Nadużywanie substancji psychoaktywnych
Silnie szkodliwe działanie na zdrowie fizyczne i psychiczne – ryzyko uszkodzeń narządów, zaburzeń psychicznych i obniżenia jakości życia

Podstawowe dane
Nadużywanie substancji psychoaktywnych – zarówno alkoholu, narkotyków, jak i leków stosowanych niezgodnie z zaleceniami – to jedna z najważniejszych przyczyn poważnych problemów zdrowotnych na świecie. Prowadzi do nieodwracalnych uszkodzeń narządów, pogorszenia funkcji poznawczych, zaburzeń psychicznych oraz znacząco obniża jakość życia i długość życia osób dotkniętych uzależnieniem.
Wpływ: Negatywny
Główne obszary wpływu:
Poziom dowodów: Silne
Szkodliwość: Wysoka
Zanim zaczniesz wprowadzać w życie jakiekolwiek interwencje - przeczytaj nasz darmowy poradnik Droga ku długowieczności , aby zbudować solidne podstawy, które pozwolą Ci przygotować Twój spersonalizowany plan długowieczności i bezpiecznie go realizować.
PrzeczytajOpis działania
Substancje psychoaktywne wpływają na organizm poprzez toksyczne oddziaływanie na komórki, wywoływanie stresu oksydacyjnego, zaburzenia pracy układów enzymatycznych i neuroprzekaźników oraz silną modulację układu nerwowego. Alkohol, amfetamina, kokaina, opiaty, benzodiazepiny i inne narkotyki mogą prowadzić do nieodwracalnych uszkodzeń wątroby, mózgu, układu sercowo-naczyniowego oraz poważnych zaburzeń psychicznych. Mechanizmy te obejmują m.in. przewlekły stan zapalny, upośledzenie neurogenezy i procesów naprawczych oraz nasilanie reakcji stresowych, co prowadzi do stopniowego pogarszania zdrowia i funkcjonowania społecznego.
Poziom szkodliwości
Szkodliwość: Wysoka
Nadużywanie substancji psychoaktywnych stanowi jedną z głównych przyczyn przedwczesnej śmierci oraz wielonarządowych powikłań zdrowotnych na świecie. Konsensus naukowy, opary na licznych metaanalizach i danych epidemiologicznych, jednoznacznie wskazuje na silnie szkodliwe działanie alkoholu, narkotyków i leków stosowanych niezgodnie z zaleceniami. Skutki obejmują:
- znaczne skrócenie oczekiwanej długości życia
- poważne uszkodzenia wątroby (stłuszczenie, zapalenie, marskość, niewydolność)
- nieodwracalne zmiany w mózgu – zaburzenia poznawcze, emocjonalne i ryzyko chorób psychicznych
- zwiększenie ryzyka rozwoju uzależnienia i trwałych zaburzeń psychicznych
- obniżenie jakości życia oraz destrukcyjny wpływ na relacje rodzinne i społeczne
- wzrost ryzyka chorób zakaźnych (np. wirusowe zapalenie wątroby, HIV) zwłaszcza przy używaniu substancji dożylnych
- wysokie ryzyko śmiertelnych przedawkowań i powikłań somatycznych
Skala problemu
Nadużywanie substancji psychoaktywnych to globalny problem zdrowotny i społeczny, o rosnącej skali w większości krajów świata. Kluczowe dane epidemiologiczne:
- Z powodu konsekwencji nadużywania substancji psychoaktywnych co roku na świecie umiera ponad 11 milionów osób (alkohol, narkotyki, leki na receptę).
- Alkohol i narkotyki to najważniejsze przyczyny przedwczesnej śmierci wśród ludzi młodych (15–49 lat).
- Ponad 300 milionów ludzi na świecie cierpi na zaburzenia związane z nadużywaniem alkoholu lub innych substancji.
- W wielu krajach nadużywanie substancji odpowiada za ponad 5–7% całkowitej liczby zgonów i utraconych lat życia w zdrowiu.
- Zjawisko to wiąże się z gigantycznymi kosztami społecznymi – utratą produktywności, wzrostem kosztów opieki zdrowotnej, problemami rodzinnymi i wzrostem przestępczości.
Praktyczne wskazówki
Poproś o pomoc i wsparcie
Zwróć się do specjalisty uzależnień, psychologa lub grupy wsparcia. Leczenie jest skuteczniejsze, gdy korzystasz z pomocy profesjonalnej i społecznej.
Unikaj sytuacji i osób wywołujących chęć zażycia substancji
Zidentyfikuj tzw. wyzwalacze i ogranicz kontakty oraz miejsca związane z nadużywaniem substancji. Otocz się ludźmi, którzy wspierają zdrowy styl życia.
Zadbaj o rutynę i zdrowe nawyki
Wprowadź regularny rytm dnia, dbaj o sen, aktywność fizyczną i zbilansowaną dietę – to pomaga zmniejszać chęć sięgnięcia po substancje.
Ustal plan awaryjny na moment kryzysu
Miej przygotowany schemat działania na wypadek silnej chęci sięgnięcia po substancję – np. kontakt do osoby wspierającej, techniki relaksacyjne, alternatywne zajęcia.
Nie rezygnuj po niepowodzeniach
Nawroty są częścią procesu zdrowienia. Jeśli zdarzy się potknięcie, potraktuj to jako doświadczenie i poszukaj nowych sposobów wsparcia.
Dołącz do naszej grupy WhatsApp z botem AI, który przy wsparciu naszej społeczności i naszych ekspertów odpowie na wszelkie pytania związane z długowiecznością
DołączGłówne obszary wpływu
Wątroba
Nadużywanie substancji psychoaktywnych ma wyraźnie negatywny wpływ na wątrobę – może prowadzić do jej uszkodzenia, stłuszczenia, zapalenia, marskości, a nawet niewydolności. Różne substancje oddziałują toksycznie na wątrobę poprzez odmienne mechanizmy. Ryzyko rośnie przy jednoczesnym stosowaniu kilku substancji oraz w przypadku współistnienia infekcji wirusowych (np. HCV).
Mechanizmy uszkodzenia wątroby
- Alkohol jest najczęstszą przyczyną uszkodzenia wątroby, powodując stłuszczenie, zapalenie, marskość, a nawet raka poprzez stres oksydacyjny, stan zapalny i toksyczne metabolity.
- Amfetamina, kokaina, opiaty i benzodiazepiny mogą prowadzić do wzrostu enzymów wątrobowych, zapalenia, cholestazy, a nawet niewydolności wątroby.
- Tramadol i opiaty są szczególnie hepatotoksyczne.
- Ryzyko powikłań wzrasta przy współwystępowaniu uzależnienia od kilku substancji (wielosubstancyjność).
Najczęstsze skutki kliniczne
- Stłuszczenie, zapalenie, marskość i rak wątroby w przypadku alkoholu.
- Zapalenie, wzrost enzymów i martwica po amfetaminie i kokainie.
- Uszkodzenie funkcji syntetycznej i cholestaza po opiatach i tramadolu.
- Cholestatyczne zapalenie wątroby po benzodiazepinach.
- Zwiększone ryzyko alkoholowej choroby wątroby (ALD) i dekompensacji przy współuzależnieniu.
Dodatkowe czynniki ryzyka i przebieg kliniczny
- U osób uzależnionych częściej współwystępuje wirusowe zapalenie wątroby (np. HCV), co pogarsza stan wątroby.
- Uszkodzenie wątroby może mieć przebieg bezobjawowy lub prowadzić do poważnych powikłań (np. niewydolności wątroby).
- Wczesna diagnoza i leczenie uzależnienia są kluczowe dla ochrony zdrowia wątroby.
Mózg
Nadużywanie substancji psychoaktywnych prowadzi do trwałych zmian w strukturze, funkcjonowaniu i zdolnościach poznawczych mózgu. Skutki te są szczególnie poważne u młodzieży oraz osób z długim stażem nadużywania.
Zmiany strukturalne i funkcjonalne mózgu
- Nadużywanie substancji (alkohol, narkotyki, nikotyna) powoduje zmiany w objętości istoty szarej i białej, zwłaszcza w obszarach odpowiedzialnych za kontrolę emocji, pamięć, uwagę i podejmowanie decyzji.
- Uszkodzenia dotyczą m.in. kory przedczołowej, ciała migdałowatego, hipokampu, wzgórza oraz szlaków nerwowych łączących te regiony.
- Zaburzenia białej istoty mózgu pogarszają komunikację między różnymi obszarami mózgu i upośledzają funkcje poznawcze oraz emocjonalne.
Wpływ na funkcje poznawcze i emocjonalne
- Nadużywanie substancji upośledza pamięć, uczenie się, uwagę, kontrolę impulsów i inteligencję.
- Szczególnie pogarszają się wyniki testów pamięci werbalnej, funkcji wzrokowo-przestrzennych, szybkości psychomotorycznej i kontroli poznawczej.
- U młodzieży zaburza prawidłowy rozwój mózgu, prowadząc do trwałych deficytów poznawczych i emocjonalnych.
- Zmiany w mózgu nasilają impulsywność, podatność na uzależnienia oraz utrudniają leczenie i powrót do zdrowia.
Wybrane skutki nadużywania substancji na mózg
- Zmniejszenie objętości istoty szarej i białej oraz zaburzenia ich struktury.
- Upośledzenie pamięci i kontroli impulsów (hipokamp, kora przedczołowa).
- Wzrost podatności na uzależnienia przez zmiany w układzie nagrody.
- Zaburzenia regulacji emocji, wzrost ryzyka depresji i problemów afektywnych.
Znaczenie profilaktyki
- Wczesna interwencja i działania profilaktyczne są kluczowe, zwłaszcza u młodzieży, aby ograniczyć negatywny wpływ nadużywania substancji na rozwijający się mózg.
Zdrowie mentalne
Nadużywanie substancji psychoaktywnych prowadzi do rozwoju lub nasilenia zaburzeń psychicznych, pogarsza jakość życia oraz zwiększa ryzyko depresji, lęków i innych problemów emocjonalnych. Najsilniej dotyka młodzież i młodych dorosłych.
Główne skutki nadużywania substancji na zdrowie psychiczne
- Rozwój lub pogłębianie zaburzeń psychicznych – nadużywanie substancji może wywoływać lub nasilać depresję, lęki i zaburzenia nastroju.
- Obniżenie samooceny i wzrost poczucia wstydu – stygmatyzacja i wstyd pogarszają samopoczucie i utrudniają powrót do zdrowia.
