Intensywny trening tuż przed snem

Intensywny trening wieczorem i jego potencjalny wpływ na sen i regenerację

Intensywny trening tuż przed snem

Spis treści

Podstawowe dane

Intensywny wysiłek wykonywany co najmniej 1–2 godziny przed snem nie pogarsza jakości snu u zdrowych dorosłych, wspierając jednocześnie procesy regeneracji.

Wpływ: Negatywny

Główne obszary wpływu:

Poziom dowodów: Dobre

Szkodliwość: Niska

Opis działania

Intensywny trening stymuluje krążenie i metabolizm mięśni poprzez wzrost przepływu krwi, uwalnianie endorfin oraz stabilizację układu hormonalnego. Zakończenie wysiłku na 1–2 godziny przed snem pozwala na obniżenie temperatury ciała i tętna do poziomu sprzyjającego zasypianiu, minimalizując wpływ pobudzenia fizjologicznego na sen.

Poziom szkodliwości

Szkodliwość: Niska

Późne sesje intensywnego treningu mogą prowadzić do krótkotrwałych trudności z zasypianiem i obniżonej efektywności snu, zwłaszcza u osób wrażliwych na pobudzenie fizjologiczne.

  • Możliwy wzrost latencji zasypiania o kilkanaście minut po treningu ≤1 h przed snem
  • Niewielkie obniżenie efektywności snu (SE) przy dużym pobudzeniu (↑HR, ↑CBT)
  • Brak długoterminowych negatywnych skutków przy zachowaniu 1–2 h przerwy przed snem

Skala problemu

U zdrowych osób dorosłych większość nie doświadcza poważnych zaburzeń snu po wieczornym treningu zakończonym ≥1–2 h przed snem, ale w grupie wrażliwych może to dotyczyć 10–20% przypadków.

  • 10–20% osób może odczuwać opóźnienie zasypiania po treningu kończącym się <1 h przed snem
  • Nieliczne badania wskazują na spadek fazy REM o kilka procent

Praktyczne wskazówki

Kończ trening 2 godziny przed snem

Zaplanuj intensywną sesję tak, aby między jej zakończeniem a pójściem spać upłynęły co najmniej 1–2 godziny.

Wykorzystaj chłodzenie po wysiłku

Zastosuj zimny prysznic lub kąpiel, aby szybciej obniżyć temperaturę ciała i ułatwić zasypianie.

Monitoruj reakcje organizmu

Obserwuj własny czas zasypiania i jakość snu po treningach oraz dostosuj porę wysiłku do swoich indywidualnych potrzeb.

Główne obszary wpływu

Zmęczenie i regeneracja

Wieczorny intensywny trening nie pogarsza ogólnej jakości snu ani regeneracji, o ile zapewniony jest odpowiedni sen; jego brak może jednak obniżać wydolność i motywację.

Jakość snu
  • Brak istotnych zmian w ogólnej jakości snu po treningu 2–4 h przed snem
  • Możliwe nieznaczne skrócenie fazy snu REM
Regeneracja siły i mięśni
  • Trening do upadku mięśniowego może tymczasowo obniżyć maksymalną siłę następnego dnia
  • Brak spadku siły po treningu nieprowadzącym do upadku
  • Częściowy niedobór snu po treningu pogarsza regenerację, obniżając wydolność i motywację
  • Dłuższy i lepszy sen przyspiesza regenerację mięśni i zmniejsza ryzyko kontuzji

Sen

Intensywny trening wieczorem nie pogarsza jakości snu u większości zdrowych dorosłych, jeśli nie kończy się bezpośrednio przed snem; późne sesje mogą jednak wpływać na zasypianie i efektywność snu, zwłaszcza wrażliwych osób.

Trening 2–4 godzin przed snem
  • Nie zaburza ogólnej jakości snu ani czasu jego trwania
  • Możliwy niewielki spadek fazy snu REM
Trening do 1 godziny przed snem
  • Może wydłużyć czas zasypiania
  • Może obniżyć efektywność snu przy dużym pobudzeniu fizjologicznym (↑HR, ↑CBT)
Późny trening po 20:30 u młodzieży
  • Skraca całkowity czas snu, zwłaszcza u porannych chronotypów
  • Osoby o wieczornym chronotypie są mniej wrażliwe na ten efekt

Dane naukowe i źródła

Podsumowanie badań

Poziom dowodów Dobre

Liczba załączonych badań: 33

  • Randomizowane badanie kontrolowane (RCT): 13 badań
  • Nierandomizowane badanie kontrolowane (Non-RCT): 11 badań
  • Badanie obserwacyjne: 3 badania
  • Metaanaliza: 3 badania
  • Przegląd literatury: 1 badanie
  • Przegląd systematyczny: 1 badanie
  • Badanie na zwierzętach: 1 badanie

Finalny komentarz: Dostępne dane obejmują kilka metaanaliz i randomizowanych badań kontrolowanych u zdrowych dorosłych, które jednoznacznie wskazują, że intensywny wysiłek wieczorem wykonywany co najmniej 1–2 godziny przed snem nie pogarsza jakości snu ani procesów regeneracji, choć w niektórych badaniach odnotowano niewielkie zmniejszenie fazy REM lub wydłużenie latencji zasypiania po treningu kończącym się bezpośrednio przed snem. Konsystencja wyników i wysoka jakość metodologiczna badań świadczą o dobrym poziomie dowodów.

