodobowe i jakość snu, prowadząc do zaburzeń nastroju, pogorszenia funkcji poznawczych i zaburzeń metabolicznych, jednak środki prewencyjne mogą łagodzić te negatywne skutki.

Streszczenie: Wstęp: Światło niebieskie, będące wysokoenergetycznym światłem widzialnym emitowanym ze źródeł naturalnych i sztucznych, odgrywa kluczową rolę w regulacji rytmów okołodobowych i jakości snu. Choć jest niezbędne do utrzymania czujności i synchronizacji zegara biologicznego, nadmierna ekspozycja, zwłaszcza w godzinach wieczornych, zaburza produkcję melatoniny, negatywnie wpływając na sen i ogólne zdrowie. Cel pracy: Artykuł analizuje wpływ ekspozycji na światło niebieskie na rytmy okołodobowe i jakość snu, oceniając mechanizmy biologiczne i skutki zdrowotne, a także przegląda środki prewencyjne oparte na dowodach. Stan wiedzy: Badania wskazują, że przedłużona ekspozycja na światło niebieskie opóźnia zasypianie, skraca czas trwania snu i pogarsza jego efektywność poprzez tłumienie wydzielania melatoniny. Zakłócone rytmy okołodobowe wiążą się z zaburzeniami nastroju, pogorszeniem funkcji poznawczych i zaburzeniami metabolicznymi. Strategie prewencyjne, takie jak okulary blokujące światło niebieskie, filtry ekranowe, optymalizacja oświetlenia oraz zdrowe nawyki związane z czasem spędzanym przed ekranem, wykazują skuteczność, choć wymagają dalszej weryfikacji w różnych populacjach. Materiał i metody: Praca została przeprowadzona jako systematyczny przegląd literatury, obejmujący kompleksowe wyszukiwanie w bazach PubMed i Google Scholar oraz selekcję istotnych badań do dalszej analizy. Podsumowanie: Ekspozycja na światło niebieskie znacząco wpływa na rytmy okołodobowe i jakość snu, mając konsekwencje dla zdrowia psychicznego i fizycznego. Regularne stosowanie środków prewencyjnych stanowi obiecującą metodę łagodzenia tych negatywnych skutków. Potrzebne są dalsze badania w celu udoskonalenia strategii oraz zapewnienia ich szerokiego zastosowania w coraz bardziej cyfrowym świecie.

Wpływ ekspozycji na niebieskie światło przed snem na udział snu głębokiego u zdrowych młodych mężczyzn

Typ badania: Nierandomizowane badanie kontrolowane (Non-RCT)

Liczba cytowań: 23

Rok: 2021

Autorzy: M. Ishizawa, T. Uchiumi, M. Takahata, M. Yamaki, Toshiaki Sato

Czasopismo: Sleep medicine

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Ekspozycja na niebieskie światło przed snem znacząco zmniejsza udział snu głębokiego u zdrowych młodych mężczyzn, negatywnie wpływając na jakość snu.

Jasna i ciemna strona światła niebiesko-wzbogaconego dla snu i aktywności u osób starszych

Typ badania: Randomizowane badanie kontrolowane (RCT)

Liczba cytowań: 0

Rok: 2025

Autorzy: Débora Barroggi Constantino, K. Lederle, B. Middleton, V. Revell, Tracey L Sletten, Peter Williams, Debra J. Skene, D. R. van der Veen

Czasopismo: GeroScience

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Poranne światło niebiesko-wzbogacone poprawia stabilność rytmu aktywności-spoczynku i zmniejsza fragmentację snu u osób starszych, natomiast ekspozycja wieczorem wydłuża latencję snu i obniża efektywność snu.

Streszczenie: Niskie oświetlenie wewnętrzne w miejskich mieszkaniach może zaburzać zdrowie i samopoczucie, zwłaszcza u osób starszych, które wraz z wiekiem wykazują zmniejszoną wrażliwość na światło i zaburzenia snu/rytmów okołodobowych. Choć badania kontrolowane sugerują, że poprawa oświetlenia wnętrz może łagodzić negatywne skutki zmniejszonej wrażliwości na światło, brakuje dowodów na skuteczność tych rozwiązań w rzeczywistych warunkach. Badanie to ocenia wpływ dwóch warunków świetlnych na aktygrafię rytmów aktywności-spoczynku i subiektywny sen u zdrowych osób starszych (≥ 60 lat) mieszkających w domu. Porównano dwa rodzaje światła: światło białe (4000 K) oraz światło białe wzbogacone o niebieskie (17000 K) o dwóch różnych natężeniach (300-450 lx i 1100-1200 lx). Uczestnicy (n = 36, 25 kobiet) ukończyli 11-tygodniowe randomizowane badanie krzyżowe, obejmujące 1 tydzień bazowy, 3 tygodnie samodzielnej ekspozycji na światło (2 godziny rano i 2 godziny wieczorem) oraz 2 tygodnie washout dla każdego warunku świetlnego. Uczestnicy prowadzili dzienniki snu, nosili akcelerometr na nadgarstku oraz naszyjnik z czujnikiem światła i pobierali mocz do pomiaru 6-siarczanoksymelatoniny. Dłuższa ekspozycja na poranne światło niebiesko-wzbogacone istotnie poprawiała stabilność rytmu aktywności-spoczynku i zmniejszała fragmentację snu. Dłuższy czas powyżej 2500 lx zwiększał amplitudę aktygrafii, aktywność w ciągu dnia i przyspieszał godzinę snu. Natomiast ekspozycja wieczorem wydłużała latencję snu i obniżała efektywność snu. Wyniki pokazują, że poranne światło niebiesko-wzbogacone jest korzystne, natomiast ekspozycji wieczornej należy unikać. Optymalizacja czasu samodzielnych interwencji świetlnych może być obiecującą strategią poprawy snu i rytmów aktywności-spoczynku u osób starszych w warunkach codziennych.

Wewnętrzny zegar — niebieskie światło reguluje rytm człowieka

Typ badania: Przegląd literatury

Liczba cytowań: 204

Rok: 2019

Autorzy: S. Wahl, Moritz Engelhardt, Patrick Schaupp, C. Lappe, I. Ivanov

Czasopismo: Journal of Biophotonics

Ranking czasopisma: 2

Główne wnioski: Ekspozycja na niebieskie światło, jeśli jest odpowiednio zastosowana, może poprawiać samopoczucie, czujność i funkcje poznawcze, jednak nadmierna ekspozycja przed snem może negatywnie wpływać na jakość snu i rytmy okołodobowe.

Streszczenie: Światło widzialne synchronizuje ludzki zegar biologiczny w jądrach nadskrzyżowaniowych podwzgórza z dobowym cyklem słonecznym. Krótkie długości fal, odbierane jako niebieski kolor, są najsilniejszym czynnikiem synchronizującym dla układu okołodobowego, który utrzymuje większość rytmów biologicznych i psychologicznych wewnętrznie zsynchronizowanych. Rytm okołodobowy jest istotny dla optymalnego funkcjonowania organizmu, a jego zaburzenia lub przewlekłe rozregulowanie mogą prowadzić do chorób psychicznych i neurodegeneracyjnych. Korzystny wpływ na synchronizację rytmu okołodobowego, jakość snu, nastrój i funkcje poznawcze zależy nie tylko od składu widmowego światła, ale także od czasu i natężenia ekspozycji. Ekspozycja na niebieskie światło w ciągu dnia jest ważna, aby zahamować wydzielanie melatoniny, hormonu produkowanego przez szyszynkę, który odgrywa kluczową rolę w regulacji rytmu dobowego. Podczas gdy ekspozycja na niebieskie światło jest istotna dla samopoczucia i funkcji poznawczych w ciągu dnia, przewlekła ekspozycja na niskie natężenia niebieskiego światła tuż przed snem może poważnie pogarszać jakość snu, fazę okołodobową i czas trwania cykli snu. Wymusza to potrzebę opracowania rozwiązań poprawiających samopoczucie i funkcje poznawcze w obecnych realiach, gdzie ekspozycja na urządzenia emitujące niebieskie światło ciągle wzrasta.

Interwencje ograniczające ekspozycję na światło krótkofalowe („niebieskie”) nocą i ich wpływ na sen: Przegląd systematyczny i metaanaliza

Typ badania: Metaanaliza

Liczba cytowań: 30

Rok: 2020

Autorzy: A. Shechter, K. Quispe, Jennifer S Mizhquiri Barbecho, Cody Slater, L. Falzon

Czasopismo: Sleep Advances: A Journal of the Sleep Research Society

Ranking czasopisma: brak

Główne wnioski: Noszenie barwionych soczewek filtrujących światło krótkofalowe przed snem może poprawić sen, zwłaszcza u osób z bezsennością, chorobą afektywną dwubiegunową, zespołem opóźnionej fazy snu lub ADHD.