- Problemy ze snem i codziennym funkcjonowaniem – osoby nadużywające substancji częściej cierpią na bezsenność i trudności w życiu codziennym.
- Współwystępowanie z innymi zaburzeniami – uzależnienie często idzie w parze z innymi problemami psychicznymi, szczególnie u młodzieży.
- Negatywny wpływ na rodzinę i otoczenie – rodziny osób uzależnionych doświadczają większego stresu, lęku i pogorszenia zdrowia psychicznego.
Mechanizmy i czynniki ryzyka
- Nadużywanie substancji prowadzi do zmian neurobiologicznych w mózgu, zaburzając równowagę neuroprzekaźników i powodując trwałe zaburzenia psychiczne.
- Stygmatyzacja oraz brak wsparcia społecznego pogłębiają problemy psychiczne i utrudniają wychodzenie z uzależnienia.
- Młodzież i młodzi dorośli są szczególnie podatni na negatywne skutki psychiczne związane z nadużywaniem substancji.
Wnioski i zalecenia
- Nadużywanie substancji psychoaktywnych znacząco pogarsza zdrowie psychiczne oraz relacje społeczne.
- Skuteczna pomoc wymaga kompleksowego wsparcia psychologicznego i społecznego oraz walki z piętnem uzależnienia.
Dane naukowe i źródła
Podsumowanie badań
Poziom dowodów Silne
Liczba załączonych badań: 60
- Przegląd literatury: 37 badań
- Badanie obserwacyjne: 9 badań
- Niezdefiniowany: 5 badań
- Nierandomizowane badanie kontrolowane (Non-RCT): 4 badania
- Przegląd systematyczny: 4 badania
- Metaanaliza: 1 badanie
Finalny komentarz: Nadużywanie substancji psychoaktywnych, takich jak alkohol, amfetamina, kokaina, opiaty, benzodiazepiny oraz ich połączenia, jest jednym z najlepiej przebadanych negatywnych czynników zdrowotnych. Skutki obejmują poważne i często nieodwracalne uszkodzenia wątroby, mózgu oraz zdrowia psychicznego, co zostało wielokrotnie udokumentowane w licznych metaanalizach, przeglądach systematycznych oraz dużych badaniach obserwacyjnych. Konsensus naukowy wskazuje, że ryzyko uszkodzeń narządów, trwałych zmian neurobiologicznych oraz rozwoju zaburzeń psychicznych rośnie wraz z nasileniem i czasem trwania ekspozycji. Dodatkowo, badania epidemiologiczne jednoznacznie potwierdzają, że nawet umiarkowana ekspozycja na niektóre substancje (np. alkohol, kokaina, opiaty) istotnie zwiększa ryzyko chorób przewlekłych, obniżenia jakości życia oraz śmiertelności. Dowody są spójne i pochodzą zarówno z badań klinicznych, jak i populacyjnych, obejmujących różne grupy wiekowe i populacyjne. Wysoki poziom szkodliwości wynika z potwierdzonych powikłań wielonarządowych oraz negatywnego wpływu na zdrowie psychiczne, społeczne i rodzinne.
Lista badań
Zaburzenia wątroby u osób nadużywających substancji
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 0
Rok: 2024
Autorzy: G. Zacharia, Anu Jacob
Czasopismo: Hepatology Forum
Ranking czasopisma: 3
Główne wnioski: Zaburzenia związane z nadużywaniem substancji mogą prowadzić do różnych schorzeń wątroby, w tym zapalenia, niewydolności oraz marskości, przy czym alkohol jest najczęstszą substancją odpowiedzialną za uszkodzenia wątroby.
Streszczenie: Zaburzenia związane z używaniem substancji to globalny problem zdrowotny, mający negatywny wpływ na zdrowie, finanse oraz bezpieczeństwo. Obejmuje zarówno stosowanie leków na receptę, jak i używanie substancji nielegalnych w nadmiernych ilościach lub przez zbyt długi czas, co wiąże się ze złożonymi objawami neuropsychiatrycznymi i/lub fizycznymi. Nadużywanie substancji oddziałuje na wszystkie narządy, w tym również na wątrobę. Mechanizm uszkodzenia wątroby różni się w zależności od substancji i może obejmować bezpośrednie działanie toksyczne, stres oksydacyjny oraz reakcje zapalne. Zajęcie wątroby waha się od bezobjawowego wzrostu enzymów, stłuszczenia wątroby, przez zapalenie, aż po niewydolność i marskość. Alkohol, najczęściej nadużywana substancja, jest także prototypowym hepatotoksynem, wywołującym cały wachlarz chorób wątroby. Dym tytoniowy zawiera wiele szkodliwych substancji, w tym rakotwórczych, które mogą indukować uszkodzenie wątroby, włóknienie oraz raka wątrobowokomórkowego (HCC). Kokaina, zwłaszcza w ostrym zatruciu, może powodować niedokrwienne uszkodzenie wątroby, ale także subkliniczne podwyższenie transaminaz. Marihuana i opioidy, mimo licznych niekorzystnych efektów, rzadko prowadzą do wyraźnych uszkodzeń wątroby. Osoby z zaburzeniami używania substancji są też narażone na wirusowe zapalenia wątroby oraz uszkodzenia wtórne do niedociśnienia, niedotlenienia i innych chorób ogólnoustrojowych. Kwalifikacja do przeszczepienia wątroby u osób z zaburzeniami używania substancji to trudny temat, w którym wytyczne balansują wymogi abstynencji z nowymi danymi o wynikach leczenia. Niniejszy artykuł przeglądowy szczegółowo analizuje hepatotoksyczne konsekwencje najczęściej nadużywanych substancji.
Zobacz badanieNarkotyki i uzależnienia: niebezpieczna droga ku uszkodzeniu wątroby
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 20
Rok: 2016
Autorzy: D. N. Roy, R. Goswami
Czasopismo: Chemico-biological interactions
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Narkotyki i uzależnienia mogą prowadzić do uszkodzenia wątroby, zaburzając jej funkcję i powodując ostre lub przewlekłe uszkodzenia, stłuszczenie, żółtaczkę cholestatyczną, zapalenie i marskość.
Zobacz badanieNieprawidłowości funkcji wątroby u osób nadużywających substancji: szczegółowa analiza
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 0
Rok: 2023
Autorzy: Mohamed Mostafa, Ekramy Nwidu
Czasopismo: Global Journal of Medical and Pharmaceutical Sciences
Ranking czasopisma:
Główne wnioski: Nieprawidłowości funkcji wątroby są powszechne u osób nadużywających substancji, prowadząc do zapalenia wątroby, włóknienia i marskości, co podkreśla potrzebę wczesnego wykrywania oraz zintegrowanych modeli opieki.
Streszczenie: Nieprawidłowości funkcji wątroby są powszechne wśród osób z zaburzeniami używania substancji, stanowiąc poważne zagrożenie zdrowotne i komplikacje. Niniejsza analiza obejmuje spektrum zaburzeń funkcji wątroby obserwowanych u osób nadużywających substancji, w tym zmiany poziomów enzymów, metabolizmu bilirubiny oraz funkcji syntetycznej. Różne substancje, w tym alkohol, narkotyki nielegalne i leki na receptę, przyczyniają się do hepatotoksyczności różnymi mechanizmami, prowadząc do zapalenia, włóknienia i marskości. Przegląd obejmuje patofizjologię uszkodzenia wątroby indukowanego przez nadużywanie substancji, ze szczególnym uwzględnieniem stresu oksydacyjnego, zapalenia i zaburzeń metabolicznych. Omówiono metody diagnostyczne oceny funkcji wątroby i monitorowania postępu choroby, podkreślając znaczenie wczesnego wykrywania i interwencji. Dodatkowo analizowany jest wpływ leczenia uzależnień na wyniki w zakresie funkcji wątroby, wskazując na potrzebę zintegrowanych modeli opieki łączących leczenie uzależnień z ochroną wątroby.
Zobacz badanieNieprawidłowości wątroby u osób nadużywających narkotyków i substancji
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 52
Rok: 2013
Autorzy: P. Pateria, B. de Boer, G. Macquillan
Czasopismo: Best practice & research. Clinical gastroenterology
Ranking czasopisma:
Główne wnioski: Nadużywanie nielegalnych narkotyków może powodować nieprawidłowości wątroby, w tym choroby alkoholowe wątroby i hepatotoksyczność paracetamolu, co może mieć znaczenie prognostyczne dla zdrowia wątroby.
Zobacz badanieWpływ nadużywania amfetaminy i captagonu na funkcję wątroby i nerek
Typ badania: Badanie obserwacyjne
Liczba cytowań: 2
Rok: 2024
Autorzy: Ali Khalaf Dakil, Aizhar H. Hasan
Czasopismo: Romanian Journal of Medical Practice
Ranking czasopisma: 4
Główne wnioski: Nadużywanie amfetaminy i captagonu znacząco wpływa na funkcje nerek i wątroby, co podkreśla potrzebę edukacji i interwencji mających na celu ograniczenie zagrożeń zdrowotnych.
Streszczenie: Wstęp: Uzależnienie to wieloaspektowe zaburzenie mózgu charakteryzujące się kompulsywnym używaniem substancji mimo szkodliwych konsekwencji. Fizjologiczne skutki działania narkotyków, takich jak amfetaminy i captagon, na funkcjonowanie narządów pozostają istotnym problemem, różniąc się w zależności od rodzaju substancji i czasu używania. Cel badania: Celem badania była ocena wpływu nadużywania amfetaminy i captagonu na funkcje wątroby i nerek. Porównując parametry fizjologiczne osób z historią nadużywania substancji i grupą kontrolną, badanie miało na celu wyjaśnienie konsekwencji zdrowotnych długotrwałego używania narkotyków. Metody: Badaniem objęto 50 uczestników: 30 z historią nadużywania substancji i 20 zdrowych osób. Oceniano funkcje wątroby i nerek przy użyciu testów biochemicznych i ELISA do oznaczania poziomów AST, ALT, ALP, bilirubiny całkowitej, albuminy, kreatyniny i mocznika. Wyniki: U użytkowników narkotyków odnotowano wyższe poziomy mocznika i kreatyniny. Testy funkcji wątroby wykazały wzrost GOT, GPT i ALP. Całkowity poziom bilirubiny był znacząco wyższy u użytkowników narkotyków, wskazując na uszkodzenie wątroby. Analiza wieku wykazała cięższe dysfunkcje nerek i wątroby u starszych użytkowników, ze wzrostem poziomów mocznika i kreatyniny wraz z wiekiem (p=0.001 i p=0.009). Wniosek: Zarówno amfetaminy, jak i captagon stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia nerek i wątroby. Podkreśla to konieczność edukacji, monitorowania i opracowania strategii terapeutycznych dla osób zagrożonych.