Lista badań

Jedna noc częściowego pozbawienia snu pogarsza regenerację po pojedynczej sesji treningu

Typ badania: Randomizowane badanie kontrolowane (RCT)

Liczba cytowań: 55

Rok: 2017

Autorzy: D. Rae, Tayla Chin, Kagiso Dikgomo, Lee Hill, A. Mckune, T. Kohn, L. Roden

Czasopismo: European Journal of Applied Physiology

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Jedna noc częściowego pozbawienia snu pogarsza regenerację po pojedynczej sesji wysokointensywnego treningu interwałowego (HIIT) u kolarzy, wpływając na wydajność, motywację oraz ciśnienie krwi.

Streszczenie: Celem badania było porównanie regeneracji kolarzy po jednej sesji HIIT, po której zapewniono normalną noc snu (CON, 7,56 ± 0,63 h) lub połowę zwykłego czasu w łóżku (DEP, 3,83 ± 0,33 h). W randomizowanym badaniu krzyżowym 16 wytrenowanych mężczyzn (wiek 32 ± 7 lat) wykonało sesję HIIT około 18:00, a następnie doświadczyli jednej z dwóch warunków snu. Regeneracja oceniana była przez porównanie parametrów przed HIIT oraz 12 i 24 h po sesji. Po 24 h spadek mocy szczytowej (ΔPPO –0,22 ± 0,22 W kg⁻¹) był większy w warunku DEP niż w CON (ΔPPO –0,05 ± 0,09 W kg⁻¹; p = 0,008), uczestnicy byli senni i mniej zmotywowani, a obniżenie ciśnienia skurczowego obserwowane w CON nie wystąpiło w DEP.

Zobacz badanie

Wpływ wieczornego treningu wysokiej intensywności na sen u zdrowych dorosłych: przegląd systematyczny i metaanaliza

Typ badania: Metaanaliza

Liczba cytowań: 44

Rok: 2021

Autorzy: E. Frimpong, M. Mograss, T. Zvionow, Dang-Vu Thanh Thien

Czasopismo: Sleep Medicine Reviews

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Ostry wieczorny trening wysokiej intensywności wykonywany 2–4 godziny przed snem nie zaburza nocnego snu u zdrowych młodych i w średnim wieku dorosłych.

Zobacz badanie

Transkryptomiczne, proteomiczne i fosfoproteomiczne podstawy dziennej wydolności ćwiczeń i rola treningu jako zeitgeber w mięśniu myszy

Typ badania: Badanie na zwierzętach

Liczba cytowań: 29

Rok: 2021

Autorzy: G. Maier, Julien Delezie, P. Westermark, G. Santos, Danilo Ritz, C. Handschin

Czasopismo: The Journal of Physiology

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Wczesne ćwiczenia w ciągu dnia poprawiają wydolność i uruchamiają mechanizmy zaopatrywania w energię oraz regeneracji tkanek, podczas gdy wczesne ćwiczenia nocne aktywują szlaki stresowe i kataboliczne, z ograniczonym wpływem na zegary okołodobowe mięśni i wątroby.

Streszczenie: Maksymalna wydolność wytrzymałościowa jest większa wczesnym popołudniem. Zaplanowane ćwiczenia różnicują transkryptom i (fosfo)proteom mięśni. Wczesne ćwiczenia dzienne stymulują dostarczanie energii i regenerację tkanek, natomiast wczesne ćwiczenia nocne aktywują szlaki związane ze stresem i katabolizmem. Regularny trening ma ograniczony wpływ na zegary okołodobowe mięśni i wątroby.

Zobacz badanie

Wpływ intensywności treningu oporowego na jakość snu i regenerację siły u wytrenowanych mężczyzn: randomizowane badanie krzyżowe

Typ badania: Randomizowane badanie kontrolowane (RCT)

Liczba cytowań: 9

Rok: 2020

Autorzy: D. Ramos-Campo, L. M. Martínez-Aranda, Luis Andreu-Caravaca, V. Ávila-Gandía, J. Rubio-Arias

Czasopismo: Biology of Sport

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Trening oporowy prowadzący do zmęczenia negatywnie wpływa na regenerację siły, natomiast sesje prowadzące do zmęczenia i bez zmęczenia podobnie oddziałują na jakość snu i zmienność rytmu zatokowo-sercowego w nocy.

