Nadmierna konsumpcja czerwonego mięsa

Spożycie czerwonego mięsa, choroby sercowo-naczyniowe i cukrzyca: przegląd systematyczny i metaanaliza

Typ badania: Metaanaliza

Liczba cytowań: 78

Rok: 2023

Autorzy: Wenming Shi, Xin Huang, C. Schooling, Jie V. Zhao

Czasopismo: European Heart Journal

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Spożycie nieprzetworzonego i przetworzonego czerwonego mięsa wiąże się z wyższym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych i cukrzycy, z silniejszym związkiem w krajach zachodnich, bez różnic między płciami.

Streszczenie: CEL: Badania obserwacyjne pokazują niespójne powiązania między spożyciem czerwonego mięsa a chorobami sercowo-naczyniowymi (CVD) i cukrzycą. Ponadto spożycie czerwonego mięsa różni się w zależności od płci i miejsca zamieszkania, jednak nie jest jasne, czy powiązania te również zależą od tych czynników. METODY I WYNIKI: Ten przegląd systematyczny i metaanaliza podsumowuje dowody dotyczące powiązań spożycia nieprzetworzonego i przetworzonego czerwonego mięsa z CVD i jego podtypami [choroba wieńcowa serca (CHD), udar, niewydolność serca], cukrzycą typu 2 (T2DM) i cukrzycą ciążową (GDM) oraz ocenia różnice ze względu na płeć i miejsce zamieszkania (kraje zachodnie vs. wschodnie, klasyfikacja na podstawie wzorca diety i regionu geograficznego). Dwóch badaczy niezależnie przeszukało PubMed, Web of Science, Embase i Cochrane Library pod kątem badań obserwacyjnych i RCT opublikowanych do 30 czerwca 2022. Włączono 43 badania obserwacyjne (N = 4 462 810, 61,7% kobiet) dla CVD i 27 badań obserwacyjnych (N = 1 760 774, 64,4% kobiet) dla cukrzycy. Spożycie czerwonego mięsa było dodatnio związane z CVD [współczynnik hazardu (HR) 1,11, 95% CI 1,05–1,16 na każde 100 g/dzień nieprzetworzonego mięsa; 1,26, 95% CI 1,18–1,35 na każde 50 g/dzień mięsa przetworzonego], podtypami CVD, T2DM i GDM. Powiązania z udarem i T2DM były silniejsze w krajach zachodnich, bez różnic między płciami. WNIOSKI: Spożycie nieprzetworzonego i przetworzonego czerwonego mięsa wiąże się z wyższym ryzykiem CVD, podtypów CVD i cukrzycy, przy silniejszym związku w krajach zachodnich, ale bez różnic między płciami. Potrzebne jest lepsze zrozumienie mechanizmów w celu poprawy zdrowia kardiometabolicznego i planetarnego.

Spożycie czerwonego mięsa a śmiertelność ogólna i z przyczyn sercowo-naczyniowych: wyniki badania UK Biobank

Typ badania: Badanie obserwacyjne

Liczba cytowań: 20

Rok: 2022

Autorzy: Mengying Wang, Hao Ma, Qiying Song, Tao Zhou, Yonghua Hu, Y. Heianza, J. Manson, Lu Qi

Czasopismo: European Journal of Nutrition

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Spożycie czerwonego mięsa wiąże się z wyższym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych, w tym choroby wieńcowej i udaru, a zastąpienie czerwonego mięsa drobiem lub zbożami może obniżyć to ryzyko.

Streszczenie: CEL: Zbadanie prospektywnych powiązań między spożyciem czerwonego mięsa a śmiertelnością ogólną oraz z przyczyn sercowo-naczyniowych (CVD), a także ocena wpływu czynników stylu życia i ryzyka genetycznego. METODY: 180 642 osoby bez CVD lub nowotworu zebrano w latach 2006–2010 i obserwowano do 2018 w UK Biobank. Informacje o demografii, stylu życia i historii medycznej zebrano za pomocą kwestionariuszy. Spożycie diety określono za pomocą kwestionariusza częstotliwości spożycia. Dziesięć polimorfizmów pojedynczego nukleotydu użyto do obliczenia genetycznego ryzyka dla TMAO, metabolitu czerwonego mięsa. Modele regresji Coxa oceniały związek spożycia czerwonego mięsa ze śmiertelnością. WYNIKI: Odnotowano 3596 zgonów [655 z przyczyn CVD, 285 z powodu choroby wieńcowej (CHD), 149 z powodu udaru] podczas mediany 8,6 roku obserwacji. W porównaniu do najniższego spożycia (<1,5 razy/tydzień), najwyższe spożycie (≥3,0 razy/tydzień) wiązało się z 20%, 53% i 101% wyższym ryzykiem odpowiednio zgonu z powodu CVD, CHD i udaru, ale nie ze śmiertelnością ogólną. Zastąpienie czerwonego mięsa drobiem lub zbożami obniżało ryzyko śmierci z powodu CVD i CHD o 9–16%. WNIOSKI: Spożycie czerwonego mięsa wiąże się z wyższym ryzykiem śmierci z powodu CVD, CHD i udaru, niezależnie od stylu życia i czynników genetycznych. Zastąpienie czerwonego mięsa drobiem lub zbożami zmniejsza ryzyko zgonów z przyczyn sercowo-naczyniowych.

Spożycie czerwonego mięsa i ryzyko chorób sercowo-naczyniowych: Prospektywne badanie kohortowe w Million Veteran Program

Typ badania: Metaanaliza

Liczba cytowań: 12

Rok: 2023

Autorzy: Dong D. Wang, Yanping Li, Xuan-Mai T. Nguyen, Y. Ho, Frank B. Hu, W. Willett, Peter W Wilson, Kelly Cho, J. Gaziano, Luc Djoussé

Czasopismo: The Journal of Nutrition

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Obniżenie spożycia czerwonego mięsa i zastąpienie go roślinnymi źródłami białka lub niskotłuszczowymi produktami mlecznymi jest kluczowym zaleceniem dietetycznym w zapobieganiu chorobom sercowo-naczyniowym.

Spożycie czerwonego mięsa i jego związek ze zdrowiem sercowo-naczyniowym: Przegląd patofizjologii i literatury

Typ badania: Przegląd literatury

Liczba cytowań: 9

Rok: 2023

Autorzy: Bhupinder Singh, Abdul Allam Khan, F. Anamika, Ripudaman Munjal, Jaskaran Munjal, Rohit Jain

Czasopismo: Cardiology in Review

Ranking czasopisma: 2

Główne wnioski: Spożycie czerwonego mięsa wiąże się ze zwiększonym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych i śmiertelności ogólnej, mimo jego wartości odżywczych.

Streszczenie: Czerwone mięso to mięso ssaków, takich jak wołowina, jagnięcina i wieprzowina, które ma czerwoną barwę ze względu na obfitość mioglobiny i ciemnieje podczas gotowania. Średnie światowe spożycie mięsa na osobę i jego całkowita konsumpcja rosną, zwłaszcza w przypadku kurczaka i wieprzowiny. Spożycie czerwonego mięsa jest kontrowersyjne, ponieważ z jednej strony ma wartość odżywczą, z drugiej – powiązane jest z wieloma poważnymi schorzeniami, takimi jak zaburzenia endokrynologiczne, problemy żołądkowo-jelitowe, nowotwory i choroby sercowo-naczyniowe. Mimo że czerwone mięso jest powszechnie akceptowane w diecie, może prowadzić do niekorzystnych skutków sercowo-naczyniowych, takich jak miażdżyca, choroba niedokrwienna serca, udar i niewydolność serca. Biorąc pod uwagę dowody wskazujące na spożycie czerwonego i przetworzonego mięsa jako czynnik ryzyka CVD i śmiertelności ogólnej, konieczne jest przeglądanie wpływu czerwonego mięsa na ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.

Spożycie ≥0,5 porcji czerwonego mięsa dziennie nie wpływa negatywnie na czynniki ryzyka chorób sercowo-naczyniowych: systematycznie wyszukana metaanaliza randomizowanych badań kontrolowanych

Typ badania: Metaanaliza

Liczba cytowań: 132

Rok: 2017

Autorzy: L. O’Connor, Jung Eun Kim, W. Campbell

Czasopismo: The American Journal of Clinical Nutrition

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Spożywanie ≥0,5 porcji czerwonego mięsa dziennie nie wpływa negatywnie na profil lipidowy krwi, lipoproteiny ani ciśnienie tętnicze.

Streszczenie: Tło: Związek między spożyciem czerwonego mięsa a chorobami sercowo-naczyniowymi (CVD) w badaniach obserwacyjnych jest niejednoznaczny. Brakuje kompleksowych analiz randomizowanych badań kontrolowanych (RCT) dotyczących wpływu spożycia czerwonego mięsa na czynniki ryzyka CVD. Cel: Celem tej metaanalizy było oszacowanie wpływu spożycia ≥0,5 lub <0,5 porcji czerwonego mięsa dziennie na czynniki ryzyka CVD (cholesterol całkowity, LDL, HDL, trójglicerydy, stosunek TC:HDL, ciśnienie skurczowe i rozkurczowe). Hipotezą było, że spożycie ≥0,5 porcji czerwonego mięsa dziennie ma negatywny wpływ na te czynniki. Projekt: Dwóch badaczy niezależnie przeszukało 945 publikacji i wybrało 24 RCT spełniające kryteria. Przeanalizowano wpływ spożycia czerwonego mięsa na wartości powyższych parametrów i zmiany w czasie. Wyniki: Spożycie czerwonego mięsa nie wpłynęło negatywnie na profil lipidowy, lipoproteiny ani ciśnienie krwi (P > 0,05) ani na zmiany tych parametrów w czasie. Wśród wszystkich uczestników wartości TC, LDL, HDL, stosunek TC:HDL, trójglicerydy i DBP, ale nie SBP, obniżyły się w czasie (P < 0,05). Wnioski: Wyniki tej metaanalizy RCT wskazują, że spożycie ≥0,5 porcji czerwonego mięsa dziennie nie wpływa na profil lipidowy ani ciśnienie tętnicze.