Streszczenie: Cykl sen-czuwanie i rytmy okołodobowe są regulowane przez światło, szczególnie z zakresu krótkich fal widma widzialnego. Większość osobistych urządzeń elektronicznych emituje światło wzbogacone w niebieską barwę. Ekspozycja na te urządzenia wieczorem może zaburzać sen. Interwencje ograniczające ekspozycję na światło krótkofalowe przed snem mogą zmniejszyć negatywne skutki dla snu. Przeprowadziliśmy przegląd systematyczny i metaanalizę badań oceniających wpływ noszenia soczewek barwionych (np. pomarańczowych lub bursztynowych) filtrujących światło krótkofalowe na oko przed snem nocnym. Wynikiem były samooceniane lub obiektywne pomiary snu nocnego. Stosunkowo niewiele (k = 12) badań zostało przeprowadzonych. Wyniki były niejednoznaczne: część wykazała korzyści, inne nie. Metaanaliza wykazała efekt od małego do średniego dla efektywności snu i całkowitego czasu snu, a także duży efekt dla indeksu jakości snu Pittsburga. Ogólnie, istnieją pewne, choć mieszane, dowody na skuteczność tej metody poprawy snu, zwłaszcza u osób z zaburzeniami snu. Zważywszy na powszechność źródeł światła wzbogaconych w krótkie fale, potrzebne są dalsze kontrolowane badania oceniające skuteczność tej metody. Przegląd systematyczny zarejestrowany: PROSPERO 2018 CRD42018105854.

Wieczorne środowisko świetlne może zostać zaprojektowane w celu konsolidacji i wydłużenia fazy snu REM

Typ badania: Badanie obserwacyjne

Liczba cytowań: 15

Rok: 2022

Autorzy: D. Vethe, H. Drews, J. Scott, M. Engstrøm, H. Heglum, J. Grønli, J. Wisor, T. Sand, S. Lydersen, K. Kjørstad, P. Faaland, C. L. Vestergaard, K. Langsrud, H. Kallestad

Czasopismo: Scientific Reports

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Wieczorne środowiska z ograniczoną ilością niebieskiego światła (BDLE) mogą konsolidować i wydłużać fazę snu REM, potencjalnie przynosząc korzyści osobom z zaburzeniami fragmentacji snu REM.

Czy niebieskie światło wpływa na jakość snu lub wydajność? – badania empiryczne na podstawie anonimowych ankiet wśród studentów medycyny i lekarzy

Typ badania: Badanie obserwacyjne

Liczba cytowań: 0

Rok: 2023

Autorzy: Kinga Grużewska-Piotrowska, Agnieszka Grużewska, Monika Pająk

Czasopismo: Quality in Sport

Ranking czasopisma: brak

Główne wnioski: Ekspozycja na niebieskie światło może negatywnie wpływać na jakość snu i wydajność — 81,7% studentów medycyny i lekarzy zgłosiło złą jakość snu.

Streszczenie: Wprowadzenie: Współcześnie coraz więcej osób korzysta z urządzeń elektronicznych. Wraz ze wzrostem czasu korzystania z nich, wzrosła jakość snu. Ludzie chodzą spać później, a proces zasypiania się wydłuża. Dodatkowo skraca się czas snu, co przekłada się na jego niedobór. Wiele osób uważa, że niebieskie światło pochodzi tylko z ekranów, ale to nieprawda — jest ono częścią emitowanego światła. Światło to najważniejszy czynnik regulujący rytmy okołodobowe człowieka. Wszystkie rodzaje światła widzialnego wpływają na rytmy okołodobowe, ale największy wpływ ma światło niebieskie. Cel badania: Ocena wpływu niebieskiego światła na jakość snu i wydajność, oparta na badaniu ankietowym wśród studentów medycyny i lekarzy. Materiał i metody: Badanie przeprowadzono w maju 2023 roku za pomocą anonimowej ankiety online. Wyniki przeanalizowano na podstawie literatury naukowej i statystycznie opracowano w Excelu. Wyniki: 92,3% respondentów używa urządzeń elektronicznych przed snem (głównie telefonu, najczęściej 30–60 minut). Większość śpi 5–6 godzin na dobę, z czego aż 81,7% deklaruje złą jakość snu. 91,3% wie, czym jest niebieskie światło, ale tylko 22,1% stosuje ochronę przed snem. Wniosek: Ekspozycja na niebieskie światło może wpływać na sen, wydajność i samopoczucie. Ważnym negatywnym efektem jest skrócenie czasu i jakości snu, co przekłada się na niższą wydajność. Aby utrzymać zdrowy rytm okołodobowy, należy nie tylko zwiększyć udział niebieskiego światła w świetle sztucznym w ciągu dnia, ale także ograniczać jego ilość wieczorem i w nocy.

Wpływ ekspozycji na niebieskie światło przed snem na subiektywną jakość snu, uwagę i wydajność wśród studentów płci męskiej: Badanie pilotażowe

Typ badania: Badanie obserwacyjne

Liczba cytowań: 0

Rok: 2024

Autorzy: T. Uchiumi, M. Ishizawa, M. Takahata, Michiyasu Yamaki, Toshiaki Sato

Czasopismo: Sleep and Vigilance

Ranking czasopisma: 4

Główne wnioski: Ekspozycja na niebieskie światło przed snem negatywnie wpływa na udział snu głębokiego, utrzymanie uwagi i wydajność pracy u młodych mężczyzn bez zaburzeń snu.

Streszczenie: Wprowadzenie: Wpływ wieczornej ekspozycji na niebieskie światło na sen jest znany, jednak jej skutki dla czujności i wydajności następnego dnia nie są w pełni poznane. Cel: Zbadanie wpływu ekspozycji na niebieskie światło przed snem na subiektywną jakość snu, uwagę i wydajność. Metody: Trzynastu młodych mężczyzn (20–23 lata) bez zaburzeń snu uczestniczyło w dwóch sesjach, w których byli eksponowani na światło żarowe lub niebieskie godzinę przed snem. Następnego ranka oceniano subiektywną jakość snu, uwagę i wydajność. Obiektywne parametry snu były mierzone za pomocą maty monitorującej sen. Wyniki: Ekspozycja na niebieskie światło istotnie obniżyła udział snu głębokiego, czujność podczas drugiej połowy testu (p < 0,01) i wydajność pracy (p < 0,05). Wniosek: Ekspozycja na niebieskie światło przed snem prowadzi do spadku udziału snu głębokiego oraz negatywnych efektów dla uwagi i wydajności.

Wpływ ekspozycji na niebieskie światło podczas 72-godzinnych ćwiczeń wojskowych

Typ badania: Badanie obserwacyjne

Liczba cytowań: 1

Rok: 2020

Autorzy: Stephanie A. T. Brown, Linda L. Desimone, T. Burke

Czasopismo: Proceedings of the Human Factors and Ergonomics Society Annual Meeting

Ranking czasopisma: brak

Główne wnioski: Ekspozycja na niebieskie światło podczas wieczornych operacji terenowych znacząco pogarsza jakość snu żołnierzy, co może wpływać na czujność i wydajność podczas działań operacyjnych.

Streszczenie: W erze cyfrowej wojsko rozwija nowoczesne technologie (np. wyświetlacze przezierne, urządzenia rzeczywistości mieszanej, noktowizory) zwiększające świadomość sytuacyjną. Skutki ekspozycji na światło ekranowe dla żołnierzy nie zostały jednak dostatecznie uwzględnione. Część badań sugeruje, że wieczorna ekspozycja na niebieskie światło poprzedzająca sen zwiększa czujność, ale jednocześnie negatywnie wpływa na sen, powodując zły nastrój i senność po przebudzeniu. W niniejszym badaniu analizowano ekspozycję na niebieskie światło oraz późniejszy sen u 46 żołnierzy podczas ćwiczeń terenowych z użyciem akcelerometrów i czujników światła. Zaobserwowano, że okresy ekspozycji na niebieskie światło wieczorem wiązały się z istotnym pogorszeniem jakości snu. W przyszłości należy izolować efekty ekspozycji na wojskowe urządzenia emitujące niebieskie światło w warunkach wysokiego kontrastu i niskiego światła otoczenia, by sformułować zalecenia zmniejszające negatywny wpływ na działania operacyjne.

Niebieskie światło i jego wpływ na sen

Typ badania: Przegląd literatury

Liczba cytowań: 2

Rok: 2023

Autorzy: G. Diaconu, Cătălina Maria Iordăchel, C. Coca, Nicolae Feraru, Constantin Gheorghevici, Dănuț Zisu, Șandru Emilia, Beatrice Burdușel, Andreea Popa, Ioana Munteanu

Czasopismo: Pneumologia

Ranking czasopisma: 4

Główne wnioski: Ekspozycja na niebieskie światło przyczynia się do zaburzeń rytmu okołodobowego i problemów ze snem, ponieważ hamuje wydzielanie melatoniny, która odgrywa kluczową rolę w zasypianiu i zapobieganiu zaburzeniom snu.