Streszczenie: Celem badania było zbadanie ostrego wpływu treningu oporowego prowadzącego do wyczerpania (4×10 powtórzeń) vs. bez wyczerpania (5×8(10) powtórzeń) na jakość snu (SQ), zmienność rytmu zatokowo-sercowego (HRV) i wydajność 1-RM 24 h po treningu. Po sesji prowadzącej do wyczerpania 1-RM w wyciskaniu i przysiadzie spadło znacząco, natomiast po sesji bez wyczerpania nie odnotowano spadku. Nie stwierdzono różnic między sesjami w jakości snu i HRV; obie sesje podobnie wpływały na SQ i modulację autonomiczną podczas snu.

Zobacz badanie

Trening podczas 70-dniowego unieruchomienia częściowo łagodzi zmianę ekspresji genów mitochondrialnych mięśnia szkieletowego

Typ badania: Randomizowane badanie kontrolowane (RCT)

Liczba cytowań: 0

Rok: 2024

Autorzy: Joshua A. Cotter, Abel Plaza-Florido, Gregory R. Adams, F. Haddad, Jessica M. Scott, Meghan Everett, Lori Ploutz-Snyder, S. Radom-Aizik

Czasopismo: Medicine & Science in Sports & Exercise

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Trening może częściowo przeciwdziałać negatywnym skutkom długotrwałego unieruchomienia dla ekspresji genów mitochondrialnych w mięśniu, ale nie cofa wszystkich molekularnych konsekwencji.

Streszczenie: W 70-dniowym badaniu unieruchomienia NASA 22 zdrowych mężczyzn podzielono na trzy grupy: bez ćwiczeń, z treningiem aerobowym i oporowym na standardowym sprzęcie oraz z treningiem na urządzeniu flywheel. Unieruchomienie zmieniało ekspresję 2113 genów; ćwiczenia łagodziły efekt dla 511 genów. W grupie bez ćwiczeń obserwowano głównie downregulację genów, natomiast w grupach ćwiczeniowych efekt ten był osłabiony lub odwrócony. Ćwiczenia częściowo kompensowały molekularne skutki unieruchomienia.

Zobacz badanie

Trening z wykorzystaniem skoków o wysokiej intensywności zachowany podczas 60 dni unieruchomienia i skutecznie chroni siłę nóg oraz beztłuszczową masę ciała

Typ badania: Randomizowane badanie kontrolowane (RCT)

Liczba cytowań: 73

Rok: 2017

Autorzy: A. Kramer, Jakob Kümmel, E. Mulder, A. Gollhofer, P. Frings-Meuthen, M. Gruber

Czasopismo: PLoS ONE

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Wysokointensywny trening skokowy skutecznie zachowuje siłę nóg i masę beztłuszczową podczas 60 dni unieruchomienia, jednocześnie częściowo zapobiegając odkształceniu serca.

Streszczenie: 23 mężczyzn było unieruchomionych przez 60 dni w pozycji HDT; grupa JUMP wykonywała 4×10 skoków i 2×10 podskoków 5–6 razy w tygodniu. Peak force, wysokość skoku i moc szczytowa utrzymywały się w grupie JUMP, a beztłuszczowa masa ciała i tętno spoczynkowe pozostały stabilne, w przeciwieństwie do grupy kontrolnej.

Zobacz badanie

W jaki sposób sen wspomaga regenerację mięśni po urazach wywołanych wysiłkiem?

Typ badania: Przegląd literatury

Liczba cytowań: 43

Rok: 2021

Autorzy: M. Chennaoui, T. Vanneau, A. Trignol, P. Arnal, D. Gomez-Mérino, C. Baudot, Jesus Perez, Sebastiano Pochettino, C. Eirale, H. Chalabi

Czasopismo: Journal of Science and Medicine in Sport

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Wydłużenie snu może przyspieszyć regenerację mięśni po urazach wysiłkowych poprzez wzrost lokalnego IGF-I i kontrolę stanu zapalnego.

Zobacz badanie

Wpływ rehabilitacji ekscentrycznej po unieruchomieniu na makrofagi mięśniowe i wrażliwość na insulinę u młodszych i starszych dorosłych

Typ badania: Nierandomizowane badanie kontrolowane (Non-RCT)

Liczba cytowań: 55

Rok: 2017

Autorzy: P. Reidy, Catherine C. Lindsay, Alec I. McKenzie, C. Fry, M. Supiano, R. Marcus, P. LaStayo, M. Drummond

Czasopismo: Experimental Gerontology

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Rehabilitacja ekscentryczna po unieruchomieniu moduluje makrofagi mięśniowe, sprzyjając wzrostowi mięśni, a nie wrażliwości na insulinę, zarówno u młodszych, jak i starszych dorosłych.