Spożycie czerwonego i przetworzonego mięsa a ryzyko śmiertelności ogólnej i chorób kardiometabolicznych

Typ badania: Przegląd systematyczny

Liczba cytowań: 167

Rok: 2019

Autorzy: D. Zeraatkar, M. Han, G. Guyatt, Robin W. M. Vernooij, Regina El Dib, Kevin Cheung, Kirolos Milio, M. Zworth, J. Bartoszko, C. Valli, Montserrat Rabassa, Yung Lee, Joanna Zając, A. Prokop-Dorner, Calvin Lo, Małgorzata M. Bała, P. Alonso-Coello, Steven Hanna, Bradley C Johnston

Czasopismo: Annals of Internal Medicine

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Wyższe spożycie czerwonego i przetworzonego mięsa wiąże się ze zwiększonym ryzykiem śmiertelności ogólnej i chorób kardiometabolicznych, ale wyniki są niejednoznaczne.

Streszczenie: Coraz więcej dowodów wskazuje na zwiększone ryzyko chorób kardiometabolicznych związanych ze spożyciem czerwonego i przetworzonego mięsa. Wcześniejsze przeglądy systematyczne raportowały pozytywne powiązania spożycia czerwonego mięsa ze śmiertelnością ogólną, śmiertelnością z przyczyn sercowo-naczyniowych, udarem, a także spożycia przetworzonego mięsa ze śmiertelnością ogólną, śmiertelnością z przyczyn sercowo-naczyniowych, udarem, chorobą wieńcową i cukrzycą typu 2. Jednak wyniki nie są spójne. Przegląd objął tylko duże badania kohortowe i wykluczył prace o wysokim ryzyku błędu systematycznego. Analizy wykazały słabe, ale obecne powiązania pomiędzy spożyciem mięsa a wyżej wymienionymi wynikami zdrowotnymi.

Lipidy mięsa, NaCl i karnityna: czy wyjaśniają zagadkę związku spożycia czerwonego i przetworzonego mięsa z chorobami sercowo-naczyniowymi?

Typ badania: Przegląd literatury

Liczba cytowań: 42

Rok: 2020

Autorzy: J. Delgado, D. Ansorena, Thomas Van Hecke, I. Astiasarán, S. De Smet, M. Estévez

Czasopismo: Meat Science

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Spożycie czerwonego i przetworzonego mięsa może zwiększać ryzyko chorób sercowo-naczyniowych; lipidy mięsa, sód i karnityna mogą się do tego przyczyniać.

Związek spożycia czerwonego mięsa, markerów metabolicznych i ryzyka chorób sercowo-naczyniowych

Typ badania: Badanie obserwacyjne

Liczba cytowań: 19

Rok: 2022

Autorzy: L. Pan, Lu Chen, J. Lv, Y. Pang, Yu Guo, P. Pei, H. Du, Ling Yang, I. Millwood, R. Walters, Yiping Chen, Y. Hua, Rajani Sohoni, S. Sansome, Junshi Chen, Canqing Yu, Zhengming Chen, Liming Li

Czasopismo: Frontiers in Nutrition

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Spożycie czerwonego mięsa w populacji chińskiej jest związane z wieloma markerami metabolicznymi, co może częściowo tłumaczyć jego szkodliwy wpływ na choroby sercowo-naczyniowe.

Streszczenie: Cel: Mechanizm metaboliczny szkodliwego wpływu czerwonego mięsa na układ sercowo-naczyniowy nie jest w pełni poznany. Celem pracy było zbadanie powiązań między zgłaszanym spożyciem czerwonego mięsa a markerami metabolicznymi w osoczu, a także powiązań tych markerów z ryzykiem CVD. Przeanalizowano próbki osocza 4778 uczestników (3401 przypadków CVD i 1377 kontroli) z badania China Kadoorie Biobank, oznaczając 225 metabolitów. 46 z nich było powiązanych ze spożyciem czerwonego mięsa, a 29 z tych 46 markerów było powiązanych z ryzykiem CVD. Generalnie kierunki powiązań były spójne, co sugeruje udział mechanizmów metabolicznych w szkodliwym wpływie czerwonego mięsa.

Większe spożycie czerwonego i przetworzonego mięsa wiąże się z niekorzystnymi fenotypami morfologiczno-funkcjonalnymi serca: badanie 19 408 uczestników UK Biobank

Typ badania: Badanie obserwacyjne

Liczba cytowań: 1

Rok: 2021

Autorzy: Z. Raisi-Estabragh, C. Mccracken, P. Gkontra, A. Jaggi, M. Ardissino, J. Cooper, Luca Biasiolli, N. Aung, S. Piechnik, S. Neubauer, P. Munroe, K. Lekadir, N. Harvey, Steffen Erhard Petersen

Czasopismo: European Journal of Preventive Cardiology

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Wyższe spożycie czerwonego i przetworzonego mięsa wiąże się z niekorzystnymi fenotypami serca i naczyń, natomiast spożycie ryb tłustych z korzystnym fenotypem sercowo-naczyniowym, częściowo za pośrednictwem chorób metabolicznych.

Streszczenie: Wieloośrodkowe badanie z udziałem ponad 19 tys. osób oceniające wpływ spożycia mięsa i ryb na parametry morfologiczne i funkcjonalne serca. Wyższe spożycie czerwonego i przetworzonego mięsa było powiązane z niekorzystnymi cechami serca (np. remodeling komór, gorsza funkcja, większa sztywność tętnic), natomiast spożycie ryb tłustych wykazywało przeciwstawny, korzystny efekt. Część tych związków była mediowana przez choroby metaboliczne.

Poszukiwanie biomarkerów metabolicznych łączących spożycie czerwonego mięsa ze śmiertelnością z powodu choroby niedokrwiennej serca w UK Biobank

Typ badania: Badanie obserwacyjne

Liczba cytowań: 7

Rok: 2023

Autorzy: Bohan Fan, Xin Huang, Jie V. Zhao

Czasopismo: Nutrients

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Spożycie czerwonego mięsa wiąże się z wyższą śmiertelnością z powodu choroby niedokrwiennej serca, a metabolizm trójglicerydów i lipidów VLDL może odgrywać tu rolę.

Streszczenie: Coraz więcej dowodów sugeruje, że spożycie czerwonego mięsa jest czynnikiem ryzyka dla zdrowia serca, z możliwymi różnicami płci. Analizując dane z UK Biobank, wykazano, że spożycie czerwonego i przetworzonego mięsa było powiązane z wyższą śmiertelnością z powodu choroby niedokrwiennej serca, szczególnie u mężczyzn. Zidentyfikowano 13 metabolitów powiązanych zarówno ze spożyciem czerwonego mięsa, jak i śmiertelnością z powodu IHD, głównie związanych z trójglicerydami i metabolizmem lipidów VLDL.

Związek spożycia czerwonego mięsa z występowaniem chorób sercowo-naczyniowych

Typ badania: Przegląd systematyczny

Liczba cytowań: 0

Rok: 2020

Autorzy: S. Chrysant, G. Chrysant

Czasopismo:

Ranking czasopisma:

Główne wnioski: Wysokie spożycie czerwonego mięsa, szczególnie przetworzonego, jest powiązane ze zwiększonym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych, udaru, niewydolności serca i cukrzycy typu 2.

Streszczenie: Tło: Spożycie czerwonego mięsa (przetworzonego i nieprzetworzonego) wiąże się ze zwiększonym ryzykiem CVD, udaru, HF i T2DM. Celem tej pracy było przeglądnięcie aktualnych dowodów na temat spożycia czerwonego mięsa a ryzyka wystąpienia tych chorób. Analiza piśmiennictwa wykazała, że wysokie spożycie czerwonego mięsa, zwłaszcza przetworzonego, wiąże się ze zwiększonym ryzykiem tych chorób, niezależnie od wieku, płci czy rasy. W przypadku osób zdrowych umiarkowane spożycie nie wiązało się ze wzrostem ryzyka, natomiast u osób z wysokim ryzykiem CVD – tak.

Współczesny przegląd zależności między spożyciem czerwonego mięsa a ryzykiem sercowo-naczyniowym

Typ badania: Przegląd literatury

Liczba cytowań: 53

Rok: 2017

Autorzy: Sofia Bronzato, A. Durante

Czasopismo: International Journal of Preventive Medicine

Ranking czasopisma: 3

Główne wnioski: Spożycie czerwonego mięsa wiąże się ze wzrostem ryzyka sercowo-naczyniowego, ale nowsze badania przynoszą sprzeczne wyniki.

Streszczenie: Choroby sercowo-naczyniowe stanowią rosnący problem zdrowotny na świecie. Zwyczaje żywieniowe, zwłaszcza spożycie czerwonego mięsa, były szeroko badane w tym kontekście. Sugeruje się, że czerwone mięso podnosi ryzyko CVD głównie przez niekorzystny wpływ na profil lipidowy. Celem pracy jest przegląd najnowszych doniesień dotyczących zależności między spożyciem czerwonego mięsa a ryzykiem CVD.