Streszczenie: Krótkofalowe światło (niebieskie) przyczynia się do zaburzeń rytmu okołodobowego. W erze, w której większość źródeł światła została zastąpiona przez diody LED, pojawia się nowy problem dotyczący jakości snu i cyklu dobowego. Choć światło niebieskie jest stosowane terapeutycznie w leczeniu zaburzeń snu i bezsenności (poprzez zmianę cyklu), stymuluje ono sekrecję melanopsyny przez komórki fotoreceptorowe, a tym samym hamuje wydzielanie melatoniny przez szyszynkę. Melatonina odgrywa kluczową rolę w wywoływaniu objawów poprzedzających sen, indukcji i utrzymaniu snu, poprawie jego jakości oraz ma szereg innych właściwości, m.in. przeciwutleniających i ochronnych przeciw cukrzycy. Artykuł stanowi przegląd literatury, przytaczając liczne badania na temat znaczenia snu, fizjologii wydzielania melatoniny oraz wpływu ekspozycji na światło.

Wpływ ekspozycji na niebieskie światło z urządzeń elektronicznych na rytm dobowy i zaburzenia snu u młodzieży i młodych dorosłych

Typ badania: Przegląd literatury

Liczba cytowań: 2

Rok: 2024

Autorzy: Mudassir Alam, Kashif Abbas, Yusra Sharf, Sarfaraz Khan

Czasopismo: Chronobiology in Medicine

Ranking czasopisma: 4

Główne wnioski: Nadmierna ekspozycja na niebieskie światło z urządzeń elektronicznych, zwłaszcza przed snem, może zaburzać rytmy okołodobowe i sen, negatywnie wpływając na nastrój, pamięć i wyniki w nauce u młodzieży i młodych dorosłych.

Streszczenie: Nadmierna ekspozycja na niebieskie światło pochodzące z urządzeń elektronicznych, takich jak smartfony, laptopy i tablety, może prowadzić do problemów ze snem. Długotrwała ekspozycja na światło niebieskie z tych urządzeń wpływa na sen poprzez hamowanie wydzielania melatoniny i powoduje konsekwencje neurofizjologiczne. Przegląd ten omawia najnowsze doniesienia dotyczące zależności między zaburzeniami snu a ekspozycją na niebieskie światło w populacji uczniów i studentów. Wiele badań naukowych wykazuje, że ekspozycja na niebieskie światło, szczególnie przed snem, może wywoływać zaburzenia rytmu dobowego i hamować wydzielanie melatoniny w mózgu, co ostatecznie prowadzi do pogorszenia jakości i długości snu. Skrócenie i pogorszenie snu przekłada się na pogorszenie nastroju, pamięci i wyników w nauce u uczniów i studentów. Wnioski: dla zdrowia młodzieży i młodych dorosłych należy zwrócić uwagę na skutki ekspozycji na niebieskie światło pochodzące ze współczesnych technologii.

Wpływ niebieskiego światła na sen, wydajność i samopoczucie u młodych dorosłych: Przegląd systematyczny

Typ badania: Przegląd systematyczny

Liczba cytowań: 64

Rok: 2022

Autorzy: M. I. Silvani, R. Werder, C. Perret

Czasopismo: Frontiers in Physiology

Ranking czasopisma: 2

Główne wnioski: Ekspozycja na niebieskie światło może pozytywnie wpływać na funkcje poznawcze, czujność i czas reakcji, ale może także pogarszać jakość i długość snu, potencjalnie negatywnie wpływając na wydolność fizyczną i poznawczą sportowców oraz ich regenerację.

Streszczenie: Wstęp: Światło niebieskie z urządzeń elektronicznych cieszy się złą reputacją. Ma długość fali, która może wpływać na rytm dobowy i powodować zły sen. Są jednak inne aspekty ekspozycji na niebieskie światło, często pomijane, np. wpływ na wydajność i samopoczucie. Niewiele prac systematyzuje te efekty. Celem tego przeglądu było zebranie dowodów dotyczących ekspozycji na niebieskie światło i jej wpływu na sen, wydajność i samopoczucie oraz omówienie znaczenia tych efektów dla sportowców. Metody: Przeszukano bazy Cochrane, Embase, PubMed, Scopus i Virtual Health Library. Włączono badania dotyczące wpływu niebieskiego światła na sen, wydajność, samopoczucie lub ich kombinację u zdrowych ludzi. Ocenę jakości wykonano narzędziem QualSyst. Wyniki: 50% badań wykazało zmniejszenie zmęczenia, 20% pogorszenie jakości snu, 33% pogorszenie długości snu, 50% pogorszenie efektywności snu, nieco mniej niż połowa wydłużenie latencji snu. Ponad połowa badań wykazała poprawę funkcji poznawczych, dwie trzecie — poprawę czujności i czasu reakcji, nieco mniej niż połowa — poprawę samopoczucia. Wniosek: Ekspozycja na niebieskie światło może poprawiać funkcje poznawcze, czujność i czas reakcji (korzyść w sportach zespołowych i zapobieganiu urazom), ale może też obniżać jakość i długość snu, co może pogarszać wydolność i regenerację. Dalsze badania powinny zweryfikować, czy niebieskie światło rzeczywiście poprawia sen, wydajność i samopoczucie.

Wpływ noszenia okularów blokujących niebieskie światło wieczorem na subiektywny i obiektywny sen u zdrowych dorosłych: Randomizowane badanie kontrolowane

Typ badania: Randomizowane badanie kontrolowane (RCT)

Liczba cytowań: 15

Rok: 2021

Autorzy: Jeremy A. Bigalke, Ian M Greenlund, Jennifer R Nicevski, J. Carter

Czasopismo: Sleep health

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Okulary blokujące niebieskie światło nie poprawiają obiektywnego czasu ani jakości snu u zdrowych dorosłych, choć zmniejszają subiektywne opóźnienie zasypiania i liczbę wybudzeń.

Ekspozycja na ekrany urządzeń medialnych wieczorem i w nocy a subiektywna jakość snu: Czy „higiena światła” zasługuje na większą uwagę?

Typ badania: Badanie obserwacyjne

Liczba cytowań: 33

Rok: 2020

Autorzy: M. Šmotek, E. Fárková, D. Manková, J. Kopřivová

Czasopismo: Sleep health

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Wieczorna i nocna ekspozycja na ekrany negatywnie wpływa na jakość snu, co sugeruje konieczność większego zwrócenia uwagi na „higienę światła” w zdrowiu publicznym.

Niebiesko-wzbogacone światło poranne jako przeciwdziałanie światłu w niewłaściwym czasie: Wpływ na poznanie, senność, sen i fazę okołodobową

Typ badania: Nierandomizowane badanie kontrolowane (Non-RCT)

Liczba cytowań: 90

Rok: 2017

Autorzy: M. Münch, C. Nowozin, J. Regente, F. Bes, J. de Zeeuw, Sven Hädel, A. Wahnschaffe, D. Kunz

Czasopismo: Neuropsychobiology

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Jasne, niebiesko-wzbogacone światło poranne może stabilizować fazę okołodobową i przeciwdziałać negatywnym skutkom niewłaściwego oświetlenia w ciągu dnia i wieczorem, poprawiając funkcje poznawcze i czas reakcji.

Streszczenie: Światło w ciągu dnia i ciemność nocą są kluczowe dla prawidłowej synchronizacji układu okołodobowego człowieka z cyklem słonecznym. Nowoczesny styl życia prowadzi do przebywania głównie w pomieszczeniach — z mniejszym natężeniem światła w dzień i wyższym wieczorem. Czy ma to długofalowe skutki zdrowotne — to przedmiot badań. Oceniono, czy jasne, niebiesko-wzbogacone światło rano przez kilka dni może przeciwdziałać negatywnym skutkom złego oświetlenia. W badaniu 18 młodych uczestników poddano różnym warunkom oświetlenia wieczorem (niebiesko-wzbogacone, pomarańczowe lub słabe światło) oraz rano (mieszane niebiesko-wzbogacone i kontrolne). Oceniano subiektywną senność, czas reakcji, stężenie melatoniny i sen nocny. Poranne niebiesko-wzbogacone światło wykazało efekt pobudzający i skróciło czas reakcji, a niektóre efekty utrzymywały się do wieczora. Faza okołodobowa była stabilniejsza przy ekspozycji na niebieskie światło rano. Dłuższy czas snu notowano po pomarańczowym świetle wieczorem niż po niebieskim. Wyniki sugerują, że jasne, niebiesko-wzbogacone światło poranne stabilizuje fazę okołodobową i może być skuteczną strategią przeciwko nieodpowiedniemu oświetleniu.

Wpływ łącznego stosowania światła niebiesko-wzbogaconego rano i światła zredukowanego w niebieskim wieczorem (MENS) na jakość snu

Typ badania: Randomizowane badanie kontrolowane (RCT)

Liczba cytowań: 2

Rok: 2023

Autorzy: Wankiun Lee, K. Jung

Czasopismo: Journal of Sleep Medicine

Ranking czasopisma: brak

Główne wnioski: Łączne stosowanie światła niebiesko-wzbogaconego rano i światła zredukowanego w niebieskim wieczorem (MENS) znacząco poprawia jakość snu; światło o długości fali 480 nm skutecznie skraca latencję snu.