Zobacz badanieChoroba alkoholowa: wątroba i poza nią
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 210
Rok: 2014
Autorzy: A. Rocco, D. Compare, D. Angrisani, Marco Sanduzzi Zamparelli, G. Nardone
Czasopismo: World journal of gastroenterology
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Ethanol szkodzi wątrobie, trzustce i przewodowi pokarmowemu zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio, powodując zanik i włóknienie różnych narządów.
Streszczenie: Szkodliwe używanie alkoholu jest globalnym problemem. Szacuje się, że nadużywanie alkoholu to trzeci największy czynnik ryzyka chorób i niepełnosprawności na świecie; jest czynnikiem sprawczym 60 typów chorób i urazów oraz współprzyczyną co najmniej 200 innych. Wątroba to główny narząd odpowiedzialny za metabolizowanie etanolu i przez długi czas uważana była za główną ofiarę jego szkodliwego działania. Etanol i jego bioaktywne produkty, takie jak aldehyd octowy, estry kwasów tłuszczowych i addukty białek z etanolem, działają hepatotoksycznie, zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio. Podobny mechanizm zaproponowano dla alkoholowego uszkodzenia trzustki. Alkohol i jego metabolity bezpośrednio uszkadzają komórki trzustki i pobudzają komórki gwiaździste do produkcji i odkładania macierzy zewnątrzkomórkowej, wywołując sekwencję „martwica-włóknienie”, prowadzącą do zaniku i zwłóknienia, będących cechami morfologicznymi przewlekłego zapalenia trzustki. Choć mniej uwagi poświęcono górnemu i dolnemu odcinkowi przewodu pokarmowego, etanol wywołuje szkodliwe skutki poprzez: (1) bezpośrednie uszkadzanie błony śluzowej przełyku i żołądka; (2) zmiany ciśnienia zwieraczy i zaburzenia motoryki; (3) zmiany w wydzielaniu kwasu żołądkowego. W jelitach etanol może uszkadzać błonę śluzową bezpośrednio lub pośrednio przez wpływ na mikroflorę i upośledzenie lokalnej odporności. Zaburzenie bariery śluzowej jelit dodatkowo przyczynia się do uszkodzenia wątroby. Niniejszy przegląd podsumowuje najistotniejsze klinicznie choroby przewodu pokarmowego związane z alkoholem, skupiając się na mechanizmach patogenetycznych uszkodzeń wątroby, trzustki i przewodu pokarmowego wywołanych etanolem.
Zobacz badanieZaburzenia używania substancji a uszkodzenie wątroby: krótki przegląd
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 2
Rok: 2021
Autorzy: G. Testino, P. Balbinot, R. Pellicano
Czasopismo: Minerva gastroenterology
Ranking czasopisma: 3
Główne wnioski: Zaburzenia używania substancji (SUD) są powiązane z uszkodzeniem wątroby, a wczesne wykrycie włóknienia wątroby jest kluczowe dla poprawy rokowania i przeżycia.
Streszczenie: Zaburzenia używania substancji (SUD) są często powiązane z zaburzeniami używania alkoholu (AUD) oraz współistniejącymi zaburzeniami psychicznymi. Dodatkowo, pacjenci ci często przyjmują wiele leków jednocześnie. Z tych powodów osoby z SUD są bardziej narażone na rozwój chorób wątroby. W niniejszym przeglądzie analizowane są uszkodzenia wątroby spowodowane amfetaminami, kannabinoidami, kokainą i opioidami oraz sugeruje się konieczność identyfikacji współistniejącego zaburzenia używania alkoholu. Wczesne wykrycie włóknienia wątroby jest niezbędne u osób z SUD, gdyż to właśnie włóknienie jest najważniejszym predyktorem rokowania i przeżycia długoterminowego. Jego identyfikacja pomaga promować abstynencję od substancji i alkoholu. Aktywne używanie heroiny, kokainy i substancji syntetycznych jest bezwzględnym przeciwwskazaniem do przeszczepu wątroby. W przypadkach remisji i odpowiedniego leczenia pacjent jest ponownie oceniany. Specjalista od uzależnień powinien być obecny w zespole transplantacyjnym, a w przypadku jego braku konieczna jest ścisła współpraca z odpowiednią jednostką leczenia uzależnień.
Zobacz badanieZaburzenia funkcji wątroby u osób nadużywających substancji
Typ badania: Nierandomizowane badanie kontrolowane (Non-RCT)
Liczba cytowań: 6
Rok: 2015
Autorzy: E. Elmorsy, M. Salama, Mostafa Abdelsalam, L. L. Nwidu, M. Zaki, M. El-Bendary, N. Anber, A. Aggour
Czasopismo: International Journal of Medical and Pharmaceutical Sciences
Ranking czasopisma:
Główne wnioski: Tramadol i inne opioidy znacząco zmieniają funkcje i enzymy wątrobowe, a benzodiazepiny powodują żółtaczkę cholestatyczną u osób nadużywających tych substancji.
Streszczenie: Wstęp: Nadużywanie substancji to problem ogólnoświatowy o szybko rosnącej skali. Wątroba jest szczególnie narażona na toksyczne działanie ksenobiotyków. Metody: Przeanalizowano wpływ pięciu najczęściej nadużywanych w Egipcie substancji (tramadol, opiaty, konopie, barbiturany i benzodiazepiny) na funkcje wątroby u pacjentów szpitala uniwersyteckiego w Mansourze. Po wykluczeniu przewlekłych chorób wątroby uczestnicy byli badani testem immunoenzymatycznym. Wynik pozytywny potwierdzano chromatografią gazową i spektrometrią mas oraz badano ultrasonograficznie i laboratoryjnie. Wyniki: Wykryto 125 przypadków pozytywnych. Nie stwierdzono nieprawidłowości ultrasonograficznych. Poziomy SGOT, SGPT i bilirubiny bezpośredniej były istotnie wyższe u osób nadużywających substancji, podczas gdy poziom albumin był niższy w porównaniu do osób nieużywających. Najbardziej hepatotoksyczne okazały się tramadol i inne opioidy. Ponadto SGOT był również podwyższony (w mniejszym stopniu) u osób współuzależnionych od tramadolu i konopi. Benzodiazepiny powodowały znaczący wzrost stężenia bilirubiny. Wnioski: Tramadol i inne opioidy znacząco zmieniają funkcje syntetyczne i wydzielnicze wątroby, podwyższają enzymy wątrobowe. U osób nadużywających benzodiazepin obserwowano żółtaczkę cholestatyczną.
Zobacz badanieCzy nadużywanie alkoholu, uzależnienie od niezdrowego jedzenia powodujące otyłość i/lub używanie nielegalnych narkotyków stanowią zagrożenie dla wątroby u młodych osób z zaburzeniami psychologicznymi lub emocjonalnymi?
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 20
Rok: 2022
Autorzy: G. Tarantino, M. Cataldi, V. Citro
Czasopismo: International Journal of Molecular Sciences
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Nadużywanie alkoholu, uzależnienie od niezdrowej żywności oraz używanie nielegalnych substancji mogą prowadzić do otyłości, uszkodzenia psychicznego i uszkodzenia wątroby u młodych ludzi z zaburzeniami emocjonalnymi lub relacyjnymi.
Streszczenie: Najnowsze dane wskazują, że młodzi ludzie, głównie ze względu na presję czynników ryzyka lub zaburzone relacje interpersonalne, poszukują większej nagrody i są bardziej wrażliwi na wzmacniające właściwości „przyjemnych bodźców”, zwłaszcza gdy dochodzi do zwiększonego wydzielania dopaminy. Alkohol, produkty bogate w cukier i tłuszcze oraz nielegalne narkotyki są źródłem przyjemnych doznań związanych z nagrodą. Badania wykazują, że istnieje związek pomiędzy nadużywaniem substancji a otyłością na poziomie funkcjonowania mózgu. Jednak to nadmiar alkoholu jest kluczowy w prowadzeniu do otyłości i związanych z nią chorób, takich jak stłuszczenie wątroby, zwłaszcza jeśli występuje razem z uzależnieniem od nielegalnych substancji i negatywnymi nawykami żywieniowymi u młodych ludzi. Udowodniono, że długotrwałe picie alkoholu wywołuje uszkodzenia psychiczne podobne do tych powodowanych przez narkotyki, a także negatywnie wpływa na funkcje wątroby. Oprócz farmakokinetycznych interakcji alkoholu z narkotykami zachodzących w wątrobie poprzez te same enzymy metaboliczne, istnieją także interakcje farmakodynamiczne w ośrodkowym układzie nerwowym. Dodatkowym szkodliwym efektem niezdrowego jedzenia jest indukowanie otyłości i związanej z nią niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby (NAFLD). W niniejszym przeglądzie skupiamy się na kluczowych mechanizmach wpływu tych uzależnień na wątrobę oraz układ nerwowy.
Zobacz badaniePrzegląd mechanizmów molekularnych alkoholowej choroby wątroby
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 52
Rok: 2021
Autorzy: Arunraj Namachivayam, A. Gopalakrishnan
Czasopismo: Life sciences
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Alkoholowa choroba wątroby jest wywoływana przez wzrost stanu zapalnego, stres oksydacyjny i zmniejszenie aktywności enzymów antyoksydacyjnych; agonisty tych szlaków mogą potencjalnie zapobiegać rozwojowi choroby.
Zobacz badanieAlkohol i mechanizmy chorób wątroby
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 22
Rok: 2023
Autorzy: Mo Chen, Wanglei Zhong, Weiqi Xu
Czasopismo: Journal of Gastroenterology and Hepatology
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Alkoholowa choroba wątroby (ALD) jest powodowana przez zmiany genetyczne i epigenetyczne, stres oksydacyjny, toksyczność aldehydu octowego, stan zapalny, przeprogramowanie metaboliczne, uszkodzenia immunologiczne i dysbiozę mikrobioty jelitowej.