Metaanaliza randomizowanych badań kontrolowanych dotyczących spożycia czerwonego mięsa w porównaniu z różnymi dietami a czynniki ryzyka chorób sercowo-naczyniowych

Typ badania: Metaanaliza

Liczba cytowań: 191

Rok: 2019

Autorzy: M. Guasch-Ferré, A. Satija, S. Blondin, Marie Janiszewski, Ester Emlen, L. O’Connor, W. Campbell, F. Hu, W. Willett, M. Stampfer

Czasopismo: Circulation

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Zastąpienie czerwonego mięsa wysokiej jakości białkiem roślinnym prowadzi do korzystniejszych zmian w lipidogramie krwi i obniża czynniki ryzyka chorób sercowo-naczyniowych.

Streszczenie: Wyniki randomizowanych badań kontrolowanych dotyczących wpływu czerwonego mięsa na czynniki ryzyka CVD są niejednoznaczne. W metaanalizie porównano diety zawierające czerwone mięso i diety, w których mięso zastąpiono m.in. roślinnymi źródłami białka, drobiem, rybami lub węglowodanami. Nie wykazano istotnych różnic dla większości parametrów lipidowych ogółem, ale w porównaniu z białkiem roślinnym, czerwone mięso wypadało gorzej pod względem cholesterolu całkowitego i LDL. Zastąpienie czerwonego mięsa wysokiej jakości białkiem roślinnym jest najkorzystniejsze.

Spożycie czerwonego/przetworzonego mięsa a choroby sercowo-naczyniowe i cukrzyca typu 2: systematyczny przegląd przeglądów oraz ocena związku przyczynowego według kryteriów Bradforda Hilla

Typ badania: Przegląd systematyczny

Liczba cytowań: 24

Rok: 2022

Autorzy: Erica R Hill, L. O’Connor, Yu Wang, C. Clark, B. McGowan, M. Forman, Wayne N. Campbell

Czasopismo: Critical Reviews in Food Science and Nutrition

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Wyższe spożycie czerwonego i przetworzonego mięsa prawdopodobnie nie jest przyczynowo związane z chorobami sercowo-naczyniowymi, ale może mieć związek przyczynowy z cukrzycą typu 2.

Streszczenie: Badania obserwacyjne sugerują, że wyższe spożycie czerwonego i przetworzonego mięsa zwiększa ryzyko CVD i T2DM, ale te wyniki mają ograniczoną moc wnioskowania przyczynowego. Analiza przeglądów systematycznych i eksperymentalnych wykazała słabe powiązania z CVD i mocniejsze z T2DM. Eksperymentalne dane nie potwierdzają spójności z obserwacyjnymi dla CVD.

Spożycie czerwonego mięsa a uszkodzenie narządów docelowych układu sercowo-naczyniowego (badanie Strong Heart Study)

Typ badania: Badanie obserwacyjne

Liczba cytowań: 12

Rok: 2017

Autorzy: B. Haring, Wenyu Wang, A. Fretts, D. Shimbo, Elisa Lee, B. Howard, M. Roman, R. Devereux

Czasopismo: Journal of Hypertension

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Spożycie czerwonego mięsa wiąże się z uszkodzeniem narządów układu sercowo-naczyniowego u Amerykanów rdzennych z nadciśnieniem, podkreślając znaczenie interwencji dietetycznych.

Streszczenie: Celem badania była ocena zależności między spożyciem czerwonego mięsa a zmianami w strukturze i funkcji serca oraz naczyń u Amerykanów rdzennych. Przetworzone i nieprzetworzone mięso zwiększało ryzyko występowania blaszki miażdżycowej u osób z nadciśnieniem. U zdrowych osób nie zaobserwowano takich powiązań.

Spożycie czerwonego mięsa: zagrożenie dla zdrowia sercowo-naczyniowego

Typ badania: Przegląd literatury

Liczba cytowań: 1

Rok: 2015

Autorzy: M. Arshad, Aliza Zulifqar, F. Anjum, F. Saeed, M. I. Khan, Muhammad Sohaib

Czasopismo:

Ranking czasopisma:

Główne wnioski: Spożycie czerwonego mięsa, szczególnie przetworzonego, powiązane jest z chorobami sercowo-naczyniowymi, m.in. przez przemiany karnityny przez mikrobiotę jelitową do związków toksycznych i wzrost ciśnienia.

Streszczenie: Choroby sercowo-naczyniowe są główną przyczyną zgonów, a dieta odgrywa tu istotną rolę. Spożycie czerwonego mięsa (zwłaszcza przetworzonego) związane jest z rozwojem CVD, m.in. poprzez przekształcanie L-karnityny w TMAO przez mikroby jelitowe, co prowadzi do miażdżycy, a także przez N-nitrozaminy, które mogą promować nadciśnienie.

Spożycie czerwonego/przetworzonego mięsa a nieonkologiczne skutki zdrowotne u ludzi: umbrella review

Typ badania: Metaanaliza

Liczba cytowań: 14

Rok: 2022

Autorzy: Xingxia Zhang, Shi-lian Liang, Xinrong Chen, Jie Yang, Yong-Lin Zhou, Liang Du, Ka Li

Czasopismo: British Journal of Nutrition

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Wysokie spożycie czerwonego i przetworzonego mięsa wiąże się ze zwiększonym ryzykiem cukrzycy typu 2, CVD, nadciśnienia i udaru, przez co jest bardziej szkodliwe niż korzystne.

Streszczenie: Analiza 40 metaanaliz wykazała, że wysokie spożycie czerwonego i szczególnie przetworzonego mięsa wiąże się z wyższym ryzykiem śmiertelności ogólnej, CVD i metabolicznych. Dawkowa analiza wskazuje, że każde dodatkowe 100 g/dzień czerwonego mięsa zwiększa ryzyko T2DM o 17%, CHD o 15%, nadciśnienia o 14%, udaru o 12%. Zwiększone jest także ryzyko niewydolności serca.

Efekty zdrowotne związane ze spożyciem nieprzetworzonego czerwonego mięsa: badanie Burden of Proof

Typ badania: Metaanaliza

Liczba cytowań: 106

Rok: 2022

Autorzy: H. Lescinsky, A. Afshin, Charlie Ashbaugh, C. Bisignano, Michael Brauer, Giannina Ferrara, Simon Iain Hay, Jiawei He, Vincent C Iannucci, L. Marczak, Susan A. Mclaughlin, Erin C. Mullany, Marie-Christine Parent, Audrey L. Serfes, Reed J. D. Sorensen, A. Aravkin, Peng Zheng, C. Murray

Czasopismo: Nature Medicine

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Spożywanie nieprzetworzonego czerwonego mięsa jest związane ze wzrostem ryzyka raka jelita grubego, raka piersi, cukrzycy typu 2 i choroby niedokrwiennej serca, jednak konieczne są dalsze badania.

Spożycie mięsa ogółem, czerwonego i przetworzonego oraz zdrowie człowieka: umbrella review badań obserwacyjnych

Typ badania: Przegląd systematyczny

Liczba cytowań: 47

Rok: 2022

Autorzy: G. Grosso, S. La Vignera, R. Condorelli, J. Godos, S. Marventano, M. Tieri, F. Ghelfi, L. Titta, A. Lafranconi, Angelo Gambera, E. Alonzo, S. Sciacca, S. Buscemi, S. Ray, D. Del Rio, F. Galvano

Czasopismo: International Journal of Food Sciences and Nutrition

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Nadmierna konsumpcja mięsa ogółem, czerwonego i przetworzonego wiąże się ze zwiększonym ryzykiem gruczolaka jelita grubego, raka płuc, choroby wieńcowej i udaru oraz różnymi nowotworami.

Streszczenie: Celem badania była analiza powiązań między spożyciem mięsa a wynikami zdrowotnymi. Najmocniejsze dowody wskazują na związek pomiędzy nadmiernym spożyciem mięsa a ryzykiem raka jelita grubego, płuc, CHD, udaru oraz innych nowotworów. Nadmiar mięsa w diecie może negatywnie wpływać na zdrowie, zwłaszcza w zakresie ryzyka chorób kardiometabolicznych i nowotworowych.

Związki spożycia przetworzonego mięsa, nieprzetworzonego czerwonego mięsa, drobiu i ryb z występowaniem chorób sercowo-naczyniowych i śmiertelnością ogólną

Typ badania: Badanie obserwacyjne

Liczba cytowań: 246

Rok: 2020

Autorzy: Victor W. Zhong, L. V. Van Horn, P. Greenland, M. Carnethon, Hongyan Ning, J. Wilkins, D. Lloyd‐Jones, N. Allen

Czasopismo: JAMA Internal Medicine

Ranking czasopisma: 1

Główne wnioski: Spożycie przetworzonego mięsa, nieprzetworzonego czerwonego mięsa oraz drobiu jest istotnie związane ze zwiększonym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych i śmiertelności ogólnej.

Streszczenie: Analiza danych z 6 prospektywnych badań kohortowych z USA. Wyższe spożycie przetworzonego mięsa (HR 1,07), nieprzetworzonego czerwonego mięsa (HR 1,03) oraz drobiu (HR 1,04) wiązało się z wyższym ryzykiem zachorowania na CVD. Spożycie ryb nie miało takiego związku. W przypadku śmiertelności ogólnej wyższe spożycie przetworzonego (HR 1,03) oraz nieprzetworzonego czerwonego mięsa (HR 1,03) również zwiększało ryzyko.