Zobacz badanie

Wpływ suplementacji kannabidiolem na regenerację mięśni po intensywnym treningu oporowym

Typ badania: Randomizowane badanie kontrolowane (RCT)

Liczba cytowań: 34

Rok: 2020

Autorzy: E. Isenmann, S. Veit, Lynn Starke, U. Flenker, P. Diel

Czasopismo: Nutrients

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Suplementacja CBD przynosi niewielkie, ale istotne efekty na uszkodzenia mięśni i regenerację siły przysiadu po 72 h, jednak potrzeba więcej danych dla ostatecznych wniosków.

Streszczenie: CBD jest coraz częściej stosowane przez sportowców dla poprawy regeneracji. W badaniu placebo-kontrolowanym crossover oceniono wpływ pojedynczej dawki CBD na 1RM BS, CMJ oraz poziomy CK i mioglobiny. Po 24 h zaobserwowano istotny spadek BS, a po 72 h grupa CBD miała mniejsze spadki i niższe markery uszkodzeń mięśni, ale potrzebne są dalsze badania.

Zobacz badanie

Zaburzenia snu i stanu emocjonalnego u wytrenowanych sportowców podczas krótkotrwałego intensyfikowanego treningu z interwencją wysokowęglowodanową i bez

Typ badania: Nierandomizowane badanie kontrolowane (Non-RCT)

Liczba cytowań: 82

Rok: 2017

Autorzy: Sophie C. Killer, I. Svendsen, A. Jeukendrup, Michael Gleeson

Czasopismo: Journal of Sports Sciences

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Krótki okres intensyfikowanego treningu u kolarzy prowadzi do pogorszenia jakości snu, nastroju i wydolności maksymalnej, niezależnie od interwencji węglowodanowej.

Streszczenie: 13 kolarzy wykonało dwa 9-dniowe okresy intensywnego treningu z dietą wysokowęglowodanową lub kontrolną. Czas snu i efektywność snu spadły podczas treningu, a stan nastroju się pogorszył, co przełożyło się na obniżenie wydolności.

Zobacz badanie

Wpływ treningu na zmianę aktywności mózgu podczas kodowania i odtwarzania pamięci po długotrwałym unieruchomieniu

Typ badania: Randomizowane badanie kontrolowane (RCT)

Liczba cytowań: 26

Rok: 2020

Autorzy: Anika Friedl-Werner, Katharina Brauns, H. Gunga, S. Kühn, A. Stahn

Czasopismo: NeuroImage

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: HIIT poprawia efektywność neuronalną podczas kodowania i odtwarzania pamięci po długotrwałym unieruchomieniu, przeciwdziałając mechanizmom dysfunkcyjnym spowodowanym brakiem aktywności.

Zobacz badanie

Jednorazowa sesja treningu oporowego przed unieruchomieniem łagodzi zanik mięśni i spadek syntezy białek miofibrylarnych u starszych mężczyzn

Typ badania: Nierandomizowane badanie kontrolowane (Non-RCT)

Liczba cytowań: 9

Rok: 2023

Autorzy: Benoit Smeuninx, Yasir S. Elhassan, E. Sapey, Alison B. Rushton, Paul T. Morgan, Marie Korzepa, Archie E. Belfield, A. Philp, M. Brook, N. Gharahdaghi, D. Wilkinson, Ken Smith, P. Atherton, L. Breen

Czasopismo: The Journal of Physiology

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Pojedyncza sesja treningu oporowego przed 5-dniowym unieruchomieniem zmniejsza spadek syntezy białek miofibrylarnych i zanik mięśni u starszych mężczyzn.

Streszczenie: 10 starszych mężczyzn wykonało jednostronną sesję treningu oporowego przed 5-dniowym unieruchomieniem. CSA mięśnia i szybkość iMyoPS były lepiej utrzymane w kończynie ćwiczonej; postprandialny aMyoPS wzrastał tylko w kończynie ćwiczonej.

Zobacz badanie

Adaptacje mitochondrialne w mięśniach nóg u osób starszych i młodych po 2-tygodniowym unieruchomieniu i rehabilitacji

Typ badania: Nierandomizowane badanie kontrolowane (Non-RCT)

Liczba cytowań: 46

Rok: 2019

Autorzy: A. Buso, M. Comelli, Raffaella Picco, M. Isola, Benedetta Magnesa, R. Pišot, J. Rittweger, D. Salvadego, B. Šimunič, B. Grassi, I. Mavelli

Czasopismo: Frontiers in Physiology

Ranking czasopisma: Q2

Główne wnioski: Osoby starsze doświadczają większych zaburzeń biogenezy mitochondrialnej podczas unieruchomienia, a ćwiczenia częściowo neutralizują negatywne skutki immobility.