Streszczenie: Alkoholowa choroba wątroby (ALD) jest główną przyczyną zachorowalności i śmiertelności na całym świecie, obejmuje szerokie spektrum uszkodzeń – od prostego stłuszczenia przez zapalenie, zaawansowane włóknienie, marskość aż po raka wątrobowokomórkowego. Patogeneza ALD obejmuje zmiany genetyczne i epigenetyczne, stres oksydacyjny, toksyczność acetaldehydu, stan zapalny indukowany cytokinami i chemokinami, przeprogramowanie metaboliczne, uszkodzenia immunologiczne oraz dysbiozę mikrobioty jelitowej. Przegląd podsumowuje aktualny stan wiedzy na temat mechanizmów patogenezy ALD oraz możliwych kierunków badań i terapii ukierunkowanych na te mechanizmy.
Zobacz badanieOcena przypadków osób uzależnionych przyjętych do Oddziału Leczenia Uzależnień Szpitala Neurologiczno-Psychiatrycznego Uniwersytetu w Asjut
Typ badania: Nierandomizowane badanie kontrolowane (Non-RCT)
Liczba cytowań: 5
Rok: 2020
Autorzy: Wafaa M. AbddelMoneim, Nora Z. Abdellah, Mohammed Fawzy, S. Mohammed
Czasopismo:
Ranking czasopisma:
Główne wnioski: Osoby uzależnione w Asjut mają wysoki odsetek nieprawidłowości w EKG i ryzyko uszkodzenia wątroby związanego z wirusowym zapaleniem wątroby.
Streszczenie: Wstęp: Nadużywanie substancji stanowi poważny problem w Egipcie ze względu na zmieniający się wzorzec używania i zagrożenie dla zdrowia, życia społecznego i gospodarki. Cel badania: Badanie miało na celu określenie wzorca nadużywania substancji w gubernatorstwie Asjut oraz ocenę funkcji wątroby, nerek i zmian w EKG u osób uzależnionych przyjętych do Oddziału Leczenia Uzależnień. Metody: Do badania włączono 80 mężczyzn uzależnionych przez co najmniej rok oraz 41 zdrowych osób. Wszyscy pacjenci wypełnili kwestionariusz uzależnienia, zostali przebadani klinicznie oraz poddani badaniom funkcji wątroby, nerek, badaniu EKG i testom toksykologicznym moczu. Wyniki: 43 pacjentów (53,75%) miało 25–35 lat (średnia wieku 30,47±6,91). Wielokrotne uzależnienie występowało u 57,5% (46 przypadków), najczęściej nadużywano tramadolu (32,5%). Najczęściej pacjenci mieli wykształcenie techniczne (47,5%). W 47,5% przypadków stwierdzono wywiad rodzinny uzależnienia. WZW C występowało u 15 osób (18,75%), z czego 13 używało substancji w iniekcjach. Nie stwierdzono istotnej zależności między czasem uzależnienia a zmianami w funkcji wątroby i nerek, ale wykazano korelację między zmianami funkcji wątroby a zakażeniem wirusowym. U osób uzależnionych 53,75% miało nieprawidłowości w EKG (najczęściej odwrócony załamek T). Wnioski: U osób nadużywających substancji często występują nieprawidłowości w EKG i ryzyko uszkodzenia wątroby spowodowane wirusowym zapaleniem u osób stosujących iniekcje. Należy wdrożyć środki ograniczające nadużywanie substancji.
Zobacz badanieAlkohol i uszkodzenie wątroby
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 0
Rok: 2019
Autorzy: D. Alice
Czasopismo:
Ranking czasopisma:
Główne wnioski: Nadmierne spożywanie alkoholu, zwłaszcza w sytuacjach wysokiego ryzyka, może obciążać wątrobę i przyczyniać się do różnych problemów zdrowotnych.
Streszczenie: Zachęta do proaktywnego badania wpływu substancji na organizm! Dla większości osób umiarkowane spożycie alkoholu nie wydaje się szkodzić wątrobie. Nadużywanie alkoholu może jednak mieć długotrwały wpływ na wątrobę. Wątroba odpowiada za rozkład i eliminację toksyn, zamianę nadmiaru cukru na glikogen do magazynowania energii i wiele innych kluczowych funkcji. Z tego powodu nadmiar alkoholu może obciążać wątrobę i prowadzić do wielu problemów zdrowotnych, szczególnie przy spożywaniu w sposób wysokiego ryzyka.
Zobacz badanieUszkodzenia narządów wywołane przez alkohol: serce i mózg
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 56
Rok: 2018
Autorzy: A. Obad, Ahmed Peeran, Janay I. Little, G. Haddad, S. Tarzami
Czasopismo: Frontiers in Pharmacology
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Przewlekłe spożywanie alkoholu może prowadzić do uszkodzenia serca i mózgu; markery zapalne, takie jak TNF-alfa, mogą przewidywać ryzyko demencji i chorób sercowo-naczyniowych.
Streszczenie: Alkohol jest jedną z najczęściej nadużywanych substancji w USA. Przewlekłe spożywanie etanolu odpowiada za liczne choroby przewlekłe na całym świecie. Mechanizm uszkodzenia wątroby został dobrze poznany, jednak mniej wiadomo o skutkach dla innych narządów, zwłaszcza serca i ośrodkowego układu nerwowego (OUN). Autorzy przeprowadzili przegląd związku między alkoholem a chorobami serca i demencją. Zwrócono uwagę na złożoną relację między stanem zapalnym a chorobami sercowo-naczyniowymi i demencją, a ostatnio biomarkery zapalne zyskują na znaczeniu. Przegląd dotyczy potencjalnej roli TNF-alfa w przewidywaniu demencji i/lub chorób serca. Stwierdzono, że TNF-alfa może promować i przyspieszać miejscowy stan zapalny oraz uszkodzenia poprzez mechanizmy autokrynne i parakrynne. Poznanie mechanizmów łączących przewlekłe spożywanie alkoholu z produkcją cytokin prozapalnych i aktywacją szlaków sygnałowych jest kluczowe dla lepszego zrozumienia tych chorób i rozwoju nowych metod leczenia.
Zobacz badanieWpływ użycia kokainy na wyniki leczenia u osób ocenianych pod kątem przeszczepu wątroby
Typ badania: Badanie obserwacyjne
Liczba cytowań: 1
Rok: 2023
Autorzy: Darya M. Herscovici, Katherine M. Cooper, A. Colletta, D. Devuni
Czasopismo: The American Journal of Gastroenterology
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Zaburzenia używania kokainy negatywnie wpływają na dostęp do przeszczepu wątroby, zwiększając 2,2-krotnie ryzyko odmowy podczas kwalifikacji, szczególnie u pacjentów bez zaburzeń używania alkoholu.
Streszczenie: Wstęp: Zaburzenia używania substancji są częstą chorobą współistniejącą u pacjentów z przewlekłą chorobą wątroby. Aktywne zaburzenie używania substancji jest przeciwwskazaniem do przeszczepu w większości przypadków. Jednak pacjenci z historią zaburzeń mogą być oceniani negatywnie podczas kwalifikacji do przeszczepu. Obecnie ograniczone są dane na temat wpływu używania kokainy na kwalifikację i listę oczekujących. Celem badania była analiza wpływu zaburzeń używania kokainy na wyniki oceny i kwalifikacji do przeszczepu wątroby. Metody: Przeanalizowano dane z 4 lat dla 678 pacjentów kwalifikowanych do przeszczepu z powodu przewlekłej choroby wątroby. 96 osób (14%) zgłosiło aktualne lub wcześniejsze używanie kokainy. Najwięcej przypadków dotyczyło pacjentów z marskością HCV i alkoholową chorobą wątroby. Użytkownicy kokainy byli młodsi, mieli niższy wynik MELD i częściej byli mężczyznami. Więcej osób z zaburzeniami używania kokainy otrzymało decyzję odmowną (18% vs 10%). Kontrola pod kątem wieku, płci, wyniku MELD i etiologii przewlekłej choroby wątroby wykazała, że używanie kokainy 2,2-krotnie zwiększa ryzyko odmowy (p<0,014). U pacjentów bez choroby alkoholowej kokaina wiązała się z większym ryzykiem odmowy. Wnioski: Zaburzenia używania kokainy negatywnie wpływają na dostęp do przeszczepu wątroby, szczególnie u pacjentów bez współistniejących zaburzeń używania alkoholu. Wymagana jest dalsza analiza w celu poprawy równości opieki.
Zobacz badanieRola mitochondriów w alkoholowej chorobie wątroby
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 129
Rok: 2014
Autorzy: F. Nassir, J. Ibdah
Czasopismo: World journal of gastroenterology
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Spożycie alkoholu negatywnie wpływa na biogenezę i funkcję mitochondriów, co może stanowić potencjalny cel terapeutyczny w leczeniu alkoholowej choroby wątroby.
Streszczenie: Nadużywanie alkoholu jest główną przyczyną chorób i śmiertelności związanych z wątrobą. Przewlekłe lub epizodyczne picie prowadzi do stłuszczenia wątroby, które może rozwinąć się w zapalenie, marskość i raka wątrobowokomórkowego. Patogeneza alkoholowej choroby wątroby (ALD) jest słabo poznana, ale najnowsze badania wskazują na kluczową rolę mitochondriów w tym procesie. Mitochondria odpowiadają za metabolizm energii i tworzenie reaktywnych form tlenu. Alkohol uszkadza DNA mitochondrialne, powoduje akumulację lipidów i stres oksydacyjny. Zarówno w badaniach na zwierzętach, jak i u ludzi wykazano zmiany w morfologii i funkcji mitochondriów po ekspozycji na alkohol. Zrozumienie mechanizmów leżących u podstaw upośledzonej biogenezy i funkcji mitochondriów może pomóc w opracowaniu nowych terapii ALD.
Zobacz badanieLeczenie uzależnień i jego wpływ na nawroty picia alkoholu po przeszczepie wątroby
Typ badania: Nierandomizowane badanie kontrolowane (Non-RCT)
Liczba cytowań: 63
Rok: 2013
Autorzy: J. Rodrigue, D. Hanto, M. Curry
Czasopismo: Liver Transplantation
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Kontynuacja leczenia uzależnień po przeszczepie wątroby znacząco zmniejsza ryzyko nawrotu do alkoholu.