Spożycie czerwonego, białego oraz przetworzonego mięsa a markery zapalne i metaboliczne u kobiet z nadwagą i otyłością

Typ badania: Badanie obserwacyjne

Liczba cytowań: 23

Rok: 2022

Autorzy: Farideh Shiraseb, Dorsa Hosseininasab, A. Mirzababaei, R. Bagheri, A. Wong, Katsuhiko Suzuki, K. Mirzaei

Czasopismo: Frontiers in Nutrition

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Większe spożycie czerwonego i przetworzonego mięsa wiąże się pozytywnie z markerami zapalnymi i metabolicznymi u kobiet z nadwagą i otyłością, natomiast wysokie spożycie mięsa białego wykazuje negatywne powiązania z insulinoopornością.

Streszczenie: Wstęp: Biorąc pod uwagę, że wysokie spożycie mięsa jest bezpośrednio powiązane z otyłością, istotne jest zbadanie relacji pomiędzy spożyciem różnych rodzajów mięsa a stanem zapalnym i metabolizmem u osób z nadwagą i otyłością. Celem obecnego badania była ocena związku spożycia czerwonego, białego i przetworzonego mięsa z biomarkerami zapalnymi i metabolicznymi u kobiet z nadwagą i otyłością. Metody: Przekrojowe badanie objęło 391 kobiet z Iranu z nadwagą i otyłością. Spożycie oceniano za pomocą kwestionariusza częstotliwości spożycia żywności (FFQ). Pomiarów antropometrycznych, profilu lipidowego i markerów zapalnych dokonano według standardowych protokołów. Zastosowano jednoczynnikową analizę wariancji (ANOVA), analizę kowariancji (ANCOVA) oraz modele regresji liniowej. Wyniki: Po uwzględnieniu czynników zakłócających, wyższe spożycie mięsa przetworzonego było istotnie związane z wyższym poziomem leptyny oraz białka MCP-1. Wykazano także istotnie pozytywne związki pomiędzy wysoką czułością białka C-reaktywnego (hs-CRP), inhibitorem aktywatora plazminogenu 1 (PAI-1) oraz MCP-1 a spożyciem czerwonego mięsa, przy jednoczesnym negatywnym powiązaniu z modelem oceny insulinooporności (HOMA-IR). Natomiast wyższe spożycie mięsa białego wiązało się z niższymi poziomami Galektyny-3, MCP-1 i HOMA-IR. Wnioski: Większe spożycie czerwonego i przetworzonego mięsa wiązało się z wyższymi poziomami markerów zapalnych i metabolicznych u kobiet z nadwagą i otyłością. Przeciwnie, spożycie mięsa białego wiązało się z korzystniejszym profilem tych parametrów. Potrzebne są dalsze badania w celu potwierdzenia przyczynowości tych zależności i wyjaśnienia możliwych mechanizmów pośredniczących.

Spożycie czerwonego, ale nie białego mięsa wiąże się z zespołem metabolicznym, insulinoopornością i peroksydacją lipidów u brazylijskich mężczyzn w średnim wieku

Typ badania: Badanie obserwacyjne

Liczba cytowań: 63

Rok: 2015

Autorzy: P. G. Cocate, A. Natali, Alessandro Oliveira, R. Alfenas, M. Pelúzio, G. Z. Longo, E. C. Santos, Jéssica M Buthers, L. D. de Oliveira, H. Hermsdorff

Czasopismo: European Journal of Preventive Cardiology

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Spożycie czerwonego mięsa wiąże się z otyłością brzuszną, hipertriglicerydemią i zespołem metabolicznym, natomiast spożycie białego mięsa nie wykazuje takich zależności.

Streszczenie: Wstęp: Wpływ diety na zespół metaboliczny i stres oksydacyjny nie jest do końca poznany. Cel: W badaniu przekrojowym oceniono związek spożycia czerwonego i białego mięsa z zespołem metabolicznym, insulinoopornością i peroksydacją lipidów u brazylijskich mężczyzn w średnim wieku. Metody: Przebadano 296 mężczyzn (średni wiek: 50,5 lat; BMI: 25,8 kg/m2). Oceniano parametry antropometryczne, styl życia, biochemię krwi, zespół metaboliczny, insulinooporność (HOMA-IR), peroksydację lipidów (utlenione LDL) i stosunek trójglicerydów do HDL. Spożycie oceniono na podstawie kwestionariusza FFQ. Wyniki: Osoby w najwyższym tercylu spożycia czerwonego mięsa (≥81,5 g/d) i nasyconych kwasów tłuszczowych z czerwonego mięsa miały wyższą częstość otyłości brzusznej (ok. 60%), hipertriglicerydemii (ok. 43%) i zespołu metabolicznego (35%). Miały też wyższy HOMA-IR, utlenione LDL i stosunek TG:HDL, niezależnie od czynników zakłócających. Spożycie białego mięsa nie wykazywało istotnych powiązań z tymi parametrami. Wnioski: Spożycie czerwonego mięsa wiąże się przekrojowo z występowaniem otyłości brzusznej, hipertriglicerydemii i zespołu metabolicznego oraz z wyższym HOMA-IR, utlenionym LDL i stosunkiem TG:HDL. Zawartość nasyconych kwasów tłuszczowych w czerwonym mięsie może mieć wpływ na te zależności, podczas gdy spożycie białego mięsa nie wykazuje związku z zespołem metabolicznym i badanymi markerami.

Związek spożycia czerwonego mięsa, markerów metabolicznych i ryzyka chorób sercowo-naczyniowych

Typ badania: Badanie obserwacyjne

Liczba cytowań: 19

Rok: 2022

Autorzy: L. Pan, Lu Chen, J. Lv, Y. Pang, Yu Guo, P. Pei, H. Du, Ling Yang, I. Millwood, R. Walters, Yiping Chen, Y. Hua, Rajani Sohoni, S. Sansome, Junshi Chen, Canqing Yu, Zhengming Chen, Liming Li

Czasopismo: Frontiers in Nutrition

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Spożycie czerwonego mięsa w populacji chińskiej jest powiązane z wieloma markerami metabolicznymi, które mogą częściowo wyjaśniać jego szkodliwy wpływ na choroby sercowo-naczyniowe.

Streszczenie: Cel: Mechanizm metaboliczny szkodliwego wpływu czerwonego mięsa na układ sercowo-naczyniowy nie jest w pełni poznany. Celem pracy była analiza związku pomiędzy deklarowanym spożyciem czerwonego mięsa a markerami metabolicznymi w osoczu oraz ich powiązań z ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych (CVD). Metody: Przeanalizowano próbki osocza 4 778 uczestników (3 401 przypadków CVD i 1 377 kontroli) w wieku 30–79 lat wybranych z China Kadoorie Biobank, mierząc 225 metabolitów za pomocą spektroskopii NMR. Wykazano pozytywne związki pomiędzy spożyciem czerwonego mięsa a poziomami IDL, małych HDL oraz wszystkich klas LDL, jak również cholesteroli, fosfolipidów, apolipoprotein i kwasów tłuszczowych. 29 spośród 46 markerów powiązanych z czerwonym mięsem było też powiązanych z ryzykiem CVD. Wnioski: Spożycie czerwonego mięsa w tej populacji jest powiązane z szeregiem markerów metabolicznych, które mogą pośredniczyć w szkodliwym wpływie mięsa na CVD.

Spożycie mięsa i ryzyko zespołu metabolicznego: wyniki populacji koreańskiej i metaanaliza badań obserwacyjnych

Typ badania: Metaanaliza

Liczba cytowań: 79

Rok: 2018

Autorzy: Youngyo Kim, Y. Je

Czasopismo: Nutrients

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Wyższe spożycie mięsa ogółem, czerwonego i przetworzonego wiąże się z zespołem metabolicznym, podczas gdy spożycie mięsa białego jest odwrotnie powiązane z tym schorzeniem.

Streszczenie: Wiele badań wskazuje na szkodliwy wpływ czerwonego i przetworzonego mięsa na choroby przewlekłe, w tym raka i cukrzycę, lecz dane epidemiologiczne dotyczące zespołu metabolicznego są ograniczone i niejednoznaczne. Przeprowadziliśmy metaanalizę badań obserwacyjnych oraz analizę krajowych danych z Korei (KNHANES 2012–2015, 8 387 dorosłych). W sumie w metaanalizie uwzględniono 16 badań (76 111 uczestników, 19 579 przypadków). Skumulowane ryzyko względne (RR) dla zespołu metabolicznego w najwyższej vs. najniższej kategorii spożycia wynosiło: dla mięsa ogółem 1,14, czerwonego 1,33, przetworzonego 1,35, a dla białego mięsa 0,86. Wyniki sugerują pozytywny związek spożycia czerwonego i przetworzonego mięsa z zespołem metabolicznym i odwrotny związek dla białego mięsa.

Związek pomiędzy spożyciem czerwonego i przetworzonego mięsa a zespołem metabolicznym i jego składowymi u otyłych i z nadwagą kobiet: badanie przekrojowe

Typ badania: Badanie obserwacyjne

Liczba cytowań: 1

Rok: 2024

Autorzy: Atousa Zandvakili, Farideh Shiraseb, Dorsa Hosseininasab, Yasaman Aali, Raul D Santos, K. Mirzaei

Czasopismo: BMC Women's Health

Ranking czasopisma: Q2

Główne wnioski: Wyższe spożycie mięsa przetworzonego może być powiązane z zespołem metabolicznym u irańskich kobiet z nadwagą, podczas gdy czerwone mięso nie wykazuje takiego związku.