Streszczenie: Cel: Wcześniejsze badania wykazały, że ekspozycja na światło niebiesko-wzbogacone rano lub zredukowane wieczorem może pozytywnie wpływać na sen. Niniejsze badanie oceniało wpływ połączenia obu metod (MENS) na jakość snu. Trzydziestu pracowników losowo przydzielono do grupy eksperymentalnej i kontrolnej; przez dwa tygodnie stosowali różne lampy rano i wieczorem (w grupie eksperymentalnej: 480 nm maksymalnie rano, minimalnie wieczorem; w kontrolnej: 450 nm w obu porach). Oceniano jakość snu za pomocą kwestionariuszy i dzienników snu. Wyniki: Obie grupy odnotowały poprawę w 7 z 9 miar jakości snu; grupa eksperymentalna lepiej wypadła w zakresie latencji snu i fragmentacji, grupa kontrolna — w zakresie zmęczenia. Większy odsetek poprawy latencji snu zanotowano w grupie eksperymentalnej. Wnioski: Zastosowanie MENS istotnie poprawia jakość snu, a światło 480 nm wydaje się szczególnie skuteczne w skracaniu latencji snu.

Białe światło wzbogacone w niebieskie w miejscu pracy poprawia subiektywną czujność, wydajność i jakość snu

Typ badania: Nierandomizowane badanie kontrolowane (Non-RCT)

Liczba cytowań: 538

Rok: 2008

Autorzy: A. Viola, L. James, L. Schlangen, D. Dijk

Czasopismo: Scandinavian journal of work, environment & health

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Ekspozycja na białe światło wzbogacone w niebieskie podczas pracy poprawia subiektywną czujność, wydajność i zmniejsza wieczorne zmęczenie u pracowników biurowych.

Streszczenie: CELE: Specyfikacje oświetlenia w pracy opierają się na czułości klasycznego układu wzrokowego, ignorując odkryty niedawno układ fotoreceptorów wrażliwy na niebieskie światło (melanopsyna). Badano wpływ białego światła wzbogaconego w niebieskie na pracowników biurowych (n = 94) przez 8 tygodni w dwóch warunkach oświetlenia (17 000 K i 4000 K). Oceniano subiektywną czujność, nastrój, jakość snu, wydajność, wysiłek umysłowy, ból głowy, dyskomfort oczu. Wyniki: w porównaniu ze światłem 4000 K, światło 17 000 K istotnie poprawiało subiektywną czujność, nastrój, wydajność, zmniejszało wieczorne zmęczenie, irytację, dyskomfort oczu oraz poprawiało jakość snu i koncentrację. Efekty utrzymywały się po uwzględnieniu oczekiwań uczestników. Wniosek: Ekspozycja na białe światło wzbogacone w niebieskie w pracy poprawia subiektywne parametry czujności, wydajności i wieczornego zmęczenia.

Wpływ różnych warunków świetlnych w sypialni wieczorem na nastolatków

Typ badania: Randomizowane badanie kontrolowane (RCT)

Liczba cytowań: 25

Rok: 2021

Autorzy: Peijun Wen, Fuyun Tan, Meng Wu, Qijun Cai, Ruiping Xu, Xiaowen Zhang, Yongzhi Wang, Muhammad Saddique Akbar Khan, Weihua Chen, Xiaodong Hu

Czasopismo: Building and Environment

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Ekspozycja na światło o niskiej temperaturze barwowej przed snem poprawia jakość snu, zmniejsza senność rano i nieznacznie obniża zmęczenie u nastolatków w porównaniu do światła o wysokiej temperaturze barwowej.

Długotrwała wieczorna ekspozycja na światło o stosunkowo niskiej melanopowej równoważnej iluminancji dziennej zwiększa pobudzenie przed snem i podczas snu bez zmiany struktury snu

Typ badania: Nierandomizowane badanie kontrolowane (Non-RCT)

Liczba cytowań: 1

Rok: 2023

Autorzy: Meiheng He, Hanyu Chen, Siyu Li, T. Ru, Qingwei Chen, Guofu Zhou

Czasopismo: Journal of Sleep Research

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Długotrwała wieczorna ekspozycja na światło o stosunkowo niskiej melanopowej równoważnej iluminancji dziennej łagodnie zwiększa pobudzenie przed snem i podczas snu bez istotnego wpływu na strukturę i jakość snu.

Streszczenie: Światło wpływa na wiele funkcji psychofizjologicznych, m.in. na czujność, rytm dobowy i sen, czyli tzw. efekty nieobrazowe światła. Melanopowa równoważna iluminancja dzienna (mel-EDI) jest obecnie zalecana jako predyktor nieobrazowych efektów światła. Jednak nadal nie wiadomo, czy długotrwała ekspozycja na światło o stosunkowo niskim mel-EDI wieczorem wpływa na pobudzenie przed snem i późniejszy sen. W badaniu 18 studentów poddano dwóm warunkom oświetlenia (wysoki vs niski mel-EDI, 3,5 h przed snem) w symulowanym środowisku sypialni, z monitorowaniem snu polisomnograficznie. Nie stwierdzono różnic w strukturze i jakości snu, natomiast po ekspozycji na światło o wyższym mel-EDI odnotowano nieznacznie wyższe pobudzenie fizjologiczne (niższa moc delta, wyższa beta w EEG przed snem i podczas snu). Uczestnicy czuli się też szczęśliwsi przed snem po ekspozycji na wyższy mel-EDI. Wyniki sugerują, że długotrwała wieczorna ekspozycja na światło o stosunkowo niskiej melanopowej iluminancji dziennej może łagodnie zwiększać pobudzenie przed i podczas snu, ale ma znikomy wpływ na strukturę snu.

Kwas mlekowy przyczynia się do powstawania zachowań depresyjnych wywołanych ekspozycją na niebieskie światło podczas snu

Typ badania: Nierandomizowane badanie kontrolowane (Non-RCT)

Liczba cytowań: 1

Rok: 2025

Autorzy: Yinhan Li, Xinhui Zou, Ying Ma, Jiaqi Cheng, Xiangmin Yu, Wenya Shao, Fuli Zheng, Zhenkun Guo, Guangxia Yu, Siying Wu, Huangyuan Li, Hong Hu

Czasopismo: Ecotoxicology and environmental safety

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Nadmierna ekspozycja na sztuczne światło o wysokiej zawartości niebieskiego wieczorem wiąże się ze wzrostem objawów depresyjnych, w czym udział bierze poziom kwasu mlekowego.

Ekspozycja na niebieskie światło wieczorem w okresie dojrzewania indukuje zachowania unikowe i przeprogramowuje obwody przyśrodkowego ciała migdałowatego

Typ badania: Badanie na zwierzętach

Liczba cytowań: 0

Rok: 2025

Autorzy: Pablo Bonilla, David McBride, Alexandria Shanks, Janhvi Kartik, Ashita Bhan, Alessandra Porcu

Czasopismo: bioRxiv

Ranking czasopisma: brak

Główne wnioski: Ekspozycja na niebieskie światło wieczorem w okresie dojrzewania zwiększa zachowania unikowe i zmienia funkcje przyśrodkowego ciała migdałowatego, potencjalnie podwyższając ryzyko zaburzeń afektywnych.

Streszczenie: Nastolatki są coraz częściej narażone na sztuczne niebieskie światło z urządzeń elektronicznych, co budzi obawy o wpływ na rozwój mózgu i zdrowie psychiczne. Przyśrodkowe ciało migdałowate (MeA) to region mózgu kluczowy dla regulacji emocji i światłoczuły, jednak wpływ wieczornej ekspozycji na niebieskie światło w okresie dojrzewania na jego obwody i zachowania pozostaje nieznany. W modelu zakłócenia cyklu świetlnego wykazano, że młode myszy wystawione na niebieskie światło wieczorem wykazywały więcej zachowań unikowych w porównaniu z osobnikami trzymanymi w ciemności lub przy ograniczonej ekspozycji na niebieskie światło. Sekwencjonowanie RNA pojedynczych jąder ujawniło zmianę składu komórkowego i zakłócenie szlaków komunikacji synaptycznej w MeA. In vivo obrazowanie wapniowe pokazało wzmożoną aktywność neuronów somatostatynowych MeA podczas zachowań unikowych, a chemogenetyczna inhibicja tych neuronów zmniejszała te zachowania. Wyniki te identyfikują MeA jako kluczowy integrator emocjonalnych odpowiedzi na środowiskowe niebieskie światło, sugerując, że ekspozycja na niebieskie światło wieczorem w okresie dojrzewania może być czynnikiem ryzyka rozwoju zaburzeń afektywnych.

Ciemność ma znaczenie

Typ badania: Przegląd literatury

Liczba cytowań: 0

Rok: 2025

Autorzy: Randy J Nelson

Czasopismo:

Ranking czasopisma: brak

Główne wnioski: Ograniczenie ekspozycji na niebieskie światło nocą oraz jej zwiększenie rano może poprawiać zdrowie i samopoczucie poprzez optymalizację rytmów okołodobowych i zmniejszenie ryzyka otyłości, depresji i innych problemów.