Streszczenie: Wiele programów przeszczepiania wątroby wymaga leczenia uzależnień od kandydatów z historią nadużywania alkoholu. Brakuje jednak danych potwierdzających, że leczenie uzależnień przed przeszczepem zapobiega nawrotom. Przeanalizowano 118 dorosłych pacjentów po przeszczepie (2002–2011), by zbadać związek między leczeniem uzależnień a nawrotem picia. 61 osób (52%) uczestniczyło w leczeniu przed przeszczepem. Nawrót do picia zanotowano u 40 (34%) biorców. Osoby leczone przed przeszczepem nie różniły się istotnie pod względem nawrotów od osób bez leczenia przed transplantacją (30% vs 39%). Jednak leczenie przed i po przeszczepie znacząco zmniejszało ryzyko nawrotu (16%) w porównaniu z osobami nieleczonymi (41%) i leczonymi tylko przed transplantacją (45%). Wyniki sugerują, że programy transplantacyjne powinny kłaść nacisk na kontynuację leczenia uzależnień po przeszczepie. Dalsze badania powinny określić optymalny moment interwencji, by ograniczyć ryzyko nawrotów.
Zobacz badanieZaburzenia używania substancji są powiązane z alkoholową chorobą wątroby u osób z zaburzeniami używania alkoholu
Typ badania: Nierandomizowane badanie kontrolowane (Non-RCT)
Liczba cytowań: 5
Rok: 2022
Autorzy: Augustin G. L. Vannier, V. Fomin, R. Chung, Suraj J. Patel, Esperance A K Schaefer, Russell P. Goodman, Jay Luther
Czasopismo: Gastro Hep Advances
Ranking czasopisma:
Główne wnioski: U pacjentów z zaburzeniami używania alkoholu, zaburzenia używania substancji (zwłaszcza opioidów) są niezależnie powiązane z rozpoznaniem alkoholowej choroby wątroby.
Zobacz badanieJak nadużywanie alkoholu uszkadza wątrobę? Odpowiedź
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 0
Rok: 2018
Autorzy: D. Alice
Czasopismo:
Ranking czasopisma:
Główne wnioski: Nadmierne spożycie i nadużywanie alkoholu może długotrwale uszkadzać wątrobę, która filtruje krew, rozkłada toksyny i odpowiada za wiele funkcji organizmu.
Streszczenie: Zachęta do aktywnego zdobywania wiedzy o wpływie substancji na organizm! Dla większości osób umiarkowane spożycie alkoholu nie wydaje się szkodzić wątrobie. Jednak nadużywanie alkoholu może prowadzić do trwałych zmian w wątrobie. Wątroba filtruje całą krew, rozkłada i eliminuje toksyny, zamienia nadmiar cukru na glikogen i pełni wiele innych kluczowych funkcji. W związku z tym nadmierne spożycie alkoholu może prowadzić do szeregu problemów zdrowotnych, jeśli nie jest stosowane w sposób niskiego ryzyka. Chcesz wiedzieć więcej o alkoholu i wątrobie? Czytaj dalej!
Zobacz badaniePrzegląd wpływu nadużywania narkotyków na zdrowie
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 1
Rok: 2023
Autorzy: Pravesh Dayal, Vishakha Vishakha, N. Thakur
Czasopismo: A and V Pub Journal of Nursing and Medical Research
Ranking czasopisma:
Główne wnioski: Nadużywanie substancji negatywnie wpływa na zdrowie fizyczne i psychiczne, prowadząc do chorób wątroby, układu krążenia, nadciśnienia, depresji oraz zwiększając ryzyko wypadków i urazów.
Streszczenie: Szacuje się, że w USA z powodu nadużywania alkoholu umiera rocznie około 88 000 osób (około 62 000 mężczyzn i 26 000 kobiet), co czyni alkohol trzecią najważniejszą przyczyną możliwych do uniknięcia zgonów (po tytoniu i nieprawidłowej diecie oraz braku aktywności fizycznej). Nadużywanie substancji negatywnie wpływa na zdrowie fizyczne i psychiczne, może prowadzić do takich schorzeń jak choroby wątroby, układu krążenia, nadciśnienie czy depresja. Może również zwiększać ryzyko wypadków i urazów. Leczenie może obejmować farmakoterapię, terapię oraz grupy wsparcia. Wyzdrowienie jest możliwe przy odpowiedniej pomocy!
Zobacz badanieAlkohol i narkotyki a rozwijający się mózg
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 199
Rok: 2016
Autorzy: L. Squeglia, K. Gray
Czasopismo: Current Psychiatry Reports
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Nadmierne spożycie alkoholu i narkotyków w okresie dojrzewania wiąże się z gorszym funkcjonowaniem poznawczym i zmianami aktywności mózgu, co może wpływać na rozwój mózgu.
Streszczenie: Okres dojrzewania to ważny etap rozwoju układu nerwowego, charakteryzujący się gwałtownie rosnącym spożyciem alkoholu i narkotyków. W ostatniej dekadzie badania próbowały rozróżnić skutki poprzedzające i następujące po rozpoczęciu używania substancji, stosując zaawansowane, podłużne projekty badawcze. Ten przegląd skupia się na najnowszych badaniach prospektywnych i porusza następujące pytania: (1) jakie cechy neuropsychologiczne i neuronalne poprzedzają używanie substancji w adolescencji, czyniąc młodzież bardziej podatną na ciężkie picie lub zażywanie narkotyków oraz (2) jak intensywne używanie alkoholu i narkotyków wpływa na rozwój mózgu i funkcje poznawcze? Wyniki wskazują, że predyspozycje do zwiększonego używania substancji w okresie dojrzewania obejmują: słabsze funkcjonowanie neuropsychologiczne (kontrola hamowania, pamięć robocza), mniejszą objętość istoty szarej i białej, zmiany integralności istoty białej oraz zmienioną aktywację mózgu podczas zadań hamowania, pamięci roboczej, nagrody oraz w stanie spoczynku. Po rozpoczęciu używania substancji alkohol i marihuana wiążą się z gorszym funkcjonowaniem w testach pamięci werbalnej, funkcji wzrokowo-przestrzennych, szybkości psychomotorycznej, pamięci roboczej, uwagi, kontroli poznawczej i ogólnego IQ. Nadużywanie alkoholu w adolescencji jest powiązane z szybszym spadkiem objętości istoty szarej, mniejszym przyrostem istoty białej oraz zwiększoną aktywnością mózgu podczas zadań hamowania i pamięci roboczej względem grupy kontrolnej. Potrzebne są większe badania podłużne na bardziej zróżnicowanych populacjach, aby lepiej zrozumieć interaktywne skutki alkoholu, marihuany i innych substancji, jak również rolę płci, współistniejących zaburzeń psychicznych, genetyki, snu i wieku rozpoczęcia używania.
Zobacz badanieKomentarz: Używanie substancji a mózg – rozróżnienie przyczyny od skutku nie jest proste. Komentarz do Kim-Spoon i in. (2020)
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 5
Rok: 2020
Autorzy: Sylia Wilson
Czasopismo: Journal of child psychology and psychiatry, and allied disciplines
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Używanie i nadużywanie substancji wiąże się ze zmianami w mózgu, ale lepsze zrozumienie przyczyn i czynników inicjujących uzależnienie może poprawić profilaktykę i jakość życia osób dotkniętych tym problemem oraz ich rodzin.
Streszczenie: Związek pomiędzy nadużywaniem substancji a różnicami w strukturze i funkcjonowaniu mózgu oraz wynikającym z tego upośledzeniem neurokognitywnym jest niepodważalny. Badania o wysokiej wartości przyczynowej, takie jak prospektywne badania podłużne wykorzystywane przez Kim-Spoon i in. (2020), a także badania bliźniąt i rodzin, są niezbędne do odpowiedzi na kluczowe, choć trudne pytania dotyczące używania substancji i rozwijającego się mózgu. Badania te, mające na celu rozróżnienie przyczyny od skutku oraz identyfikację czynników inicjujących cykl uzależnienia, mogą zrewolucjonizować nasze rozumienie rozwoju używania i nadużywania substancji, prowadzić do rewizji obowiązujących modeli uzależnień, wskazywać najskuteczniejsze strategie prewencyjne oraz w rezultacie poprawiać życie milionów osób i ich rodzin.
Zobacz badanieUżywanie substancji a zaburzenia pamięci: wielowymiarowy przegląd efektów neurologicznych i poznawczych
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 0
Rok: 2025
Autorzy: Gün Pakyürek
Czasopismo: Journal of Medicine and Palliative Care
Ranking czasopisma:
Główne wnioski: Używanie substancji może prowadzić do trwałych zaburzeń neurokognitywnych, przy czym skutki zależą od rodzaju substancji, czasu trwania i czynników indywidualnych.
Streszczenie: Celem pracy była analiza związku między używaniem substancji a zaburzeniami pamięci. Badanie obejmowało również analizę biologicznych efektów zażywania substancji na mózg oraz mechanizmów prowadzących do upośledzenia funkcji pamięci. Dodatkowo oceniono wpływ różnych czynników, w tym nadużywania substancji, chorób psychicznych, podatności genetycznej i wieku. Używanie substancji negatywnie wpływa na pamięć i procesy uczenia się poprzez zaburzenia funkcjonowania kluczowych obszarów, takich jak hipokamp i płat czołowy. Różne substancje powodują specyficzne uszkodzenia pamięci. Przegląd podkreśla, jak używanie substancji może prowadzić do trwałych zaburzeń neurokognitywnych, przy czym skutki różnią się w zależności od rodzaju substancji, czasu używania i czynników indywidualnych. Podkreśla to wagę wczesnych interwencji i strategii profilaktycznych. Wielodyscyplinarne podejście jest kluczowe w zapobieganiu i leczeniu tych efektów.
Zobacz badanieNadużywanie substancji a istota biała: wyniki, ograniczenia i przyszłość badań z użyciem obrazowania tensora dyfuzji
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 74
Rok: 2019
Autorzy: William H. Hampton, Italia M Hanik, I. Olson
Czasopismo: Drug and alcohol dependence
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Nadużywanie substancji może powodować zmiany w istocie białej, ale zakres tych zmian pozostaje niejasny.
Zobacz badanieMorfologia istoty szarej i białej w zaburzeniach używania substancji: przegląd systematyczny badań neuroobrazowych i metaanaliza
Typ badania: Metaanaliza
Liczba cytowań: 78
Rok: 2020
Autorzy: V. Pando-Naude, Sebastian Toxto, Sofia Fernandez-Lozano, Christine E Parsons, S. Alcauter, Eduardo E. Garza-Villarreal
Czasopismo: Translational Psychiatry
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Zaburzenia używania substancji powodują charakterystyczne zmiany morfometryczne mózgu, zależne od stopnia nasilenia i rodzaju substancji, co może mieć znaczenie dla rozumienia przebiegu choroby i terapii.