Streszczenie: Cel: Ocena związku spożycia czerwonego i przetworzonego mięsa z zespołem metabolicznym i jego składowymi u zdrowych kobiet z nadwagą i otyłością. Metody: Badanie przekrojowe na 231 kobietach w Iranie, ocena diety (FFQ) i składu ciała (BIA). Wyniki: Marginalnie istotny związek pomiędzy spożyciem mięsa przetworzonego a zespołem metabolicznym oraz wysokim poziomem trójglicerydów. Spożycie czerwonego mięsa było powiązane z niższym obwodem talii, natomiast spożycie mięsa przetworzonego – z niższym HDL. Wnioski: Wyższe spożycie mięsa przetworzonego może być powiązane z zespołem metabolicznym u kobiet z nadwagą, natomiast czerwone mięso nie wykazuje takiego związku.

Spożycie czerwonego mięsa wiąże się z zespołem metabolicznym i stężeniem białka C-reaktywnego u kobiet

Typ badania: Badanie obserwacyjne

Liczba cytowań: 274

Rok: 2008

Autorzy: L. Azadbakht, Ahmad Esmaillzadeh

Czasopismo: The Journal of nutrition

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Zwiększone spożycie czerwonego mięsa wiąże się z większym ryzykiem zespołu metabolicznego i zapaleniem u kobiet.

Streszczenie: Chociaż spożycie czerwonego mięsa powiązano z częstością cukrzycy, niewiele jest danych dotyczących związku spożycia czerwonego mięsa z zapaleniem i zespołem metabolicznym. W badaniu przekrojowym 482 nauczycielek z Teheranu w wieku 40–60 lat, oceniano dietę (FFQ), parametry antropometryczne, ciśnienie, glukozę, lipidy i CRP. W najwyższym kwintylu spożycia czerwonego mięsa odnotowano większe ryzyko zespołu metabolicznego i wyższe stężenie CRP, nawet po uwzględnieniu czynników zakłócających. Wniosek: Większe spożycie czerwonego mięsa wiąże się przekrojowo z wyższym ryzykiem zespołu metabolicznego i zapaleniem u kobiet.

Spożycie czerwonego mięsa i zespół metaboliczny w badaniu Costa Rica Heart Study

Typ badania: Badanie obserwacyjne

Liczba cytowań: 18

Rok: 2020

Autorzy: D. Luan, Dongqing Wang, H. Campos, A. Baylin

Czasopismo: European Journal of Nutrition

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Całkowite spożycie czerwonego mięsa wśród dorosłych z Kostaryki jest dodatnio powiązane z zespołem metabolicznym, sugerując potencjalny efekt progowy dla mięsa nieprzetworzonego i przetworzonego.

Streszczenie: Cel: Zbadanie związku spożycia czerwonego mięsa z zespołem metabolicznym w populacji w trakcie tzw. przejścia żywieniowego, o niższym poziomie spożycia mięsa niż kraje zachodnie. Przebadano 2058 dorosłych, oceniono spożycie mięsa, parametry zespołu metabolicznego i jego składowe. Wyniki: Istotnie dodatni związek pomiędzy całkowitym spożyciem czerwonego mięsa a zespołem metabolicznym. Przy niskim ogólnym spożyciu mięsa efekt dotyczył całkowitego spożycia, nie osobno mięsa nieprzetworzonego lub przetworzonego. Wnioski: W tej populacji, nawet przy umiarkowanym spożyciu, czerwone mięso może zwiększać ryzyko zespołu metabolicznego.

Spożycie czerwonego mięsa, choroby sercowo-naczyniowe i cukrzyca: przegląd systematyczny i metaanaliza

Typ badania: Metaanaliza

Liczba cytowań: 78

Rok: 2023

Autorzy: Wenming Shi, Xin Huang, C. Schooling, Jie V. Zhao

Czasopismo: European heart journal

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Zarówno nieprzetworzone, jak i przetworzone czerwone mięso są powiązane z wyższym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych i cukrzycy, silniej w krajach zachodnich, bez różnic między płciami.

Streszczenie: Cel: Przeanalizować związki pomiędzy spożyciem nieprzetworzonego i przetworzonego czerwonego mięsa a chorobami sercowo-naczyniowymi (CVD), ich podtypami oraz cukrzycą typu 2 i cukrzycą ciążową oraz sprawdzić różnice zależnie od płci i regionu. Uwzględniono 43 badania obserwacyjne (ponad 4,4 mln osób) dla CVD i 27 badań dla cukrzycy. Spożycie czerwonego mięsa dodatnio korelowało z ryzykiem CVD (HR 1,11 dla mięsa nieprzetworzonego na każde 100g/dzień; HR 1,26 dla przetworzonego na każde 50g/dzień), a także z podtypami CVD, cukrzycą typu 2 i cukrzycą ciążową. Wnioski: Spożycie czerwonego i przetworzonego mięsa zwiększa ryzyko CVD i cukrzycy, zwłaszcza w krajach zachodnich, niezależnie od płci.

Związek spożycia czerwonego mięsa z występowaniem zespołu metabolicznego w populacji śródziemnomorskiej o wysokim ryzyku sercowo-naczyniowym: ocena przekrojowa i po roku obserwacji

Typ badania: Badanie obserwacyjne

Liczba cytowań: 104

Rok: 2012

Autorzy: N. Babio, M. Sorlí, M. Bulló, J. Basora, N. Ibarrola-Jurado, Joan Fernández-Ballart, M. Martínez-González, L. Serra-Majem, R. González-Pérez, J. Salas‐Salvadó

Czasopismo: Nutrition, metabolism, and cardiovascular diseases : NMCD

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Wyższe spożycie czerwonego mięsa wiąże się z wyższą częstością i zapadalnością na zespół metaboliczny oraz otyłość brzuszną u osób wysokiego ryzyka sercowo-naczyniowego.

Nadmierne spożycie mięsa ogółem, czerwonego i przetworzonego a zdrowie człowieka: umbrella review badań obserwacyjnych

Typ badania: Przegląd systematyczny

Liczba cytowań: 47

Rok: 2022

Autorzy: G. Grosso, S. La Vignera, R. Condorelli, J. Godos, S. Marventano, M. Tieri, F. Ghelfi, L. Titta, A. Lafranconi, Angelo Gambera, E. Alonzo, S. Sciacca, S. Buscemi, S. Ray, D. Del Rio, F. Galvano

Czasopismo: International Journal of Food Sciences and Nutrition

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Nadmierne spożycie mięsa ogółem, czerwonego i przetworzonego wiąże się ze zwiększonym ryzykiem gruczolaka jelita grubego, raka płuca, choroby wieńcowej i udaru, a także różnych nowotworów.

Streszczenie: Spożycie mięsa stanowiło istotny krok ewolucyjny, jednak współczesne wzorce (nadmiar, rodzaj, sposób przygotowania) wiążą się z ryzykiem chorób niezakaźnych. Przegląd objął metaanalizy badań prospektywnych i wykazał przekonujące dowody na powiązania między spożyciem mięsa a ryzykiem (i) gruczolaka jelita grubego, raka płuca, choroby wieńcowej i udaru, (ii) raka jelita, jajnika, prostaty, nerki, żołądka oraz choroby wieńcowej i udaru oraz (iii) raka jelita grubego i pęcherza. Nadmierne spożycie mięsa może być szkodliwe dla zdrowia – szczególnie dla ryzyka kardiometabolicznego i nowotworowego.

Związki między spożyciem czerwonego i przetworzonego mięsa, odpowiednią podażą składników odżywczych oraz markerami zdrowia i chorób kardiometabolicznych u dorosłych Brytyjczyków: analiza przekrojowa na podstawie National Diet and Nutrition Survey

Typ badania: Badanie obserwacyjne

Liczba cytowań: 20

Rok: 2021

Autorzy: H. Grimmer, Givens, Lovegrove

Czasopismo: European Journal of Nutrition

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Wyższe spożycie czerwonego mięsa wiąże się z lepszymi markerami zdrowia, natomiast spożycie mięsa przetworzonego z wyższym BMI, obwodem bioder, TC, LDL-C, HbA1c i PP u kobiet.

Streszczenie: Cel: Ocena związku spożycia czerwonego mięsa (RM), mięsa przetworzonego (PRM) oraz ich sumy z podażą składników odżywczych i markerami zdrowia oraz chorób kardiometabolicznych wśród dorosłych Brytyjczyków. 43% dorosłych przekraczało zalecenia (<70g/dzień TRPRM). Wyższe spożycie RM wiązało się z niższym ciśnieniem rozkurczowym (kobiety) i wyższym wzrostem (mężczyźni). Wyższe spożycie PRM wiązało się z wyższym stężeniem ferrytyny, większą masą ciała i BMI (mężczyźni), większym TC, LDL-C, HbA1c i PP (kobiety). Wnioski: RM i PRM wykazują różne powiązania z markerami zdrowia.

Związek między spożyciem mięsa a zespołem metabolicznym: badanie przekrojowe i metaanaliza

Typ badania: Metaanaliza

Liczba cytowań: 5

Rok: 2021

Autorzy: K. Hidayat, Wanzhan Zhu, Si-Min Peng, Jin-Jin Ren, Menglan Lu, Hai-peng Wang, Jia-Ying Xu, Hui Zhou, L. Yu, L. Qin

Czasopismo: British Journal of Nutrition

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Zespół metaboliczny może być pozytywnie powiązany ze spożyciem czerwonego mięsa, odwrotnie z rybami, a neutralnie z drobiem w populacji chińskiej.