Streszczenie: 14 dni unieruchomienia obniżały PGC-1α i Sirt3 w obu grupach, z większym spadkiem u starszych; rehabilitacja przywracała te białka. Markery masy mitochondrialnej (TOM20, CS) zmieniały się tylko u starszych. Ćwiczenia łagodziły te zmiany, poza kompleksem V.

Zobacz badanie

Suplementacja kazeiną przed snem nie przyspiesza ostrej regeneracji u aktywnych fizycznie osób po porannym wysiłku

Typ badania: Nierandomizowane badanie kontrolowane (Non-RCT)

Liczba cytowań: 14

Rok: 2018

Autorzy: Eva Apweiler, David Wallace, Sarah Stansfield, D. Allerton, Meghan A. Brown, E. Stevenson, Tom Clifford

Czasopismo: Sports

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Suplementacja ~40 g kazeiny przed snem nie jest bardziej korzystna niż węglowodanowa kontrola dla przyspieszenia regeneracji po uszkadzającym ćwiczeniu wykonywanym rano.

Streszczenie: 39 uczestników wykonało 100 skoków z wysokości rano, a przed snem przyjęli kazeinę lub węglowodany. MIVC, CMJ, PPT i subiektywne odczucie bólu nie różniły się między grupami w 24 i 48 h po wysiłku.

Zobacz badanie

Wpływ unieruchomienia na wydolność fizyczną sportowców: przegląd systematyczny i narracyjny

Typ badania: Przegląd systematyczny

Liczba cytowań: 3

Rok: 2023

Autorzy: B. Spiering, J. Weakley, I. Mujika

Czasopismo: Sports Medicine (Auckland, N.Z.)

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Unieruchomienie szybko obniża wydolność wytrzymałościową u sportowców, a suplementacja płynami/sodem może chronić przed spadkami; sportowcy potrzebują 2–4 tygodni progresywnej rehabilitacji.

Streszczenie: Brak badań na prawdziwych sportowcach; analiza badań u zdrowych osób wykazała spadek wydolności wytrzymałościowej po 3 dniach i siły po 5 dniach unieruchomienia. Suplementacja sodowo-płynowa i rehabilitacja przez 2–4 tygodnie są obiecujące.

Zobacz badanie

Całkowite kriostymulacje po wieczornym treningu poprawiają sen i regenerację u mężczyzn

Typ badania: Randomizowane badanie kontrolowane (RCT)

Liczba cytowań: 0

Rok: 2024

Autorzy: C. Arc-Chagnaud, Benoit Dugué, R. Bouzigon, Robin Pla, Laurent Bosquet, O. Dupuy

Czasopismo: European Journal of Sport Science

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Kriostymulacja całego ciała po wieczornym treningu nie zmienia parametrów snu, ale zwiększa aktywację przywspółczulną i obniża temperaturę ciała, zwłaszcza 1 h przed snem.

Streszczenie: 22 sportowców przechodziło trzy warunki: brak kriostymulacji, kriostymulacja o 19:00 lub o 22:00. Kriostymulacja o 22:00 zwiększyła aktywację przywspółczulną w nocy i obniżyła temperaturę ciała 1 h po zaśnięciu.

Zobacz badanie

Wpływ krótkotrwałego przewlekłego podawania CBD doustnie na regenerację mięśni i wydolność po intensywnym protokole treningowym

Typ badania: Randomizowane badanie kontrolowane (RCT)

Liczba cytowań: 7

Rok: 2024

Autorzy: E. Isenmann, Sebastian Veit, Ulrich Flenker, Alessio Lesch, Dirk W. Lachenmeier, Patrick Diel

Czasopismo: Journal of the International Society of Sports Nutrition

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: CBD może zmniejszać uszkodzenia mięśni i stan zapalny u zaawansowanych sportowców, ale nie wpływa jednoznacznie na wydolność czy parametry zapalne.

Streszczenie: 17 sportowców brało udział w 6-dniowym protokole HIIT, przyjmując placebo lub CBD. CBD olej zmniejszało myoglobinę u zaawansowanych sportowców, ale oba produkty nie wpływały na wydolność czy markery zapalne.

Zobacz badanie

Większy zanik masy i funkcji mięśni, ale mniejsze zmiany metaboliczne u starszych w porównaniu z młodszymi mężczyznami po 14 dniach unieruchomienia i rehabilitacji

Typ badania: Nierandomizowane badanie kontrolowane (Non-RCT)

Liczba cytowań: 123

Rok: 2016

Autorzy: R. Pišot, U. Marušič, G. Biolo, S. Mazzucco, S. Lazzer, B. Grassi, C. Reggiani, L. Toniolo, P. D. di Prampero, A. Passaro, M. Narici, Shahid Mohammed, J. Rittweger, M. Gasparini, M. Gabrijelčič Blenkuš, B. Šimunič

Czasopismo: Journal of Applied Physiology

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Starsze mężczyźni doświadczają większego zaniku masy i funkcji mięśni po unieruchomieniu, podczas gdy młodsi mają większe zaburzenia metaboliczne i wolniejszą regenerację.