Zobacz badanieSubstancje uzależniające a mózg
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 1
Rok: 2019
Autorzy: Alisha Moreland-Capuia
Czasopismo: Training for Change
Ranking czasopisma:
Główne wnioski: Substancje uzależniające, takie jak alkohol, nikotyna, kokaina, metamfetamina, opioidy i konopie indyjskie, negatywnie wpływają na rozwój mózgu i funkcje poznawcze, co podkreśla potrzebę interwencji w zdrowiu publicznym.
Streszczenie: Rozdział ten poświęcony jest wpływowi różnych substancji uzależniających na krytyczne etapy rozwoju mózgu oraz powiązaniom między upośledzeniem funkcji poznawczych a używaniem substancji. Omówiono główne substancje uzależniające – alkohol, nikotynę, kokainę, metamfetaminę, opioidy i konopie indyjskie – oraz ich wpływ na rozwijający się mózg. Literatura naukowa łączy centrum nagrody/przyjemności z używaniem substancji. U młodzieży nasila się poszukiwanie nagrody, co stanowi ważny czynnik ryzyka rozwoju uzależnienia. Zrozumienie tej zależności ma kluczowe znaczenie dla kształtowania skutecznych strategii interwencyjnych i profilaktycznych w zdrowiu publicznym.
Zobacz badanieNadużywanie substancji, pamięć i zespół stresu pourazowego (PTSD)
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 60
Rok: 2014
Autorzy: M. Tipps, J. D. Raybuck, K. Lattal
Czasopismo: Neurobiology of Learning and Memory
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Nadużywanie substancji, szczególnie nikotyny, kokainy i alkoholu, może negatywnie wpływać na pamięć i uczenie się, co może utrudniać leczenie PTSD.
Zobacz badanieNarkotyki uzależniające modyfikują neurogenezę, synaptogenezę i plastyczność synaptyczną, zaburzając tworzenie pamięci poprzez zaburzenia neuroprzekaźnictwa i nieprawidłowości sygnalizacyjne
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 13
Rok: 2023
Autorzy: A. Rezayof, Z. Ghasemzadeh, Oveis Hosseinzadeh Sahafi
Czasopismo: Neurochemistry International
Ranking czasopisma: 2
Główne wnioski: Uzależniające narkotyki zaburzają tworzenie pamięci w mózgu poprzez zaburzenia równowagi neuroprzekaźników i nieprawidłowości sygnalizacyjne, co prowadzi do zaburzeń emocjonalnych i poznawczych.
Zobacz badanieUżywanie substancji w okresie dojrzewania wiąże się ze zmianą reakcji mózgu podczas przetwarzania negatywnych bodźców emocjonalnych
Typ badania: Badanie obserwacyjne
Liczba cytowań: 5
Rok: 2022
Autorzy: Scott A. Jones, Amanda C Del Giacco, Samantha J. Barnes, B. Nagel
Czasopismo: Journal of studies on alcohol and drugs
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Używanie substancji w okresie adolescencji wiąże się ze zmianami w układach mózgowych odpowiedzialnych za alokację uwagi i przetwarzanie emocji podczas oglądania negatywnych bodźców.
Streszczenie: Cel: Nadużywanie substancji często wiąże się z zaburzeniami regulacji emocji. Zrozumienie neurobiologii reakcji emocjonalnej i jej zaburzeń u młodzieży używającej substancji może mieć znaczenie profilaktyczne. Metody: Badanie przeprowadzono wśród młodzieży w wieku 11–21 lat (N = 130, średnia wieku = 17), analizując wpływ spożycia alkoholu i marihuany na reakcję emocjonalną oraz regulację za pomocą zadania Emotional Go-NoGo w rezonansie magnetycznym (fMRI). Wyniki: Częstsze spożywanie alkoholu wiązało się z większą aktywnością mózgu w prawej środkowej części zakrętu obręczy podczas przetwarzania strachu, zaś częstsze używanie marihuany z mniejszą aktywnością tej okolicy oraz prawego płata czołowego. Wnioski: Nadużywanie substancji w adolescencji zmienia aktywność układów mózgowych związanych z przetwarzaniem emocji negatywnych i reakcją motoryczną.
Zobacz badanieImpulsywność, płaty czołowe i ryzyko uzależnienia
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 680
Rok: 2009
Autorzy: F. Crews, C. A. Boettiger
Czasopismo: Pharmacology Biochemistry and Behavior
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Nadużywanie alkoholu może zwiększać impulsywność i prowadzić do uszkodzeń mózgu, a leczenie uzależnienia może poprawiać funkcje wykonawcze.
Zobacz badanieMarkery zapalne w zaburzeniach używania substancji i nastroju: perspektywa neuroobrazowa
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 29
Rok: 2022
Autorzy: Khushbu Agarwal, P. Manza, Marquis Chapman, Nafisa Nawal, Erin Biesecker, Katherine L. McPherson, Evan Dennis, Allison Johnson, N. Volkow, Paule Valery Joseph
Czasopismo: Frontiers in Psychiatry
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Przewlekłe używanie substancji i stresory przyczyniają się do zapalenia mózgu, co może promować kompulsywne zachowania związane z używaniem substancji i pogarszać zaburzenia nastroju.
Streszczenie: Przewlekłe narażenie na działanie narkotyków uzależniających oraz stresory obecne w zaburzeniach nastroju sprawiają, że mózg staje się bardziej podatny na stan zapalny. Zapalenie mózgu, czyli neuroinflamacja, objawia się aktywacją mikrogleju i przewlekłym wydzielaniem cytokin, chemokin oraz czynników prozapalnych, zaburzających przepuszczalność bariery krew-mózg. Coraz większe zainteresowanie budzi zrozumienie, jak nadużywanie substancji oraz powtarzające się narażenie na stres prowadzą do neuroinflamacji, zaburzonej neuroplastyczności oraz pogorszenia kontroli poznawczej, co w konsekwencji sprzyja kompulsywnemu używaniu substancji i pogłębia zaburzenia nastroju. Przegląd koncentruje się na badaniach obrazowych u ludzi analizujących związek pomiędzy funkcją mózgu a markerami zapalnymi w zaburzeniach używania substancji i nastroju.
Zobacz badanieMiędzynarodowy przegląd neurobiologii: skutki używania legalnych i nielegalnych substancji w okresie okołoadolescencyjnym dla rozwijającego się ośrodkowego układu nerwowego, część 11
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 1
Rok: 2022
Autorzy: R. Perna
Czasopismo: Applied Neuropsychology: Child
Ranking czasopisma: 3
Główne wnioski: Nadużywanie substancji w okresie adolescencji może zmieniać strukturę i funkcjonowanie mózgu oraz neurokognicję, zwiększając ryzyko rozwoju uzależnień w późniejszym życiu.
Streszczenie: Międzynarodowy przegląd neurobiologii, efekty używania legalnych i nielegalnych substancji w okresie okołoadolescencyjnym na rozwijający się OUN (tom 161), stanowi kompleksowe podsumowanie badań dotyczących wpływu ekspozycji na substancje i ich nadużywania na rozwijający się mózg. Adolescencja to okres intensywnych zmian rozwojowych mózgu, zwiększonej mielinizacji, poprawy integralności szlaków istoty białej i przewodnictwa nerwowego. Nadużywanie substancji w tym okresie wiąże się ze zmianami strukturalnymi, funkcjonalnymi i neurokognitywnymi mózgu oraz zwiększa ryzyko uzależnień. Przegląd obejmuje badania na ludziach i zwierzętach, omawia efekty działania kannabinoidów, opioidów, alkoholu i nikotyny oraz wpływ wczesnych stresorów na późniejsze ryzyko uzależnienia.
Zobacz badanieNastolatkowie wykazują odmienne zaburzenia w obszarach emocjonalnych i uwagi wykonawczej w zależności od nasilenia zaburzeń związanych z alkoholem i konopiami
Typ badania: Badanie obserwacyjne
Liczba cytowań: 43
Rok: 2018
Autorzy: Joseph Aloi, K. Blair, Kathleen I. Crum, H. Meffert, S. White, Patrick M. Tyler, Laura C. Thornton, Alita M. Mobley, Abraham D. Killanin, Kathryn O. Adams, F. Filbey, Kayla Pope, R. Blair
Czasopismo: NeuroImage : Clinical
Ranking czasopisma:
Główne wnioski: Nadużywanie alkoholu i konopi u nastolatków wywiera różny wpływ na przetwarzanie emocji i neurokręgi uwagi wykonawczej.
Zobacz badanieNadużywanie substancji jako czynnik pośredniczący w rokowaniu po urazie mózgu
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 368
Rok: 1995
Autorzy: J. Corrigan
Czasopismo: Archives of physical medicine and rehabilitation
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Nadużywanie substancji jest częste u pacjentów po urazach mózgu i wiąże się z wyższą śmiertelnością, gorszymi wynikami neuropsychologicznymi oraz większym ryzykiem kolejnych urazów i pogorszenia w późniejszym okresie.
Zobacz badanieWrażliwość afektywna w zaburzeniach używania substancji
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 52
Rok: 2019
Autorzy: R. McHugh, Elizabeth T. Kneeland
Czasopismo: Current opinion in psychology
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Negatywna afektywność i inne wrażliwości emocjonalne są silnie powiązane z problematycznym używaniem substancji i zaburzeniami z tym związanymi, wpływając zarówno na przeżywanie, jak i interpretację emocji.
Zobacz badanieCzy uraz mózgu zwiększa ryzyko nadużywania substancji?
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 166
Rok: 2009
Autorzy: J. Bjork, S. Grant
Czasopismo: Journal of neurotrauma
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Uraz mózgu może zwiększać ryzyko rozwoju zaburzeń używania substancji, choć kierunek tej zależności wymaga dalszych badań.
Streszczenie: Wojny w Afganistanie i Iraku spowodowały tysiące urazów mózgu wśród żołnierzy. Warto zadać pytanie, czy osoby po urazie mózgu są bardziej narażone na rozwój zaburzeń używania substancji. Wiadomo, że intoksykacja alkoholem i narkotykami zwiększa ryzyko urazu mózgu, ale nie wiadomo, czy sam uraz zwiększa podatność na uzależnienia. Przegląd podsumowuje wyzwania badawcze oraz dane neurochemiczne i behawioralne wskazujące na możliwość istnienia takiego związku.