Streszczenie: Jednym z elementów współczesnego życia, który może mieć negatywne konsekwencje zdrowotne, jest ekspozycja na światło niezgodnie z naturalnym cyklem dobowym. Ta książka podsumowuje literaturę naukową dotyczącą roli właściwego czasu ekspozycji na światło i wskazuje, że warto ograniczać ekspozycję na niebieskie światło w nocy i maksymalizować ją rano. Rytmy okołodobowe wymagają światła o krótkiej fali (niebieskiego) wcześnie rano, by działać optymalnie. Światło nocą lub niedobór światła w dzień mogą prowadzić do szeregu problemów: otyłości, depresji, zaburzeń afektywnych, sezonowych zaburzeń nastroju, zaburzeń snu, problemów z uczeniem się i pamięcią, otępienia, nowotworów, chorób serca, udarów. Nawet słabe światło nocą, jak lampka nocna, może wpłynąć negatywnie na funkcjonowanie mózgu i regenerację organizmu. Brak silnego światła dziennego może pogarszać nastrój i funkcje poznawcze. Książka omawia też strategie ograniczania zakłóceń rytmu okołodobowego dla poprawy zdrowia.

Kliniczne korzyści z modyfikacji warunków świetlnych wieczorem w oddziale psychiatrii ostrej: randomizowane badanie kontrolowane

Typ badania: Randomizowane badanie kontrolowane (RCT)

Liczba cytowań: 0

Rok: 2024

Autorzy: H. Kallestad, K. Langsrud, M. R. Simpson, C. L. Vestergaard, D. Vethe, K. Kjørstad, P. Faaland, S. Lydersen, Gunnar Morken, Ingvild Ulsaker-Janke, S. Saksvik, Jan Scott

Czasopismo: PLOS Medicine

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Zmiana wieczornego oświetlenia w oddziałach psychiatrycznych może przynosić istotne klinicznie korzyści bez zwiększania działań niepożądanych, pogorszenia satysfakcji pacjentów czy zwiększenia zapotrzebowania na personel.

Streszczenie: Wpływ ekspozycji na światło na zdrowie psychiczne jest coraz szerzej rozpoznawany. Modyfikacja wieczornego oświetlenia może być prostą interwencją w leczeniu zaburzeń psychicznych, jednak niewiele jest dużych badań RCT. W niniejszym wieloośrodkowym badaniu sprawdzano, czy pacjenci z ostrymi zaburzeniami psychicznymi odnoszą korzyści z pobytu na oddziale z wieczornym oświetleniem zredukowanym w niebieskim świetle w porównaniu do oddziału z klasycznym oświetleniem. Analizowano czas hospitalizacji i wyniki kliniczne u 476 pacjentów (średni wiek 37 lat, 41% mężczyzn). Nie stwierdzono różnic w długości hospitalizacji, ale pacjenci przebywający w warunkach światła zredukowanego w niebieskim wykazywali większą poprawę kliniczną, mniejsze nasilenie objawów przy wypisie oraz mniej agresywnych zachowań. Nie zaobserwowano różnic w zakresie działań niepożądanych ani satysfakcji pacjentów.

Brak światła w nocy i jasne światło rano

Typ badania: Przegląd literatury

Liczba cytowań: 1

Rok: 2024

Autorzy: Heon-Jeong Lee

Czasopismo: Chronobiology in Medicine

Ranking czasopisma: 4

Główne wnioski: Nadmierna ekspozycja na niebieskie światło z urządzeń elektronicznych może zakłócać sen i negatywnie wpływać na zdrowie, zwłaszcza u nastolatków i młodych dorosłych.

Streszczenie: Smartfony, tablety i inne urządzenia elektroniczne stały się nieodłącznym elementem życia, szczególnie wśród młodzieży i młodych dorosłych. Rosnąca liczba badań sugeruje, że nadmierna ekspozycja na niebieskie światło z tych ekranów może znacząco wpływać na zdrowie, zwłaszcza na ilość i jakość snu. Wieczorna i nocna ekspozycja na niebieskie światło może przesuwać rytmy okołodobowe i opóźniać zasypianie. Zmniejszenie światła w sypialni jest kluczowe dla utrzymania zdrowego rytmu dobowego. Idealnie sypialnia powinna być zupełnie ciemna; jeśli konieczne, dopuszcza się jedynie słabe światło tylne. Badania własne autora wykazały, że nawet niskie natężenie światła (5–10 luksów) w sypialni prowadzi do pogorszenia jakości snu i zmniejszenia głębokiego snu, a dłuższa ekspozycja na 10 luksów podczas snu powoduje gorsze funkcje czołowe następnego dnia.

Niebieskie światło i ekrany cyfrowe – nowe spojrzenie pod kątem jakości widzenia, rytmu dobowego i funkcji poznawczych

Typ badania: Przegląd literatury

Liczba cytowań: 1

Rok: 2024

Autorzy: Masoud Haghani, S. Abbasi, Leila Abdoli, Seyedeh Fatemeh Shams, Batool Faegheh Baha’addini Baigy Zarandi, N. Shokrpour, Atefeh Jahromizadeh, S. Mortazavi, S. Mortazavi

Czasopismo: Journal of Biomedical Physics & Engineering

Ranking czasopisma: 3

Główne wnioski: Ekspozycja na niebieskie światło z ekranów cyfrowych może zaburzać jakość snu, zdrowie psychiczne oraz zwiększać ryzyko niektórych nowotworów.

Streszczenie: Wyniki badań potwierdzają, że sztuczne światło nocą (ALAN), szczególnie światło niebieskie (400–500 nm), zaburza rytm okołodobowy, pogarsza sen i prowadzi do dysregulacji metabolicznej. Wraz z rosnącą liczbą osób korzystających z urządzeń ekranowych skutki ekspozycji na niebieskie światło stają się coraz bardziej widoczne. W dzień światło niebieskie może poprawiać czujność i czas reakcji, ale nocą wiąże się z szerokim wachlarzem problemów zdrowotnych: zaburzeniami snu, problemami psychicznymi, podwyższonym ryzykiem nowotworów. Przegląd omawia także możliwy związek ekspozycji na niebieskie światło z ryzykiem raka piersi oraz innymi zaburzeniami, m.in. cukrzycą typu 2 i otyłością. Konieczne są dalsze badania nad wpływem niebieskiego światła na zdrowie człowieka.

Okulary blokujące niebieskie światło jako przeciwdziałanie pobudzającym efektom wieczornej ekspozycji na ekrany LED u nastoletnich chłopców

Typ badania: Badanie obserwacyjne

Liczba cytowań: 265

Rok: 2015

Autorzy: S. van der Lely, Silvia Frey, C. Garbazza, A. Wirz-Justice, O. Jenni, R. Steiner, Stefan Wolf, C. Cajochen, V. Bromundt, C. Schmidt

Czasopismo: The Journal of adolescent health : official publication of the Society for Adolescent Medicine

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Okulary blokujące niebieskie światło mogą przeciwdziałać negatywnym skutkom ekspozycji na ekrany LED u nastolatków, poprawiając sen i zmniejszając pobudzenie przed snem.

Sztuczne światło nocą a ryzyko zaburzeń psychicznych: przegląd systematyczny

Typ badania: Przegląd systematyczny

Liczba cytowań: 45

Rok: 2022

Autorzy: S. Tancredi, T. Urbano, M. Vinceti, T. Filippini

Czasopismo: The Science of the total environment

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Sztuczne światło nocą jest umiarkowanie powiązane ze zwiększonym ryzykiem zaburzeń depresyjnych, jednak potrzebne są bardziej solidne dowody.

Wpływ niebieskiego światła na funkcje poznawcze w miejscu pracy: przegląd systematyczny

Typ badania: Przegląd systematyczny

Liczba cytowań: 0

Rok: 2024

Autorzy: Soheyla Ahmadi Charkhabi, Zahra Sharifi, Raziyeh jANIZADEH, Mohammad Rahdar, Reza Kazemi

Czasopismo: Physiology & Behavior

Ranking czasopisma: 2

Główne wnioski: Niebieskie światło w warunkach pracy może poprawiać uwagę i czas reakcji, ale jego wpływ na pamięć i sen jest bardziej zmienny.

Wpływ światła wieczornego na parametry okołodobowe: przegląd systematyczny

Typ badania: Przegląd systematyczny

Liczba cytowań: 11

Rok: 2022

Autorzy: Marie-Josée Cyr, Despina Z. Artenie, Alain Al Bikaii, D. Borsook, Jay A. Olson

Czasopismo: Sleep medicine reviews

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Ekspozycja na światło wieczorem przed nocną zmianą może poprawiać jakość snu, pamięć i wydajność pracy, ale jej wpływ na nastrój jest niepewny.