Streszczenie: Badanie przekrojowe wśród 4424 mieszkańców Suzhou oraz metaanaliza badań obserwacyjnych wykazały, że wyższe spożycie czerwonego mięsa wiąże się z większą częstością zespołu metabolicznego (OR 1,23), ryb – z mniejszą (OR 0,83), a drobiu – bez wyraźnych powiązań (OR 0,93). Metaanaliza potwierdziła powyższe zależności. Związki dla ryb dotyczą głównie obniżonego TG i wyższego HDL, w mniejszym stopniu glukozy. Wniosek: Wyniki wzmacniają dowody na pozytywny związek czerwonego mięsa i odwrotny ryb z zespołem metabolicznym.

Wpływ spożycia czerwonego mięsa na metabolom szczurów

Typ badania: Randomizowane badanie kontrolowane (RCT)

Liczba cytowań: 22

Rok: 2017

Autorzy: L. M. Jakobsen, C. C. Yde, Thomas Van Hecke, Randi Jessen, J. F. Young, S. De Smet, H. C. Bertram

Czasopismo: Molecular Nutrition & Food Research

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Spożycie czerwonego mięsa prowadzi do swoistych różnic w metabolomie szczurów, co może odzwierciedlać zaburzenia endogennego metabolizmu powiązane z potencjalnymi szkodliwymi skutkami.

Streszczenie: Celem badania była ocena wpływu spożycia czerwonego versus białego mięsa na metabolom szczurów. 24 samce szczurów przez 15 dni karmiono jednym z czterech diet: chude kurczak, kurczak z łojem, chuda wołowina, wołowina z łojem. Oceniano próbki moczu, kału, osocza i tkanki okrężnicy za pomocą metabolomiki NMR oraz ekspresję wybranych genów. Stwierdzono specyficzne zmiany metabolitów i ekspresji genów związane z rodzajem mięsa. Wnioski: Wyniki sugerują, że spożycie czerwonego mięsa powoduje zmiany metaboliczne mogące odpowiadać za szkodliwy wpływ tego mięsa.

Związek spożycia czerwonego mięsa i drobiu z ryzykiem zespołu metabolicznego: metaanaliza prospektywnych badań kohortowych

Typ badania: Metaanaliza

Liczba cytowań: 18

Rok: 2021

Autorzy: Hongbin Guo, J. Ding, Jieyun Liang, Yi Zhang

Czasopismo: Frontiers in Nutrition

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Spożycie czerwonego mięsa (przetworzonego i nieprzetworzonego) wiąże się z wyższym ryzykiem zespołu metabolicznego, natomiast drób – z niższym ryzykiem.

Streszczenie: Celem pracy była ocena związku spożycia czerwonego mięsa i drobiu z ryzykiem zespołu metabolicznego (MetS) w metaanalizie dziewięciu prospektywnych badań kohortowych. Ryzyko MetS było wyższe dla czerwonego mięsa (RR = 1,35), zarówno przetworzonego (RR = 1,48), jak i nieprzetworzonego (RR = 1,32). Spożycie drobiu wiązało się z niższym ryzykiem MetS (RR = 0,85). Wnioski: Spożycie czerwonego mięsa zwiększa, a drobiu zmniejsza ryzyko zespołu metabolicznego.

Wysokie spożycie czerwonego i przetworzonego mięsa jest powiązane z niealkoholową stłuszczeniową chorobą wątroby i insulinoopornością

Typ badania: Badanie obserwacyjne

Liczba cytowań: 225

Rok: 2018

Autorzy: S. Zelber-Sagi, Dana Ivancovsky-Wajcman, Naomi Fliss Isakov, M. Webb, Dana Orenstein, O. Shibolet, R. Kariv

Czasopismo: Journal of hepatology

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Wysokie spożycie czerwonego i przetworzonego mięsa wiąże się z niealkoholową stłuszczeniową chorobą wątroby i insulinoopornością; wysokie spożycie amin heterocyklicznych także z insulinoopornością.

Spożycie przetworzonego czerwonego mięsa i jego wpływ na zdrowie człowieka: przegląd

Typ badania: Przegląd literatury

Liczba cytowań: 40

Rok: 2021

Autorzy: Justyna Libera, K. Ilowiecka, D. Stasiak

Czasopismo: International Journal of Food Science and Technology

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Spożycie przetworzonego czerwonego mięsa, spożywane z umiarem, dostarcza witamin i minerałów, lecz nadmierne zwiększa ryzyko rozwoju lub nasilenia wielu chorób.

Streszczenie: Mięso jest istotnym składnikiem diety i źródłem białka, żelaza, cynku, selenu i witaminy B12. Przetworzone mięso powinno być spożywane z umiarem. Nadmierna konsumpcja niesie ryzyko rozwoju nowych chorób lub nasilenia istniejących, w tym nowotworów, chorób sercowo-naczyniowych, cukrzycy, otyłości, IBD, NAFLD i niepłodności. Przegląd prezentuje rolę i bezpieczeństwo spożycia przetworzonego mięsa na zdrowie osób zdrowych.

Metabolomiczne badanie spożycia czerwonego i przetworzonego mięsa a stężenie acylokarnityn w moczu i krwi człowieka

Typ badania: Randomizowane badanie kontrolowane (RCT)

Liczba cytowań: 20

Rok: 2020

Autorzy: R. Wedekind, A. Kiss, Pekka Keski-Rahkonen, V. Viallon, J. Rothwell, A. Cross, A. Rostgaard-Hansen, T. Sandanger, P. Jakszyn, Julie A. Schmidt, V. Pala, R. Vermeulen, M. Schulze, T. Kühn, T. Johnson, A. Trichopoulou, Eleni Peppa, Carlo La Vechia, G. Masala, R. Tumino, C. Sacerdote, C. Wittenbecher, Maria Santucci de Magistris, C. Dahm, G. Severi, F. Mancini, E. Weiderpass, M. Gunter, I. Huybrechts, A. Scalbert

Czasopismo: The American journal of clinical nutrition

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Spożycie czerwonego mięsa wiąże się ze wzrostem stężenia acylokarnityn w moczu i krwi, potencjalnie wpływając na funkcję metaboliczną i patogenezę chorób przewlekłych.

Streszczenie: Acylokarnityny odgrywają ważną rolę w metabolizmie kwasów tłuszczowych i są markerami dysfunkcji metabolicznej. Badanie RCT (dieta: wieprzowina vs tofu) wykazało, że po spożyciu wieprzowiny wzrasta stężenie 18 acylokarnityn, co potwierdzono w kohorcie EPIC. Wyniki wskazują na związek spożycia czerwonego i przetworzonego mięsa z poziomami acylokarnityn, co może mieć znaczenie dla rozwoju chorób przewlekłych.

Analiza biomarkerów metabolicznych łączących spożycie czerwonego mięsa ze śmiertelnością z powodu choroby niedokrwiennej serca w UK Biobank

Typ badania: Badanie obserwacyjne

Liczba cytowań: 7

Rok: 2023

Autorzy: Bohan Fan, Xin Huang, Jie V. Zhao

Czasopismo: Nutrients

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Spożycie czerwonego mięsa wiąże się z wyższą śmiertelnością z powodu choroby niedokrwiennej serca, przy czym rolę odgrywają triglicerydy i metabolizm lipidów VLDL.

Streszczenie: W oparciu o UK Biobank wykazano, że spożycie nieprzetworzonego i przetworzonego czerwonego mięsa wiąże się z wyższą śmiertelnością z powodu IHD, szczególnie u mężczyzn. 13 metabolitów było powiązanych zarówno ze spożyciem mięsa, jak i śmiertelnością z powodu IHD, głównie triglicerydy i składniki VLDL. Wyniki wskazują na istotną rolę metabolizmu lipidów, zwłaszcza VLDL, w szkodliwym wpływie mięsa.

Płciowo specyficzne powiązania spożycia czerwonego i przetworzonego mięsa z metabolitami w UK Biobank

Typ badania: Badanie obserwacyjne

Liczba cytowań: 2

Rok: 2022

Autorzy: Bohan Fan, Jie V. Zhao

Czasopismo: Nutrients

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Występują różnice płciowe w powiązaniach między spożyciem czerwonego mięsa a metabolizmem, co powinno być uwzględniane w zaleceniach dietetycznych dla osób z ryzykiem chorób kardiometabolicznych.

Streszczenie: Analizowano powiązania między spożyciem mięsa a 167 metabolitami u 79 644 uczestników UK Biobank. Wykazano silniejsze dodatnie powiązania czerwonego mięsa z aminokwasami rozgałęzionymi i lipoproteinami u kobiet oraz apolipoproteiną A1, kreatyniną i tłuszczami jednonienasyconymi u mężczyzn. Wyniki sugerują, że płeć powinna być uwzględniana przy zaleceniach dietetycznych dotyczących mięsa w kontekście ryzyka chorób kardiometabolicznych.

Spożycie czerwonego mięsa, otyłość i ryzyko niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby u kobiet: analiza mediacyjna

Typ badania: Badanie obserwacyjne

Liczba cytowań: 32

Rok: 2021

Autorzy: Mi Na Kim, Chun-Han Lo, K. Corey, Xiao Luo, L. Long, Xuehong Zhang, A. Chan, Tracey G. Simon

Czasopismo: Clinical nutrition

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Spożycie czerwonego mięsa wiąże się ze znacząco wyższym ryzykiem rozwoju niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby u kobiet, głównie za pośrednictwem otyłości.