Streszczenie: Po 14 dniach BR QVOL, QF i QP spadły bardziej u OM; V̇o2peak spadło o 15,3% u OM vs. 7,6% u YM. Matsuda index spadł bardziej u YM, a wzrosty lipidów i homocysteiny zaobserwowano tylko u YM. Po R regeneracja była niepełna u OM.

Zobacz badanie

Wpływ wieczornego treningu na sen u zdrowych uczestników: przegląd systematyczny i metaanaliza

Typ badania: Metaanaliza

Liczba cytowań: 139

Rok: 2018

Autorzy: Jan Stutz, R. Eiholzer, C. Spengler

Czasopismo: Sports Medicine

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Wieczorny trening poprawia jakość snu, ale intensywny wysiłek na < 1 h przed zaśnięciem może wydłużać czas zasypiania, skracać całkowity czas snu i obniżać wydajność snu.

Streszczenie: Przeprowadzono przegląd 23 badań oceniających wpływ jednorazowej sesji wieczornego wysiłku fizycznego na sen w porównaniu z kontrolą bez ćwiczeń. Wieczorny wysiłek zwiększał latencję REM (+7,7 min; p = 0,032) i udział snu głębokiego (+1,3 pp; p = 0,041), jednocześnie zmniejszając udział snu płytkiego (−0,9 pp; p = 0,001). Modulatory: wyższa temperatura w czasie zasypiania obniżała wydajność snu (SE, −11,6 pp; p = 0,020) i zwiększała przebudzenia (WASO, +37,6 min; p = 0,0495), a większa intensywność wysiłku obniżała SE (−3,2 pp; p = 0,036) i zwiększała WASO (+21,9 min; p = 0,044). Running wiązał się z mniejszym WASO (−12,7 min; p = 0,037).

Zobacz badanie

Zasypianie zaburzone po ćwiczeniach przed snem wywołujących silne pobudzenie fizjologiczne

Typ badania: Nierandomizowane badanie kontrolowane (Non-RCT)

Liczba cytowań: 80

Rok: 2014

Autorzy: Shiro Oda, K. Shirakawa

Czasopismo: European Journal of Applied Physiology

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Intensywne ćwiczenia 40 min (21:20–22:00) przy 80 % rezerwy HR opóźniają zasypianie (+14 min) i wywołują wzrost HR (+25,7 bpm) oraz spadek mocy HF HRV (−590 ms²).

Streszczenie: 12 aktywnych młodych mężczyzn porównywano trzy warunki: brak ćwiczeń, ćwiczenia umiarkowane (60 % HRR) i intensywne (80 % HRR). Tylko w warunku intensywnym odnotowano opóźnienie zasypiania (+14 min; p < 0,05), wzrost HR (+25,7 bpm; p < 0,01) i obniżenie mocy HF HRV (−590 ms²; p < 0,01).

Zobacz badanie

Sen czy pływanie? Wczesnoranne treningi znacząco ograniczają ilość snu u elity pływaków

Typ badania: Nierandomizowane badanie kontrolowane (Non-RCT)

Liczba cytowań: 240

Rok: 2014

Autorzy: C. Sargent, S. Halson, G. Roach

Czasopismo: European Journal of Sport Science

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Treningi zaczynające się o 06:00 zmniejszają czas snu z 7,1 h (dni odpoczynku) do 5,4 h (dni treningowe).

Streszczenie: 7 zawodników AIS podczas 14 dni intensywnego treningu rano wstawało o 05:48 (± 0:24) i spało 5,4 h (± 1,3) vs. 7,1 h (± 1,2) w dni odpoczynku, gdzie budzili się o 09:47 (± 1,47). Czas w łóżku i sen były znacząco krótsze (p < 0,001).

Zobacz badanie

Czy lepiej trenować po południu czy wieczorem, aby lepiej spać? Rola chronotypu u młodzieżowych sportowców

Typ badania: Randomizowane badanie kontrolowane (RCT)

Liczba cytowań: 8

Rok: 2023

Autorzy: O. Saidi, P. Peyrel, Giovanna C. Del Sordo, B. Gabriel, F. Maso, É. Doré, P. Duché

Czasopismo: Sleep

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: AEX (13:00–15:00) vs. EEX (17:30–19:30): EEX obniża SE (−1,50 %, p < 0,01) i wydłuża SOL (+4,60 min, p < 0,01), zwłaszcza u wczesnych chronotypów.