Streszczenie: Jasna ekspozycja na światło nocą może pomagać pracownikom przystosować się do nocnych zmian, ale istnieje stosunkowo niewiele badań na temat światła wieczornego. W tym przeglądzie systematycznym analizowano badania dotyczące manipulacji ekspozycją na światło w godzinach wieczornych (16:00–22:00) przed rzeczywistymi lub symulowanymi nocnymi zmianami. W pięciu zakwalifikowanych badaniach światło wieczorne powodowało przesunięcie fazy wydzielania melatoniny, temperatury ciała i senności; poprawiało też jakość i długość snu, pamięć oraz wydajność pracy. Efekty dotyczące nastroju były niejednoznaczne, nie zaobserwowano pogorszenia senności ani efektów ubocznych. Wnioski są wstępne, ale korzyści ze światła wieczornego dla osób pracujących w nocy są obiecujące.

Poprawa porannej wydolności poznawczej u zdrowych starszych dorosłych po ekspozycji na niebiesko-wzbogacone światło wieczorem

Typ badania: Randomizowane badanie kontrolowane (RCT)

Liczba cytowań: 27

Rok: 2018

Autorzy: K. Scheuermaier, M. Münch, J. Ronda, J. Duffy

Czasopismo: Behavioural Brain Research

Ranking czasopisma: 2

Główne wnioski: Ekspozycja na białe światło wzbogacone w niebieskie wieczorem istotnie poprawia pamięć roboczą i obiektywną czujność u starszych dorosłych, bez wpływu na sen lub fazę okołodobową.

Różnice płciowe w wrażliwości na światło wpływają na percepcję jasności, uwagę i sen u ludzi

Typ badania: Nierandomizowane badanie kontrolowane (Non-RCT)

Liczba cytowań: 86

Rok: 2017

Autorzy: S. Chellappa, R. Steiner, P. Oelhafen, C. Cajochen

Czasopismo: Scientific Reports

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Mężczyźni silniej reagują na niebiesko-wzbogacone światło późnym wieczorem, wykazując zwiększoną czujność i szybszy czas reakcji w zadaniach uwagi.

Poranna i wieczorna ekspozycja na niebiesko-wzbogacone światło zmienia funkcje metaboliczne u dorosłych o prawidłowej masie ciała

Typ badania: Randomizowane badanie kontrolowane (RCT)

Liczba cytowań: 77

Rok: 2016

Autorzy: Ivy N Cheung, P. Zee, Dov M. Shalman, R. Malkani, Joseph Kang, K. Reid

Czasopismo: PLoS ONE

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Ekspozycja na niebiesko-wzbogacone światło ostro zmienia metabolizm glukozy i zmniejsza senność, sugerując rolę środowiskowego światła w regulacji metabolizmu.

Streszczenie: Coraz więcej dowodów wskazuje na związek między ekspozycją na światło-ciemność, zachowaniami żywieniowymi i metabolizmem. Badanie miało na celu ocenę ostrych efektów 3-godzinnej ekspozycji na niebiesko-wzbogacone światło rano versus wieczorem w porównaniu do słabego światła na głód, metabolizm i pobudzenie fizjologiczne. U 19 zdrowych dorosłych oceniano subiektywny głód, senność i poziomy glukozy, insuliny, kortyzolu, leptyny i greliny podczas ekspozycji na światło. W obu grupach (rano i wieczorem) ekspozycja na niebieskie światło zwiększała insulinooporność i zmniejszała senność. W grupie wieczornej odnotowano też wyższy szczyt glukozy. Wyniki wskazują, że światło środowiskowe może regulować metabolizm.

Wieczorna ekspozycja na niebieskie światło, glukoza matki i masa urodzeniowa dziecka

Typ badania: Badanie obserwacyjne

Liczba cytowań: 2

Rok: 2022

Autorzy: B. Izci Balserak, Renata Hermann, Teri L Hernandez, C. Buhimschi, Chung-hyo Park

Czasopismo: Annals of the New York Academy of Sciences

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Wyższa wieczorna ekspozycja na niebieskie światło w ciąży wiąże się z wyższym stężeniem glukozy na czczo u matki i większą masą urodzeniową dziecka; ograniczenie korzystania z urządzeń elektronicznych przed snem może być skutecznym działaniem prewencyjnym.

Streszczenie: Konsekwencje ekspozycji na niebieskie światło w ciąży są słabo poznane. W badaniu analizowano związek między wieczorną ekspozycją na niebieskie światło, glikemią na czczo u matek i masą urodzeniową dzieci. U 41 kobiet w ciąży mierzono ekspozycję na światło, parametry snu i poziom glukozy oraz odnotowano masę noworodków. Wyższa ekspozycja na niebieskie światło w ciąży wiązała się z wyższym poziomem glukozy na czczo oraz większą masą urodzeniową dziecka, niezależnie od innych czynników. Ograniczenie korzystania z urządzeń elektronicznych wieczorem może być skuteczną strategią profilaktyczną.

Ostre narażenie na wieczorne światło wzbogacone w niebieskie wpływa na sen człowieka

Typ badania: Nierandomizowane badanie kontrolowane (Non-RCT)

Liczba cytowań: 248

Rok: 2013

Autorzy: S. Chellappa, R. Steiner, P. Oelhafen, Dieter Lang, T. Götz, Julia Krebs, C. Cajochen

Czasopismo: Journal of Sleep Research

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Ekspozycja na polichromatyczne światło wzbogacone w niebieskie przy niskim poziomie oświetlenia pokojowego wpływa na homeostatyczną regulację snu, powodując zmniejszenie aktywności wolnofalowej w przednich obszarach mózgu podczas pierwszego epizodu snu NREM.

Streszczenie: Światło o krótkiej długości fali (światło niebieskie: 446–483 nm) wywołuje bezpośrednie efekty na wydzielanie melatoniny, czujność i funkcje poznawcze u ludzi poprzez fotoreceptory pozawzrokowe. Jednak wpływ polichromatycznego światła wzbogaconego w niebieskie na architekturę snu i aktywność elektroencefalograficzną snu u ludzi pozostaje słabo poznany. W tym badaniu przeanalizowaliśmy strukturę snu i cechy EEG snu u 30 zdrowych młodych uczestników (16 mężczyzn, 14 kobiet; wiek 20–31 lat) po 2 godzinach wieczornej ekspozycji na światło polichromatyczne o temperaturze barwowej 6500 K, 2500 K i 3000 K. Struktura snu w trakcie pierwszych trzech cykli NREM-REM nie różniła się istotnie w zależności od warunków oświetleniowych. Całonocna gęstość mocy EEG NREM wskazała, że ekspozycja na światło o temperaturze 6500 K powodowała tendencję do niższej przedniej gęstości mocy EEG NREM w porównaniu do światła o 2500 K i 3000 K. Dynamika wolnofalowej aktywności NREM (2,0–4,0 Hz), funkcjonalny wskaźnik presji snu, była taka, że aktywność wolnofalowa była istotnie niższa podczas pierwszego cyklu snu po ekspozycji na światło 6500 K, szczególnie w przednich odprowadzeniach. Nasze dane sugerują, że ekspozycja na polichromatyczne światło wzbogacone w niebieskie przy stosunkowo niskim poziomie oświetlenia pokojowego wpływa na homeostatyczną regulację snu, co przejawia się zmniejszeniem przedniej aktywności wolnofalowej podczas pierwszego epizodu NREM.

Wieczorna ekspozycja na niebieskie światło w okresie dojrzewania wywołuje zachowania unikowe i przeorganizowuje obwody przyśrodkowego ciała migdałowatego

Typ badania:

Liczba cytowań: 0

Rok: 2025

Autorzy: Pablo Bonilla, David McBride, Alexandria Shanks, Janhvi Kartik, Ashita Bhan, Alessandra Porcu

Czasopismo: bioRxiv

Ranking czasopisma:

Główne wnioski: Wieczorna ekspozycja na niebieskie światło w okresie dojrzewania zwiększa zachowania unikowe i zmienia funkcjonowanie przyśrodkowego ciała migdałowatego, potencjalnie zwiększając ryzyko zaburzeń afektywnych.

Streszczenie: Nastolatkowie są coraz częściej narażeni na sztuczne niebieskie światło pochodzące z urządzeń elektronicznych, co budzi obawy dotyczące wpływu na rozwój mózgu i zdrowie psychiczne. Przyśrodkowe ciało migdałowate (MeA), region mózgu kluczowy dla regulacji emocjonalnej, jest wrażliwy na światło, jednak nie jest jasne, jak wieczorna ekspozycja na niebieskie światło podczas dojrzewania wpływa na jego obwody i zachowanie. W eksperymentalnym modelu zaburzeń cyklu świetlnego wykazano, że nastoletnie myszy eksponowane wieczorem na niebieskie światło prezentowały więcej zachowań unikowych niż te narażone na ciemność lub ograniczone niebieskie światło. Sekwencjonowanie RNA pojedynczych jąder wykazało zmieniony skład komórkowy i zaburzone szlaki komunikacji synaptycznej w MeA. Obrazowanie wapniowe in vivo wykazało zwiększoną aktywność neuronów somatostatynowych MeA podczas zachowań unikowych, a chemogenetyczna inhibicja tych neuronów redukowała te zachowania. Wyniki te identyfikują MeA jako kluczowy integrator odpowiedzi emocjonalnych na środowiskowe światło niebieskie, sugerując, że wieczorna ekspozycja na niebieskie światło w okresie dojrzewania może być czynnikiem ryzyka zaburzeń afektywnych.