Wpływ mioglobiny z czerwonego mięsa na funkcjonowanie jelit: wnioski z modeli mysich i komórkowych

Typ badania: Badanie na zwierzętach

Liczba cytowań: 1

Rok: 2024

Autorzy: Shuai Jiang, Dejiang Xue, Qian Li, Kai Shan, Miao Zhang, Guanghong Zhou, Chunbao Li

Czasopismo: Food Frontiers

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Wysokie dawki mioglobiny z czerwonego mięsa mogą powodować wzrost przepuszczalności jelit i stres oksydacyjny, natomiast typowe niskie dawki nie wykazują szkodliwego wpływu na zdrowie jelit.

Streszczenie: Nadmierne spożycie czerwonego mięsa może uszkadzać tkanki okrężnicy, jednak nie powoduje znaczących uszkodzeń jelita cienkiego. Mechanizm tego zjawiska nie jest do końca jasny. W badaniu analizowano wpływ mioglobiny ekstrahowanej z czerwonego mięsa na funkcje bariery jelitowej myszy oraz mechanizmy potencjalnych oddziaływań w modelach komórkowych. Wyłącznie wysokie dawki mioglobiny (3,39%, odpowiadające 450 g czerwonego mięsa dziennie u ludzi) prowadziły do wyraźnego wzrostu przepuszczalności jelit, zwiększonego poziomu endotoksyn, oksydazy diaminowej i D-mleczanu w surowicy oraz spadku ekspresji białek ścisłych połączeń i mucyny 2 w tkankach dwunastnicy i okrężnicy. Dieta ta zwiększała także poziom wolnego żelaza i hemu w tkankach jelit, prowadząc do wzrostu stresu oksydacyjnego i odpowiedzi zapalnej. Analiza metabolomiczna treści okrężnicy wykazała, że wysokie dawki mioglobiny zmieniały poziom indolu i jego pochodnych, związków fenolowych i 5-hydroksy-L-tryptofanu, zaburzając metabolizm tryptofanu i cykl kynureninowy oraz homeostazę jelitową. Bardzo wysokie stężenia hydrolizatu mioglobiny indukowały silniejszy stres oksydacyjny i apoptozę w komórkach HT29 niż w komórkach INT407, co może wyjaśniać cięższe uszkodzenie okrężnicy. Natomiast zwykłe niskie dawki (0,38% mioglobiny, odpowiadające 50 g dziennie u ludzi) nie wykazywały tych negatywnych efektów. Wyniki pozwalają na ocenę ryzyka związanego z dawkowaniem czerwonego mięsa i dostarczają nowych wniosków o powiązaniach między spożyciem czerwonego mięsa a zdrowiem jelit.

Wysokie spożycie czerwonego mięsa nasila zapalenie okrężnicy wywołane siarczanem dekstranu poprzez zmianę mikrobioty jelitowej u myszy

Typ badania: Badanie na zwierzętach

Liczba cytowań: 36

Rok: 2021

Autorzy: Dan Li, Min Cui, Fang Tan, Xiaoyan Liu, Ping Yao

Czasopismo: Frontiers in Nutrition

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Wysokie spożycie czerwonego mięsa może nasilać przebieg zapalenia okrężnicy poprzez zmianę mikrobioty jelitowej i wzrost wydzielania cytokin zapalnych, co sugeruje potrzebę ograniczania spożycia czerwonego mięsa w profilaktyce nieswoistych zapaleń jelit.

Streszczenie: Nieswoiste zapalenia jelit (IBD) stanowią poważny problem zdrowia publicznego, a etiologia tych chorób nie jest do końca poznana. Wysokie spożycie czerwonego mięsa jest ściśle powiązane z ryzykiem rozwoju IBD. W tym badaniu sprawdzono, czy wysoka podaż czerwonego mięsa zwiększa podatność na zapalenie okrężnicy oraz jakie są mechanizmy tego zjawiska. Myszy karmiono różnymi poziomami czerwonego mięsa przez 8 tygodni, po czym analizowano zawartość jelita grubego metodą sekwencjonowania 16S rRNA. Następnie indukowano zapalenie okrężnicy za pomocą 3% siarczanu dekstranu sodu. Oceniano ciężkość zapalenia i poziom cytokin zapalnych. Wysokie dawki czerwonego mięsa prowadziły do zaburzeń mikrobioty jelitowej, spadku liczebności bakterii z rodzaju Lachnospiraceae_NK4A136_group, Faecalibaculum, Blautia i Dubosiella oraz wzrostu Bacteroides i Alistipes. Skutkiem były nasilone objawy zapalenia okrężnicy i większe wydzielanie cytokin zapalnych. Stwierdzono również uszkodzenie bariery śluzówkowej jelita grubego oraz spadek ekspresji białek ZO-1, klaudyny i okludyny. Wysokie spożycie czerwonego mięsa indukowało wzrost poziomu cytokin zapalnych (IL-1β, TNF-α, IL-17, IL-6) oraz enzymów COX-2 i iNOS w modelu zapalenia okrężnicy. Wyniki sugerują, że dieta powinna być optymalizowana, a spożycie czerwonego mięsa ograniczane w celu prewencji IBD.

Błonnik pokarmowy łagodzi różnice wpływu czerwonego i białego mięsa na zdrowie jelit szczurów

Typ badania: Badanie na zwierzętach

Liczba cytowań: 0

Rok: 2025

Autorzy: Núria Elias Masiques, Jo De Vrieze, L. Hemeryck, Lynn Vanhaecke, Stefaan De Smet, Thomas Van Hecke

Czasopismo: Food & Function

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Błonnik pokarmowy może łagodzić negatywny wpływ czerwonego mięsa na zdrowie jelit w dietach ubogich w błonnik.

Streszczenie: W tym badaniu na szczurach założono, że wpływ czerwonego (wołowina) vs. białego (kurczak) mięsa na zdrowie jelit jest bardziej wyraźny przy diecie ubogiej w błonnik, natomiast diety bogate w błonnik mogą łagodzić te różnice. Szczury karmiono dietą z czerwonym lub białym mięsem z dodatkiem fruktooligosacharydów (FOS) lub bez nich przez trzy tygodnie. Oceniano mikrobiotę jelitową, metabolity fermentacyjne, stres oksydacyjny, markery zapalne, addukty DNA i histologię. W dietach ubogich w błonnik spożycie wołowiny powodowało wyższy poziom bakterii Akkermansia degradujących mucynę oraz niższy poziom glutationu we krwi w porównaniu z dietą z kurczakiem. Dodanie FOS do diety z mięsem modulowało mikrobiotę jelitową i metabolity fermentacyjne, wpływało na markery stresu oksydacyjnego i zapalenia, wydłużało okrężnicę i zmniejszało ilość tłuszczu oraz masę wątroby. Wyniki wskazują, że kontekst diety należy brać pod uwagę przy ocenie wpływu spożycia czerwonego mięsa na zdrowie jelit.

Spożycie mięsa w relacji do składu i funkcji mikrobioty jelitowej

Typ badania: Badanie obserwacyjne

Liczba cytowań: 4

Rok: 2025

Autorzy: Susanna C. Larsson, U. Ericson, K. Dekkers, Getachew Arage, Luka Marko Rašo, Sergi Sayols-Baixeras, U. Hammar, G. Baldanzi, Diem Nguyen, H. B. Nielsen, Jacob B. Holm, U. Risérus, K. Michaëlsson, Johan Sundström, J. G. Smith, Gunnar Engström, Johan Ärnlöv, M. Orho-Melander, Tove Fall, Shafqat Ahmad

Czasopismo: Clinical Nutrition

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Wyższe spożycie przetworzonego czerwonego mięsa wiąże się z obniżoną różnorodnością mikrobioty jelitowej i niekorzystnymi biomarkerami zdrowotnymi.

Hemina dietetyczna przebudowuje mikrobiotę jelitową i mediacje stanu zapalnego oraz uszkodzenia tkanek jelita cienkiego

Typ badania: Badanie na zwierzętach

Liczba cytowań: 1

Rok: 2024

Autorzy: Qian Li, Weixin Ke, Shuai Jiang, Miao Zhang, Kai Shan, Chunbao Li

Czasopismo: Molecular Nutrition & Food Research

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Umiarkowane spożycie mioglobiny lub hemu może być korzystne dla zdrowia jelit i mikrobioty, natomiast zbyt wysokie dawki prowadzą do zapalenia i uszkodzenia tkanek poprzez zmiany w mikrobiocie jelita krętego.

Streszczenie: Badania epidemiologiczne łączą nadmierne spożycie czerwonego i przetworzonego mięsa z zaburzeniami przewodu pokarmowego. Pod laboratoryjnymi warunkami za główny czynnik ryzyka uznaje się wysoką zawartość hemu. Jednakże hem w mięsie występuje w mioglobinie, która jest białkiem trudnostrawnym, co sugeruje różnice funkcjonalne między mioglobiną a hemem. Badanie analizuje, jak mioglobina i hem wpływają na zdrowie jelit i mikrobiotę. Umiarkowane spożycie mioglobiny (odpowiadające 150 g mięsa dziennie u ludzi) wykazywało korzystny wpływ na barierę dwunastnicy. Zbyt wysoka dawka prowadziła do uszkodzeń dwunastnicy i zmian w mikrobiocie. Dieta z hemem silniej niszczyła tkanki jelitowe i mikrobiotę jelita krętego. Testy in vitro wykazały, że wolny hem jest wysoce toksyczny dla korzystnych bakterii, podczas gdy mioglobina sprzyjała rozwojowi Limosilactobacillus reuteri. Umiarkowane spożycie mioglobiny lub hemu jest korzystne, ale zbyt duże dawki prowadzą do stanu zapalnego i uszkodzenia jelit poprzez przebudowę mikrobioty.