Streszczenie: 42 młodych sportowców (poranny n = 12, pośredni n = 14, wieczorny n = 16) w randomizowanym crossoverze. Sesje trwały 3 dni z tygodniową przerwą. W EEX obniżono SE i wydłużono SOL; u osób z wczesnym chronotypem zaobserwowano większe zaburzenia snu i nastroju.

Zobacz badanie

Wpływ obciążenia i harmonogramu treningu na sen młodych sportowców

Typ badania: Badanie obserwacyjne

Liczba cytowań: 0

Rok: 2025

Autorzy: Tanisha Tate, Spencer S. H. Roberts, L. Main, Lyndell Bruce

Czasopismo: Journal of Sleep Research

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Trening po 20:30 skraca TST, wyższy dzienny TL obniża TST, duża zmienność czasu zasypiania (±1,06 h) i snu (±0,84 h).

Streszczenie: 26 koszykarzy (14,22 ± 0,74 r.) monitorowano 8 tyg. Po treningu po 20:30 TST było znacząco krótsze niż po treningu wcześniej; większy TL dzienny wiązał się ze skróceniem TST. Uczestnicy mieli duże wewnątrzosobnicze odchylenia w czasie zasypiania i TST.

Zobacz badanie

Ilość i jakość snu u elitarnych młodzieżowych piłkarzy: badanie pilotażowe

Typ badania: Nierandomizowane badanie kontrolowane (Non-RCT)

Liczba cytowań: 69

Rok: 2014

Autorzy: E. Robey, B. Dawson, S. Halson, W. Gregson, C. Goodman, P. Eastwood

Czasopismo: European Journal of Sport Science

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Wczesny wieczorny HIIT nie wpływał na TST i SE u młodych piłkarzy; CWI po treningu nie miało efektu.

Streszczenie: 12 młodych piłkarzy porównywano dni TRAIN, HOME i TRAIN+CWI. TST ~7:30 h i SE ~89 % we wszystkich warunkach; tylko zmęczenie było wyższe w TRAIN vs. TRAIN+CWI.

Zobacz badanie

Wpływ wczesnorannych treningów na TST w studentach sportowców

Typ badania: Nierandomizowane badanie kontrolowane (Non-RCT)

Liczba cytowań: 2

Rok: 2022

Autorzy: Brandon R. Merfeld, A. Mancosky, J. Luedke, Shalynn Griesmer, J. Erickson, Victoria Carvalho, Andrew R. Jagim

Czasopismo: International Journal of Exercise Science

Ranking czasopisma: Q2

Główne wnioski: TST spada z 8:15 ± 1:03 do 6:08 ± 0:59 przed treningami <07:00; wyższe TST wiązało się z lepszym PRS, niższe z wyższą lękowością.

Streszczenie: 18 studentów DIII monitorowano 2 tyg. TST przed dniami treningowymi znacznie krótszy (p < 0,05). Poziom lęku odwrotnie skorelowany z TST (p < 0,01), TST pozytywnie z PRS (p < 0,01).

Zobacz badanie

Wpływ nocnego treningu na architekturę snu u wytrenowanych biegaczy wytrzymałościowych

Typ badania: Randomizowane badanie kontrolowane (RCT)

Liczba cytowań: 21

Rok: 2019

Autorzy: Anis Aloulou, F. Duforez, F. Bieuzen, M. Nédélec

Czasopismo: Journal of Sleep Research

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Nocny HIIT (21:00) zwiększa CBT i HR, trend na wzrost snu NREM (+4,2 %) i spadek REM (−4,4 %).

Streszczenie: 11 biegaczy wykonujących TRAIL vs. REST. TRAIL powodował wzrost CBT i nocnego HR oraz oznaki uszkodzeń mięśni (↓MVC, ↑CK, ↑bólu). Trend na wzrost snu NREM i spadek REM po TRAIL.

Zobacz badanie

Wpływ harmonogramu treningów na sen i zmęczenie elity sportowców

Typ badania: Badanie obserwacyjne

Liczba cytowań: 253

Rok: 2014

Autorzy: C. Sargent, M. Lastella, S. Halson, G. Roach

Czasopismo: Chronobiology International

Ranking czasopisma: Q2

Główne wnioski: Wczesne treningi skracają sen (06:30 ± 1:24 h) vs. dni odpoczynku i zwiększają zmęczenie przed treningiem.

Streszczenie: 70 sportowców monitorowano 2 tyg. Na noc przed dniem treningowym sen był krótszy (p = 0,001), wcześniejsze zasypianie i budzenie (p < 0,001), oraz większe zmęczenie przed treningiem (p ≤ 0,01).