Wieczorna ekspozycja na ekran komputerowy z podświetleniem LED wpływa na fizjologię okołodobową i funkcje poznawcze

Typ badania: Nierandomizowane badanie kontrolowane (Non-RCT)

Liczba cytowań: 623

Rok: 2011

Autorzy: C. Cajochen, S. Frey, D. Anders, Jakub Späti, Matthias Bues, A. Pross, R. Mager, A. Wirz-Justice, O. Stefani

Czasopismo: Journal of applied physiology

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Wieczorna ekspozycja na ekrany komputerowe z podświetleniem LED tłumi produkcję melatoniny i zwiększa czujność oraz poprawia funkcje poznawcze, ale może zaburzać fizjologię okołodobową.

Streszczenie: Coraz więcej osób spędza czas przed ekranami komputerowymi z diodami LED emitującymi światło o krótkiej długości fali (niebieskie). Badano wpływ 5-godzinnej wieczornej ekspozycji na białe światło LED o długości fali 464 nm na poziomy melatoniny, czujność i funkcje poznawcze u 13 młodych mężczyzn w warunkach laboratoryjnych. Ekspozycja spowodowała znaczne zahamowanie wieczornego wzrostu endogennej melatoniny i zmniejszenie subiektywnej i obiektywnej senności. Jednocześnie poprawiły się uwaga, pamięć robocza i pamięć deklaratywna. Jakość ekranu i komfort wzrokowy były porównywalne w obu warunkach. Wyniki wskazują, że spektralne właściwości światła emitowanego przez ekrany wpływają na fizjologię okołodobową i funkcje poznawcze.

Codzienna ekspozycja na niebieskie światło skraca długość życia i powoduje neurodegenerację mózgu u muszek Drosophila

Typ badania: Nierandomizowane badanie kontrolowane (Non-RCT)

Liczba cytowań: 75

Rok: 2019

Autorzy: Trevor R. Nash, Eileen S. Chow, Alexander D. Law, Samuel D. Fu, E. Fuszara, A. Bilska, P. Bebas, D. Kretzschmar, J. Giebultowicz

Czasopismo: NPJ Aging and Mechanisms of Disease

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Codzienna ekspozycja na niebieskie światło u muszek Drosophila skraca ich długość życia i powoduje neurodegenerację mózgu, działając jako stresor kumulatywny w procesie starzenia.

Ciemne sprawy (Dark Matters)

Typ badania: Przegląd literatury

Liczba cytowań: 0

Rok: 2025

Autorzy: Randy J Nelson

Czasopismo:

Ranking czasopisma:

Główne wnioski: Ograniczenie ekspozycji na niebieskie światło w nocy i maksymalizacja jej rano mogą poprawić zdrowie i samopoczucie poprzez optymalizację rytmów okołodobowych i zmniejszenie ryzyka otyłości, depresji i innych schorzeń.

Streszczenie: Jednym z negatywnych aspektów współczesnego życia jest ekspozycja na światło niezgodne z cyklem słonecznym. Książka podsumowuje badania na temat właściwego czasowo doboru światła i zaleca ograniczenie niebieskiego światła w nocy oraz zwiększenie go rano. Rytmy okołodobowe wymagają światła o krótkiej długości fali (niebieskiego) rano dla optymalnej regulacji. Nieodpowiednia ekspozycja prowadzi do wielu problemów zdrowotnych, w tym otyłości, depresji, zaburzeń poznawczych, chorób serca i nowotworów. Książka omawia rolę światła i rytmów okołodobowych oraz strategie minimalizowania zakłóceń.

Wieczorna krótkotrwała ekspozycja na konwencjonalne światło hamuje melatoninę i zwiększa percepcję czujności

Typ badania: Nierandomizowane badanie kontrolowane (Non-RCT)

Liczba cytowań: 80

Rok: 2013

Autorzy: A. Wahnschaffe, Sven Haedel, A. Rodenbeck, C. Stoll, H. Rudolph, R. Kozakov, H. Schoepp, D. Kunz

Czasopismo: International Journal of Molecular Sciences

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Wieczorna ekspozycja na lampy konwencjonalne z komponentami niebieskimi redukuje poziom melatoniny i zwiększa subiektywną czujność w ciągu 30 minut w naturalnym środowisku.

Streszczenie: Życie w społeczeństwie 24-godzinnym opiera się na stosowaniu sztucznego światła w nocy, które może zaburzać synchronizację zegara biologicznego i wpływać negatywnie na sen i zdrowie psychiczne. W badaniu 9 zdrowych osób eksponowano wieczorem przez 30 minut różne lampy konwencjonalne. Lampy zawierające światło niebieskie znacznie obniżały poziom melatoniny podczas i po ekspozycji, a także zwiększały czujność. Ekspozycja na światło żółte nie miała takiego efektu.

Światło jako modulator funkcji mózgu niezwiązanych z obrazowaniem — pozytywne i negatywne skutki zwiększonej dostępności światła

Typ badania: Przegląd literatury

Liczba cytowań: 19

Rok: 2023

Autorzy: Islay Campbell, Roya Sharifpour, G. Vandewalle

Czasopismo: Clocks & Sleep

Ranking czasopisma: 3

Główne wnioski: Zwiększona dostępność światła, szczególnie z urządzeń LED, może mieć zarówno pozytywne, jak i negatywne skutki dla funkcji mózgu niezwiązanych z obrazowaniem, takich jak poznanie, sen, czujność i nastrój.

Streszczenie: Użycie światła rośnie gwałtownie, głównie za sprawą diod LED, które emitują światło wzbogacone w niebieską falę. Celem przeglądu jest omówienie wpływu światła na funkcje mózgu niezwiązane z obrazowaniem. Omówiono zarówno mechanizmy związane z drogami obrazującymi i nieobrazującymi, wpływ światła na poznanie, sen, czujność i nastrój, a także wyzwania związane z rozpowszechnionym stosowaniem LED, które oferują szanse na poprawę samopoczucia, ale także ryzyko negatywnych skutków, szczególnie wieczorem.

Wpływ światła niebieskiego na sen, wydajność i samopoczucie u młodych dorosłych: przegląd systematyczny

Typ badania: Przegląd systematyczny

Liczba cytowań: 64

Rok: 2022

Autorzy: M. I. Silvani, R. Werder, C. Perret

Czasopismo: Frontiers in Physiology

Ranking czasopisma: 2

Główne wnioski: Ekspozycja na światło niebieskie może pozytywnie wpływać na funkcje poznawcze, czujność i czas reakcji, ale może negatywnie oddziaływać na jakość i czas snu, co potencjalnie pogarsza wydajność fizyczną i poznawczą oraz regenerację u sportowców.

Streszczenie: Światło niebieskie z urządzeń elektronicznych ma reputację negatywną ze względu na wpływ na rytm okołodobowy i sen, jednak wpływa też na wydajność i samopoczucie. Przegląd obejmuje badania dotyczące wpływu światła niebieskiego na sen, wydajność i samopoczucie u zdrowych ludzi. Wyniki wskazują, że połowa badań odnotowała zmniejszenie zmęczenia, około jedna piąta pogorszenie jakości snu, a jedna trzecia skrócenie czasu snu. Ponad połowa badań wykazała poprawę funkcji poznawczych i czujności. Konieczne są dalsze badania nad potencjalnym zastosowaniem światła niebieskiego w poprawie wydajności sportowej.

Okulary blokujące niebieskie światło jako środek przeciwdziałający pobudzającym efektom wieczornej ekspozycji na ekrany LED u nastoletnich chłopców

Typ badania: Nierandomizowane badanie kontrolowane (Non-RCT)

Liczba cytowań: 265

Rok: 2015

Autorzy: S. van der Lely, Silvia Frey, C. Garbazza, A. Wirz-Justice, O. Jenni, R. Steiner, Stefan Wolf, C. Cajochen, V. Bromundt, C. Schmidt

Czasopismo: The Journal of adolescent health : official publication of the Society for Adolescent Medicine

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Okulary blokujące niebieskie światło mogą przeciwdziałać negatywnym efektom wieczornej ekspozycji na ekrany LED na fizjologię okołodobową u nastolatków, poprawiając sen i zmniejszając czujność przed snem.

Jasna i ciemna strona światła wzbogaconego w niebieskie: wpływ na sen i aktywność u starszych dorosłych

Typ badania: Randomizowane badanie kontrolowane (RCT)

Liczba cytowań: 0

Rok: 2025

Autorzy: Débora Barroggi Constantino, K. Lederle, B. Middleton, V. Revell, Tracey L Sletten, Peter Williams, Debra J. Skene, D. R. van der Veen

Czasopismo: GeroScience

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Poranne światło wzbogacone w niebieskie poprawia stabilność rytmu aktywności i odpoczynku oraz zmniejsza fragmentację snu u starszych dorosłych, podczas gdy wieczorna ekspozycja wydłuża czas zasypiania i obniża efektywność snu.