Zobacz badanieNadużywanie substancji i narkotyków a zdrowie młodzieży w USA – studium przypadku
Typ badania: Badanie obserwacyjne
Liczba cytowań: 0
Rok: 2022
Autorzy:
Czasopismo: Journal of Medicine, Nursing & Public Health
Ranking czasopisma:
Główne wnioski: Nadużywanie substancji i narkotyków negatywnie wpływa na zdrowie młodzieży w USA, powodując konsekwencje fizjologiczne i psychologiczne.
Streszczenie: Narkotyk to substancja chemiczna, która zmienia funkcjonowanie całego ciała i mózgu. Badanie miało na celu określenie wpływu nadużywania substancji i narkotyków na zdrowie młodzieży w USA. Zastosowano badanie opisowe, celowo dobraną próbę 200 osób oraz kwestionariusze. Analizy wykazały, że nadużywanie substancji jest istotnie negatywnie związane ze zdrowiem młodzieży (β=-0,548, p=0,005). Uzależnienie ma liczne negatywne konsekwencje zdrowotne, zarówno fizjologiczne, jak i psychologiczne, prowadzi do utraty kontroli nad używaniem substancji. Autorzy podkreślają konieczność działań profilaktycznych oraz wsparcia dla młodzieży dotkniętej problemem.
Zobacz badanieInterocepcja w kontekście impulsywności i uzależnienia
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 16
Rok: 2023
Autorzy: Aleksandra M. Herman
Czasopismo: Current Addiction Reports
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Interocepcja może przyczyniać się do impulsywności i uzależnienia, a nadużywanie substancji negatywnie wpływa na zdolność mózgu do przetwarzania informacji wewnętrznych i system nagrody.
Streszczenie: Celem przeglądu jest analiza relacji między impulsywnością a interocepcją w uzależnieniach oraz podsumowanie obecnej wiedzy i wskazanie kierunków dalszych badań. Interocepcja może wpływać na impulsywność i rozwój uzależnienia. Nadużywanie substancji upośledza zdolność mózgu do przetwarzania sygnałów z wnętrza ciała i wpływa na system nagrody, prowadząc do zmniejszonej wrażliwości na naturalne nagrody i zwiększonej wrażliwości na substancje. Nowe metody terapii, takie jak trening uważności, stymulacja mózgu lub nerwu błędnego, mogą być skuteczne w leczeniu uzależnień poprzez wpływ na impulsywność i interocepcję. Konieczne są dalsze badania nad rolą interocepcji i rozwojem narzędzi do jej badania w populacji osób uzależnionych.
Zobacz badanieNeurobiologia uzależnienia
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 8
Rok: 2019
Autorzy: Casia Horseman, Avery M Meyer
Czasopismo: Clinical obstetrics and gynecology
Ranking czasopisma: 2
Główne wnioski: Nadużywanie narkotyków prowadzi do zmian w mózgu, powodując kompulsywność, impulsywność i negatywne emocje, co można zrozumieć i wykorzystać w terapii.
Streszczenie: Narkotyki uzależniające powodują zmiany w mózgu prowadzące do uzależnienia. Obecnie nauka koncentruje się na tym, jak substancje oddziałują na mózg, jakie zmiany powodują, jak wpływają na zachowanie człowieka i jak mogą utrzymywać się nawet po odstawieniu. Kompulsywność w poszukiwaniu i przyjmowaniu substancji, impulsywność oraz negatywne emocje przy odstawieniu są kluczowymi cechami uzależnienia. Wszystkie te cechy mają podstawy neurobiologiczne, a ich zrozumienie pomaga lepiej leczyć uzależnienia.
Zobacz badanieRola czynnika uwalniającego kortykotropinę (CRF) w uzależnieniu od alkoholu i nikotyny
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 13
Rok: 2020
Autorzy: S. Simpson, K. Shankar, A. Kimbrough, O. George
Czasopismo: Brain Research
Ranking czasopisma: 2
Główne wnioski: CRF odgrywa kluczową rolę w rozwoju negatywnych stanów emocjonalnych w uzależnieniu od alkoholu i nikotyny, wiążąc się z lękiem, dysforią i innymi negatywnymi stanami.
Zobacz badanieNegatywne implikacje używania narkotyków i substancji psychoaktywnych dla zdrowia psychicznego
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 0
Rok: 2024
Autorzy: Nelyn Akunna Okoye, Rosemary Nneka Udeji, Charles Nkesi Ordu, Emeka John Aneke, Chinazor Cordelia Offor, Chinyere Ada Asanya
Czasopismo: International Neuropsychiatric Disease Journal
Ranking czasopisma:
Główne wnioski: Nadużywanie narkotyków negatywnie wpływa na zdrowie psychiczne, prowadząc do zmian neurobiologicznych i strukturalnych w mózgu, obciążeń społecznych i stygmatyzacji.
Streszczenie: Zdrowie psychiczne odnosi się do emocjonalnego, psychologicznego i społecznego dobrostanu człowieka, obejmując myśli, uczucia, zachowania oraz zdolność radzenia sobie z wyzwaniami życiowymi. Wiele czynników, w tym nadużywanie narkotyków, zostało zidentyfikowanych jako przyczyna zaburzeń psychicznych, co rodzi pilną potrzebę globalnego rozwiązania tych problemów. Nadużywanie substancji jest złożonym problemem zdrowia publicznego, obejmującym nie tylko nielegalne, ale i legalne substancje, a jego skutki wykraczają poza zdrowie jednostki. Relacja między zdrowiem psychicznym a nadużywaniem substancji potęguje trudności, ponieważ nadużywanie prowadzi do powstawania lub pogłębiania zaburzeń psychicznych. Przegląd analizował czynniki biologiczne, psychologiczne i społeczne oraz postulował ustandaryzowane podejście do tego złożonego problemu. Wyniki wskazują, że wpływ nadużywania substancji na zdrowie psychiczne obejmuje zmiany neurobiologiczne, zaburzenia poziomu neuroprzekaźników i zmiany strukturalne w mózgu. Skutki te dotyczą nie tylko jednostki, ale generują także obciążenia społeczne, np. wzrost kosztów ochrony zdrowia czy obciążenia systemu sprawiedliwości, potęgowane przez stygmatyzację. Wyróżnienie kategorii substancji – legalnych, na receptę, akceptowanych społecznie i nielegalnych – podkreśla ich zróżnicowane działanie i konieczność rozumienia ich wpływu na zdrowie psychiczne. Skuteczne przeciwdziałanie wymaga podejścia kompleksowego, obejmującego m.in. zintegrowane leczenie podwójnych diagnoz (IDDT), leczenie wspomagane farmakologicznie (MAT), terapię poznawczo-behawioralną (CBT), wywiad motywacyjny (MI), terapię dialektyczno-behawioralną (DBT), wsparcie rówieśnicze, programy 12 kroków i systemy opieki skoncentrowane na powrocie do zdrowia. Przegląd podkreśla również potrzebę dalszych badań nad skutecznością tych metod oraz innowacyjnych strategii przeciwdziałania stygmatyzacji i barierom w dostępie do leczenia.
Zobacz badanieZerwanie łańcuchów – opisowe badanie wpływu nadużywania substancji na codzienne funkcjonowanie i zdrowie psychiczne
Typ badania:
Liczba cytowań: 0
Rok: 2025
Autorzy: Gomathi Sivaprakash, Venkatesh Mathen Kumar Vasudevan, Shankarshanmugam Rajendran, Anbazhagan Marudhan, Jayalakshmi Lakshmanan, Christina Anthonysamy, Packiyalakshmi Muthuchamy
Czasopismo: International Journal on Science and Technology
Ranking czasopisma:
Główne wnioski: Nadużywanie substancji znacząco wpływa na codzienne funkcjonowanie i zdrowie psychiczne, prowadząc do niepełnosprawności oraz współwystępowania zaburzeń psychicznych.
Streszczenie: Nadużywanie substancji stanowi poważne wyzwanie zarówno dla zdrowia fizycznego, jak i psychicznego, prowadząc do niepełnosprawności ograniczającej codzienne życie. Celem badania była analiza zależności między nadużywaniem substancji a występowaniem niepełnosprawności funkcjonalnej oraz zaburzeń psychicznych. Wiele osób zmagających się z uzależnieniem doświadcza współwystępujących zaburzeń psychicznych, co dodatkowo pogłębia problemy społeczne i zawodowe. Zrozumienie tych zależności jest kluczowe dla opracowania skutecznych interwencji, które będą uwzględniać nie tylko samo uzależnienie, ale i jego funkcjonalne oraz psychologiczne konsekwencje.
Zobacz badanieStygmatyzacja i wsparcie społeczne w nadużywaniu substancji: implikacje dla zdrowia psychicznego i dobrostanu
Typ badania: Badanie obserwacyjne
Liczba cytowań: 186
Rok: 2017
Autorzy: M. Birtel, L. Wood, Nancy J. Kempa
Czasopismo: Psychiatry Research
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Postrzegane wsparcie społeczne poprawia zdrowie psychiczne i dobrostan osób z problemem nadużywania substancji, zmniejszając stygmatyzację i poczucie wstydu.
Zobacz badanieWspółwystępowanie nadużywania substancji i problemów ze zdrowiem psychicznym
Typ badania:
Liczba cytowań: 0
Rok: 2021
Autorzy: Kirstin R. Painter, Maria Scannapieco
Czasopismo:
Ranking czasopisma:
Główne wnioski: Nadużywanie substancji i zaburzenia psychiczne często współwystępują u nastolatków i młodych dorosłych; włączenie obu terapii umożliwia bardziej kompleksowe podejście.
Streszczenie: Nadużywanie substancji, w tym alkoholu i innych narkotyków, jest jednym z najczęściej występujących problemów wśród nastolatków i młodych dorosłych, współistniejącym z wieloma innymi zaburzeniami psychicznymi. Użycie alkoholu i narkotyków może być pewnym etapem dorastania, jednak konieczne jest stosowanie narzędzi przesiewowych umożliwiających odróżnienie używania substancji od nadużywania. Rozpoznanie typowych objawów nadużywania substancji oraz najczęściej używanych środków psychoaktywnych pozwala na zastosowanie odpowiednich strategii leczenia. Autorzy podkreślają znaczenie włączenia leczenia zaburzeń psychicznych do terapii uzależnień w celu kompleksowej pomocy osobom z problemami współwystępującymi.