Związek spożycia czerwonego i przetworzonego mięsa oraz ryzyka nowotworów przewodu pokarmowego: przegląd systematyczny i metaanaliza badań obserwacyjnych

Typ badania: Metaanaliza

Liczba cytowań: 9

Rok: 2024

Autorzy: J. Poorolajal, Younes Mohammadi, Marzieh Fattahi-Darghlou, Fatemeh Almasi-Moghadam

Czasopismo: PLOS ONE

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Wysokie spożycie czerwonego i przetworzonego mięsa zwiększa ryzyko rozwoju pięciu głównych typów nowotworów przewodu pokarmowego, podczas gdy wysokie spożycie ryb zmniejsza ryzyko raka okrężnicy, odbytnicy i jelita grubego.

Streszczenie: Celem przeglądu i metaanalizy była aktualizacja wiedzy o związku między spożyciem czerwonego, przetworzonego mięsa i ryb a ryzykiem nowotworów przewodu pokarmowego (GI). Przeanalizowano 95 badań obejmujących 5 794 219 uczestników. Wysokie spożycie czerwonego mięsa w porównaniu do niskiego istotnie zwiększało ryzyko rozwoju raka przełyku, trzustki, wątroby, okrężnicy, odbytnicy i jelita grubego. Podobnie wysokie spożycie przetworzonego mięsa istotnie zwiększało ryzyko raka trzustki, okrężnicy, odbytnicy i jelita grubego. Natomiast wysokie spożycie ryb istotnie zmniejszało ryzyko raka okrężnicy, odbytnicy i jelita grubego. Metaanaliza dostarcza aktualnych dowodów na związek spożycia mięsa i ryb z ryzykiem pięciu głównych nowotworów przewodu pokarmowego.

Białka z mięsa, nabiału i roślin zmieniają skład bakterii jelitowych szczurów

Typ badania: Badanie na zwierzętach

Liczba cytowań: 155

Rok: 2015

Autorzy: Yingying Zhu, Xisha Lin, Fan Zhao, Xuebin Shi, Yingqiu Li, Weiyun Zhu, Xinglian Xu, Chunbao Lu, G. Zhou

Czasopismo: Scientific Reports

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Białka z mięsa, szczególnie białego, mogą sprzyjać bardziej zrównoważonemu składowi mikrobioty jelitowej, zmniejszając obciążenie antygenowe i stan zapalny gospodarza.

Mikrobiota jelitowa i jej związek z rakiem okrężnicy oraz spożyciem czerwonego/przetworzonego mięsa

Typ badania: Przegląd literatury

Liczba cytowań: 101

Rok: 2020

Autorzy: Nadine Abu-Ghazaleh, Weng Joe Chua, V. Gopalan

Czasopismo: Journal of Gastroenterology and Hepatology

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Spożycie czerwonego mięsa może modulować przebieg raka jelita grubego, a mikrobiom jelitowy prawdopodobnie wpływa na tę relację.

Streszczenie: Ludzka okrężnica zawiera liczne mikroorganizmy, które odgrywają kluczową rolę w karcynogenezie jelita grubego. W ostatniej dekadzie techniki detekcji molekularnej i metabolomicznej pozwoliły lepiej poznać rolę konkretnych gatunków bakterii w rozwoju nowotworów. Przegląd podsumowuje związek między dysbiozą mikrobioty a rakiem okrężnicy, w tym rolę wybranych gatunków mikroorganizmów (Fusobacterium nucleatum, Streptococcus bovis/gallolyticus, Escherichia coli, Bacteroides fragilis) u pacjentów z gruczolakami lub rakiem w porównaniu do osób zdrowych. Opisano mechanizmy promujące karcynogenezę, m.in. adhezję do komórek okrężnicy, modulację genów supresorowych i onkogenów, genotoksyczność i aktywację angiogenezy. Współdziałanie bakterii z mięsowymi składnikami (N-nitrozaminami, heterocyklicznymi aminami, hemem) ma wpływ na rozwój nowotworów. Wnioski wspierają tezę o wpływie spożycia czerwonego mięsa na przebieg raka jelita grubego oraz sugerują, że analiza mikrobioty może uzupełniać obecne metody przesiewowe wykrywania zmian w jelicie grubym.

Związek między spożyciem czerwonego i przetworzonego mięsa a ryzykiem raka jelita grubego: kompleksowa metaanaliza badań prospektywnych

Typ badania: Metaanaliza

Liczba cytowań: 1

Rok: 2025

Autorzy: Z. Ungvári, M. Fekete, P. Varga, Andrea Lehoczki, G. Munkácsy, J. Fekete, G. Bianchini, Alberto Ocana, Annamaria Buda, Anna Ungvari, Balázs Győrffy

Czasopismo: GeroScience

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Wysokie spożycie czerwonego i przetworzonego mięsa jest istotnie powiązane ze wzrostem ryzyka raka jelita grubego, okrężnicy i odbytnicy.

Streszczenie: Rosnąca liczba badań sugeruje, że spożycie czerwonego i przetworzonego mięsa może zwiększać ryzyko raka jelita grubego (CRC), jednak rozmiar i spójność tej zależności budzą kontrowersje. Celem metaanalizy było oszacowanie związku między spożyciem czerwonego, przetworzonego i ogółem mięsa a ryzykiem CRC, raka okrężnicy i odbytnicy, na podstawie najpełniejszego zestawu badań prospektywnych. Uwzględniono 60 badań. Spożycie czerwonego mięsa było istotnie powiązane ze wzrostem ryzyka raka okrężnicy (HR = 1,22), CRC (HR = 1,15) i odbytnicy (HR = 1,22). Podobne powiązania wykazano dla przetworzonego mięsa oraz ogólnego spożycia mięsa. Wyniki wzmacniają zalecenia ograniczenia spożycia czerwonego i przetworzonego mięsa w profilaktyce nowotworowej.

Wpływ spożycia czerwonego, przetworzonego i białego mięsa na ryzyko raka żołądka: metaanaliza ogólna i analizy dawka-odpowiedź

Typ badania: Metaanaliza

Liczba cytowań: 143

Rok: 2019

Autorzy: Seong Rae Kim, Kyuwoong Kim, Sang Ah Lee, Sung-Ok Kwon, Jong-Koo Lee, N. Keum, Sang Min Park

Czasopismo: Nutrients

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Wzrost spożycia białego mięsa może zmniejszać ryzyko raka żołądka, natomiast spożycie czerwonego i przetworzonego mięsa zwiększa to ryzyko.

Streszczenie: Metaanaliza miała na celu określenie związków między spożyciem czerwonego, przetworzonego i białego mięsa a ryzykiem raka żołądka. Uwzględniono 43 badania (11 kohortowych i 32 kliniczno-kontrolne, 16 572 przypadki). Spożycie czerwonego (RR: 1,41) i przetworzonego mięsa (RR: 1,57) było powiązane ze wzrostem ryzyka raka żołądka, natomiast spożycie białego mięsa - z jego spadkiem (RR: 0,80). Analizy dawka-odpowiedź wykazały, że każde dodatkowe 100 g czerwonego mięsa dziennie zwiększa ryzyko raka żołądka o 26%, a każde 50 g przetworzonego mięsa dziennie - o 72%. Wyższe spożycie białego mięsa może zmniejszać ryzyko raka żołądka, natomiast czerwonego lub przetworzonego - zwiększać. Potrzebne są dalsze badania, zwłaszcza w kontekście białego mięsa.

Zespół nieszczelnego jelita: zależność pomiędzy składnikami diety a dysbiozą

Typ badania: Przegląd literatury

Liczba cytowań: 2

Rok: 2025

Autorzy: Ana Beatriz Marcari, Aline Dias Paiva, Claudio Roberto Simon, Maria Emilia Soares Martins dos Santos

Czasopismo: Current Nutrition Reports

Ranking czasopisma: Q1

Główne wnioski: Nadmierne spożycie prostych węglowodanów, tłuszczów nasyconych i żywności przetworzonej prowadzi do dysbiozy i zespołu nieszczelnego jelita, natomiast dieta bogata w orzechy, warzywa, owoce, ryby i drób poprawia zdrowie jelit.

Streszczenie: Mikrobiota jelitowa odgrywa kluczową rolę w zdrowiu i chorobie. Zaburzenia spowodowane stresem, niezbilansowaną dietą, nadużywaniem alkoholu czy antybiotykami prowadzą do dysbiozy mikrobioty z istotnym wpływem na zdrowie gospodarza. Przegląd obejmuje ostatnie 5 lat badań dotyczących wpływu diety na dysbiozę i przepuszczalność jelit. Dieta jest głównym czynnikiem modulującym skład i funkcjonowanie mikrobioty. Nadmiar prostych węglowodanów, tłuszczów nasyconych i żywności przetworzonej wiąże się bezpośrednio z dysbiozą i nieszczelnością jelit. Z kolei dieta bogata w orzechy, warzywa, owoce, ryby i drób, z ograniczonym spożyciem czerwonego i przetworzonego mięsa, sprzyja bardziej różnorodnej i korzystnej mikrobiocie. Suplementacja prebiotykami, probiotykami, kwasami omega-3, witaminami A, B, C, D i E może dodatkowo poprawić barierę jelitową.