Streszczenie: Niskie oświetlenie w pomieszczeniach w miastach może negatywnie wpływać na zdrowie i samopoczucie, szczególnie u starszych dorosłych z obniżoną wrażliwością na światło i zaburzeniami snu oraz rytmów okołodobowych związanymi z wiekiem. Badanie przeprowadzono na 36 zdrowych starszych uczestnikach (≥ 60 lat), którzy byli eksponowani przez 3 tygodnie na dwa rodzaje światła: kontrolne białe (4000 K) i światło wzbogacone w niebieskie (17000 K) o różnych intensywnościach. Dłuższa ekspozycja na poranne światło wzbogacone w niebieskie poprawiła stabilność rytmu aktywności i odpoczynku oraz zmniejszyła fragmentację snu. Wieczorna ekspozycja zwiększyła czas zasypiania i obniżyła efektywność snu. Wyniki sugerują, że poranne światło niebieskie jest korzystne, a wieczorne powinno być ograniczane.

Niebieskie światło wzbogacone poranne jako środek przeciwdziałający światłu o nieodpowiedniej porze: wpływ na poznanie, senność, sen i fazę okołodobową

Typ badania: Nierandomizowane badanie kontrolowane (Non-RCT)

Liczba cytowań: 90

Rok: 2017

Autorzy: M. Münch, C. Nowozin, J. Regente, F. Bes, J. de Zeeuw, Sven Hädel, A. Wahnschaffe, D. Kunz

Czasopismo: Neuropsychobiology

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Jasne światło wzbogacone w niebieskie barwy rano stabilizuje fazę okołodobową i przeciwdziała negatywnym skutkom niewłaściwego oświetlenia w ciągu dnia i wieczorem, poprawiając funkcje poznawcze i czas reakcji.

Streszczenie: Światło dzienne i ciemność nocna są kluczowe dla właściwej synchronizacji ludzkiego systemu okołodobowego do doby 24-godzinnej. Nowoczesny styl życia powoduje spędzanie więcej czasu w pomieszczeniach z niskim światłem dziennym i wysokim wieczornym oświetleniem elektrycznym. Badano wpływ jasnego porannego światła wzbogaconego w niebieskie barwy na 18 młodych uczestników w warunkach seminaturalistycznych. Eksperyment obejmował ekspozycję na różne oświetlenie wieczorne i poranne. Poranne światło niebieskie wywołało efekt pobudzający i szybsze reakcje, które utrzymywały się do wieczora. Zmiany fazy okołodobowej były mniejsze przy porannym świetle niebieskim. Nocą po ekspozycji na pomarańczowe światło sen trwał dłużej niż po niebieskim wieczorem. Wyniki sugerują, że jasne światło poranne niebieskie może być skuteczną strategią przeciwdziałania niekorzystnym efektom niewłaściwego oświetlenia.

Poprawa porannej wydajności poznawczej u zdrowych starszych dorosłych po wieczornej ekspozycji na światło wzbogacone w niebieskie

Typ badania: Randomizowane badanie kontrolowane (RCT)

Liczba cytowań: 27

Rok: 2018

Autorzy: K. Scheuermaier, M. Münch, J. Ronda, J. Duffy

Czasopismo: Behavioural Brain Research

Ranking czasopisma: 2

Główne wnioski: Ekspozycja na wieczorne światło białe wzbogacone w niebieskie znacząco poprawia wydajność pamięci roboczej i obiektywną czujność u starszych dorosłych, bez wpływu na sen lub fazę okołodobową.

Różnice płci w wrażliwości na światło wpływają na percepcję jasności, czujność i sen u ludzi

Typ badania: Nierandomizowane badanie kontrolowane (Non-RCT)

Liczba cytowań: 86

Rok: 2017

Autorzy: S. Chellappa, R. Steiner, P. Oelhafen, C. Cajochen

Czasopismo: Scientific Reports

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Mężczyźni wykazują silniejszą reakcję na światło wzbogacone w niebieskie w późnych godzinach wieczornych, co prowadzi do zwiększonej czujności i szybszych czasów reakcji w zadaniach wymagających podtrzymania uwagi.

Badanie metabolicznych skutków ekspozycji na niebieskie światło w ciągu dnia u szczurów

Typ badania: Nierandomizowane badanie kontrolowane (Non-RCT)

Liczba cytowań: 3

Rok: 2024

Autorzy: Jingjing Nian, Wenning Lan, Ziran Wang, Xiaojing Zhang, Hong Yao, Fangrong Zhang

Czasopismo: Ecotoxicology and environmental safety

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Ekspozycja na niebieskie światło w ciągu dnia u szczurów powoduje systemowe zmiany metaboliczne, które mogą wpływać na neuro-rozwoj, uszkodzenia komórkowe, stres oksydacyjny i ścieżki autofagii.

Ekspozycja na niebieskie światło zwiększa późniejszą funkcjonalną aktywację kory przedczołowej podczas wykonywania zadania pamięci roboczej

Typ badania: Nierandomizowane badanie kontrolowane (Non-RCT)

Liczba cytowań: 83

Rok: 2016

Autorzy: A. Alkozei, Ryan Smith, D. Pisner, J. Vanuk, Sarah M Berryhill, Andrew Fridman, Bradley R Shane, Sara A Knight, W. Killgore

Czasopismo: Sleep

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Krótka ekspozycja na niebieskie światło poprawia wydajność pamięci roboczej i prowadzi do tymczasowych zmian funkcjonalnych w obszarach przedczołowych mózgu związanych z funkcjami wykonawczymi.

Streszczenie: Badano wpływ 30-minutowej ekspozycji na niebieskie (469 nm) lub bursztynowe (578 nm) światło na aktywność mózgu podczas zadania pamięci roboczej. Uczestnicy w grupie niebieskiego światła reagowali szybciej i wykazywali większą aktywację w boczno-dorsalnej i boczno-brzusznej korze przedczołowej. Zwiększona aktywacja w VLPFC korelowała z szybszymi reakcjami. Wyniki sugerują, że krótka ekspozycja na niebieskie światło ma korzystny wpływ na funkcje poznawcze trwający po zakończeniu ekspozycji.

Wpływ ekspozycji na światło i chronotypu na pamięć roboczą u ludzi

Typ badania: Nierandomizowane badanie kontrolowane (Non-RCT)

Liczba cytowań: 6

Rok: 2021

Autorzy: B. Kossowski, Dawid Droździel, Katarzyna Rode, J. Michałowski, K. Jankowski, M. Wypych, A. Wolska, A. Marchewka

Czasopismo: Acta neurobiologiae experimentalis

Ranking czasopisma: 3

Główne wnioski: Ekspozycja na światło nie wpływa na wydajność pamięci roboczej u osób z ekstremalnym chronotypem porannym lub wieczornym, ale może zwiększać aktywność mózgu w obszarach przedczołowych.

Streszczenie: Badano wpływ niebieskiego, zielonego i czerwonego światła na wydajność w zadaniu pamięci roboczej u osób z wyraźnym chronotypem porannym i wieczornym. Nie stwierdzono różnic w wydajności pomiędzy grupami. Nie potwierdzono efektu pobudzającego niebieskiego światła na funkcje poznawcze. Zaobserwowano wyższą aktywność mózgu w porannych godzinach u osób z chronotypem porannym w kilku obszarach przedczołowych i okolicy potylicznej, co może wskazywać na kompensację obciążenia pamięci.

Słabe światło wieczorem powoduje skoordynowaną zmianę rytmów okołodobowych, snu i pamięci krótkotrwałej

Typ badania: Nierandomizowane badanie kontrolowane (Non-RCT)

Liczba cytowań: 23

Rok: 2021

Autorzy: S. K. Tam, L. Brown, Tatiana S Wilson, S. Tir, Angus S. Fisk, Carina A. Pothecary, V. van der Vinne, R. Foster, V. Vyazovskiy, D. Bannerman, M. Harrington, S. Peirson

Czasopismo: Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Słabe światło wieczorem zaburza rytmy okołodobowe, sen i pamięć krótkotrwałą u myszy, podkreślając potrzebę optymalizacji ekspozycji na światło wieczorne, by unikać przesunięcia zegara biologicznego.

Streszczenie: W badaniu na myszach wykazano, że 2-tygodniowa ekspozycja na słabe światło (20 luksów) przez 4 godziny wieczorem przesuwa rytmy aktywności, opóźnia molekularne rytmy w różnych narządach oraz odwraca dzienny wzorzec pamięci krótkotrwałej. Efekty te były niezależne od melanopsyny, wskazując na udział pręcików i czopków. Dane wskazują na skoordynowaną zmianę rytmów okołodobowych, snu i pamięci spowodowaną słabym światłem wieczorem, co ma duże znaczenie dla codziennej ekspozycji ludzi na sztuczne światło.