Zobacz badanie

Ćwiczenia umiarkowanej intensywności wieczorem nie zaburzają snu u zdrowych mężczyzn

Typ badania: Randomizowane badanie kontrolowane (RCT)

Liczba cytowań: 36

Rok: 2019

Autorzy: Dean J. Miller, C. Sargent, G. Roach, A. Scanlan, G. Vincent, M. Lastella

Czasopismo: European Journal of Sport Science

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: 30 min aerobów lub treningu siłowego (75 % intensywności) od 20:45–21:30 nie wpływa na SOL, TST, NREM, REM, WASO ani SE, jeśli zakończone ≥ 90 min przed snem.

Streszczenie: 12 mężczyzn w crossoverze: control, aerobic, resistance. Pomiar CBT i PSG. CBT wraca do normy przed snem, parametry snu nie różnią się między warunkami (p > 0,05).

Zobacz badanie

Wpływ 2-tygodniowego obozu HIIT na aktywność snu zawodowych rugbystów

Typ badania: Nierandomizowane badanie kontrolowane (Non-RCT)

Liczba cytowań: 65

Rok: 2017

Autorzy: H. Thornton, Grant M. Duthie, N. Pitchford, J. Delaney, Dean T. Benton, B. Dascombe

Czasopismo: International Journal of Sports Physiology and Performance

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Podczas obozu TST (−85 min), TIB (−53 min) i SE (−8 %) spadały; drzemki zwiększały TST (+30 min) i SE (+0,9 %).

Streszczenie: 7 dni w domu vs. 13 dni obozu: aktigrafia, wellness, TL. W obozie obniżone TST, TIB i SE (p < 0,05). Drzemki dzienne poprawiały parametry snu nocnego.

Zobacz badanie

Wpływ treningu i rywalizacji na sen elity sportowców: przegląd systematyczny i metaanaliza

Typ badania: Metaanaliza

Liczba cytowań: 141

Rok: 2018

Autorzy: Spencer S. H. Roberts, W. Teo, S. Warmington

Czasopismo: British Journal of Sports Medicine

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Elita rzadko osiąga zalecany TST i SE podczas treningu i zawodów; wczesne treningi, wzrost TL, podróże oraz wysokość pogarszają sen.

Streszczenie: 54 badania: podczas treningu i nocy zawodów TST i SE były często poniżej rekomendacji. TST krótszy o 60 min w noc zawodów; SE niższa o 1 %. Early starts (< 07:00), TL>25%, loty, jet lag i wysokość obniżają sen.

Zobacz badanie

Wysokointensywny trening wieczorem nie zaburza snu u biegaczy wytrzymałościowych

Typ badania: Randomizowane badanie kontrolowane (RCT)

Liczba cytowań: 27

Rok: 2019

Autorzy: Craig Thomas, H. Jones, Craig M. Whitworth-Turner, J. Louis

Czasopismo: European Journal of Applied Physiology

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: HIGH i LOW (3,5 h przed snem) zwiększały TST i obniżały czas czuwania vs. CON; HR nocny wzrastał po HIGH.

Streszczenie: 8 biegaczy w trzech warunkach: HIGH (6×5 min@90% VO₂ₚₑₐₖ), LOW (60 min@45%), CON. HIGH i LOW zwiększyły TST (p≤0,022) i zmniejszyły czas czuwania (p≤0,047); HR nocny wyższy po HIGH.

Zobacz badanie

Wysokie subiektywne odczucie wysiłku przed snem wiąże się z wyższą obiektywnie ocenianą wydajnością snu

Typ badania: Badanie obserwacyjne

Liczba cytowań: 65

Rok: 2014

Autorzy: S. Brand, N. Kalak, M. Gerber, R. Kirov, U. Pühse, E. Holsboer-Trachsler

Czasopismo: Sleep Medicine

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Wyższe subiektywne odczucie wysiłku przed snem koreluje z wyższą SE i głębszym snem u młodych dorosłych.

Zobacz badanie

Wpływ drzemek na czuwanie i wydolność wytrzymałościową u sportowców

Typ badania: Randomizowane badanie kontrolowane (RCT)

Liczba cytowań: 2

Rok: 2023

Autorzy: F. Willmer, Claire Reuter, S. Pramsohler, M. Faulhaber, Anja Burkhardt, N. Netzer

Czasopismo: Life

Ranking czasopisma: Q2

Główne wnioski: 30-min drzemka po lekkim PSD nie poprawia TTE ani VO₂max, ale zmniejsza senność (PUI i KSS).

Streszczenie: 12 sportowców w crossoverze: 5 h snu vs. 5 h + 30-min drzemka. Drzemka obniżyła PUI (p = 0.015) i KSS (p ≤ 0.01), bez wpływu na TTE i VO₂max.

Zobacz badanie