Zobacz badanieWpływ nadużywania alkoholu i narkotyków na zdrowie – analiza
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 0
Rok: 2025
Autorzy: Sahil Rahman
Czasopismo: International Journal of Scientific Research in Engineering and Management
Ranking czasopisma:
Główne wnioski: Długotrwałe używanie substancji i uzależnienie zwiększają ryzyko wielu chorób ogólnoustrojowych, co podkreśla potrzebę profilaktyki, zmiany polityki oraz programów rehabilitacyjnych.
Streszczenie: Nadużywanie substancji, w tym uzależnienie od alkoholu i narkotyków, stanowi poważne zagrożenie dla osoby, stabilności społecznej i produktywności gospodarczej. Artykuł przegląda wpływ używania alkoholu i narkotyków na zdrowie fizyczne i psychiczne, ze szczególnym uwzględnieniem długofalowych skutków dla dobrostanu. Podsumowuje literaturę, teorie i wyniki badań empirycznych dotyczących bezpośredniego i pośredniego wpływu nadużywania substancji na narządy wewnętrzne, funkcje neurologiczne i zdrowie psychiczne. Długotrwałe używanie substancji wiąże się ze wzrostem ryzyka licznych chorób, co uzasadnia potrzebę skutecznej profilaktyki, zmiany polityki i rozwoju programów rehabilitacyjnych. Autor wskazuje także ograniczenia badań i sugeruje dalsze analizy nad wdrażaniem strategii łagodzenia uzależnienia.
Zobacz badanieAffective vulnerability in substance use disorders
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 52
Rok: 2019
Autorzy: R. McHugh, Elizabeth T. Kneeland
Czasopismo: Current opinion in psychology
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Negatywna afektywność i inne podatności emocjonalne są silnie powiązane z problematycznym używaniem substancji i zaburzeniami używania substancji, wpływając na sposób doświadczania i interpretacji emocji.
Zobacz badanieZdrowie psychiczne i fizyczne członków rodzin osób uzależnionych – przegląd literatury
Typ badania: Przegląd systematyczny
Liczba cytowań: 41
Rok: 2020
Autorzy: Marco Di Sarno, Valentina De Candia, F. Rancati, F. Madeddu, R. Calati, Rossella Di Pierro
Czasopismo: Drug and alcohol dependence
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Dorośli członkowie rodzin osób uzależnionych doświadczają zwiększonego stresu, pogorszenia zdrowia psychicznego i problemów fizycznych, wyższego ryzyka agresji oraz obniżonej jakości życia.
Zobacz badanieZdrowie psychiczne i używanie substancji wśród nieheteronormatywnych kobiet po doświadczeniu przemocy seksualnej w dzieciństwie – przegląd systematyczny
Typ badania: Przegląd systematyczny
Liczba cytowań: 5
Rok: 2023
Autorzy: Lauren A. Bochicchio, Mariah Xu, C. Veldhuis, Charles Mctavish, T. Hughes
Czasopismo: Psychological trauma : theory, research, practice and policy
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Nieheteronormatywne kobiety częściej zgłaszają przemoc seksualną w dzieciństwie niż heteroseksualne, co może pośredniczyć w relacji między tożsamością a negatywnymi skutkami psychicznymi i używaniem substancji.
Streszczenie: Celem pracy było zsyntetyzowanie wiedzy o zależnościach pomiędzy przemocą seksualną w dzieciństwie a zdrowiem psychicznym i używaniem substancji u nieheteronormatywnych kobiet dorosłych. Wyniki pokazują wyraźnie wyższą częstość przemocy seksualnej w tej grupie oraz sugerują, że to doświadczenie może pośredniczyć w powstawaniu niekorzystnych skutków.
Zobacz badanieStygmatyzacja uzależnienia od substancji: przyczyny, konsekwencje i możliwe interwencje
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 37
Rok: 2023
Autorzy: A. Krendl, B. Perry
Czasopismo: Psychological Science in the Public Interest
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Stygmatyzacja osób uzależnionych ogranicza dostęp do pracy, mieszkania i ochrony zdrowia, przyczyniając się do pogorszenia wyników zdrowotnych – przegląd możliwych interwencji redukujących stygmatyzację.
Streszczenie: Uzależnienie od substancji jest poważnym problemem zdrowia publicznego. Mimo wysokiej powszechności, uzależnienie jest jednym z najbardziej stygmatyzowanych schorzeń. Stygmatyzacja ogranicza dostęp do zatrudnienia i mieszkań, pogarsza relacje społeczne, szkodzi zdrowiu fizycznemu i psychicznemu, a także zniechęca do szukania pomocy. Przegląd podsumowuje czynniki wywołujące stygmatyzację, jej skutki oraz możliwości przeciwdziałania temu zjawisku.
Zobacz badanieJak odporność psychiczna wspiera zdrowie psychiczne osób z DSM-5 – zaburzeniem używania substancji? Mediacja pozytywnego afektu, poczucia własnej wartości i wsparcia społecznego
Typ badania: Badanie obserwacyjne
Liczba cytowań: 40
Rok: 2020
Autorzy: Chunyu Yang, You Zhou, Mengfan Xia
Czasopismo: Frontiers in Psychiatry
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Odporność psychiczna wspiera zdrowie psychiczne osób uzależnionych poprzez wzmacnianie pozytywnego afektu, poczucia własnej wartości i wsparcia społecznego.
Streszczenie: Celem badania było zbadanie wpływu odporności psychicznej na dobrostan psychiczny osób z zaburzeniem używania substancji wg DSM-5. Analiza wykazała, że pozytywny afekt i poczucie własnej wartości pośredniczą w relacji między odpornością a stresem, a pozytywny afekt i wsparcie społeczne – w relacji między odpornością a satysfakcją z życia. Wyniki mają znaczenie dla praktyki terapeutycznej.
Zobacz badanieSubstance Abuse and Mental Health Services Administration (SAMHSA) – agencja wspierająca zdrowie psychiczne i walkę z uzależnieniami
Typ badania:
Liczba cytowań: 57
Rok: 2018
Autorzy: Bethany Figg
Czasopismo: Journal of Consumer Health on the Internet
Ranking czasopisma: 4
Główne wnioski: SAMHSA to agencja rządowa USA dostarczająca informacji i wsparcia w zakresie badań i usług dotyczących zdrowia psychicznego i zaburzeń używania substancji, mająca na celu poprawę zdrowia społeczeństwa.
Zobacz badanieKonsekwencje pandemii COVID-19 dla zdrowia psychicznego i używania substancji
Typ badania:
Liczba cytowań: 569
Rok: 2020
Autorzy: Nirmita Panchal, Rabah Kamal, R. Garfield, P. Chidambaram
Czasopismo:
Ranking czasopisma:
Główne wnioski: Pandemia COVID-19 negatywnie wpłynęła na zdrowie psychiczne i używanie substancji u osób szczególnie narażonych, w tym młodych dorosłych, osób po utracie pracy, rodziców oraz społeczności mniejszościowych.
Zobacz badanieCzy rodzice młodzieży nadużywającej substancji potrzebują wsparcia? Przegląd literatury
Typ badania: Przegląd systematyczny
Liczba cytowań: 0
Rok: 2023
Autorzy: L. Hlahla, C. Ngoatle, T. Mothiba
Czasopismo: Curationis
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Rodzice młodzieży nadużywającej substancji potrzebują programów wsparcia, które pomogą im radzić sobie ze stresem i utrzymać zdrowie psychiczne.
Streszczenie: Nadużywanie substancji przez młodzież negatywnie wpływa na ich rodziny, zwłaszcza na rodziców, którzy doświadczają stresu i pogorszenia samopoczucia. Przegląd wykazuje, że wsparcie profesjonalistów i programy pomocowe dla rodziców są niezbędne dla ich zdrowia psychicznego i efektywnego wsparcia dzieci.
Zobacz badanieWpływ nadużywania narkotyków na zdrowie – przegląd
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 1
Rok: 2023
Autorzy: Pravesh Dayal, Vishakha Vishakha, N. Thakur
Czasopismo: A and V Pub Journal of Nursing and Medical Research
Ranking czasopisma:
Główne wnioski: Nadużywanie substancji negatywnie wpływa na zdrowie fizyczne i psychiczne, prowadząc do chorób wątroby, serca, nadciśnienia i depresji, zwiększając także ryzyko wypadków.
Zobacz badanieNadużywanie substancji – wyzwanie zdrowia publicznego
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 1
Rok: 2023
Autorzy: Ulfat Amin, A. Malla, Ishrat Amin, Roohi Jan
Czasopismo: Indian Journal of Psychiatric Nursing
Ranking czasopisma:
Główne wnioski: Nadużywanie substancji to złożony problem zdrowia publicznego, na który wpływają czynniki ryzyka i stosowane strategie leczenia – skuteczna profilaktyka wymaga wielopoziomowych działań.
Streszczenie: Nadużywanie substancji to poważny problem zdrowia publicznego dotyczący milionów osób na świecie. Obejmuje ono szkodliwe używanie substancji psychoaktywnych, takich jak alkohol, nikotyna i nielegalne narkotyki, prowadząc do uzależnienia, zaburzeń psychicznych i problemów zdrowotnych. W artykule omówiono najczęściej nadużywane substancje, czynniki ryzyka, a także różne terapie behawioralne poprawiające wyniki leczenia. Autorzy podkreślają potrzebę zintegrowanych programów zapobiegających nadużywaniu substancji wśród nastolatków.
Zobacz badanieKorzystanie z pomocy psychologicznej przez osoby po urazach psychicznych – systematyczny przegląd z uwzględnieniem roli używania substancji
Typ badania: Przegląd systematyczny
Liczba cytowań: 8
Rok: 2017
Autorzy: Carissa van den Berk-Clark, David A. Patterson Silver Wolf
Czasopismo: Trauma, violence & abuse
Ranking czasopisma: 1
Główne wnioski: Nadużywanie substancji zazwyczaj zwiększa prawdopodobieństwo korzystania z pomocy psychologicznej u osób po traumie, z wyjątkiem młodszych grup z niedawną traumą.
Streszczenie: Przegląd 37 badań wykazał, że w większości przypadków nadużywanie substancji zwiększa szansę korzystania z pomocy psychologicznej po traumie, choć w grupie młodszych osób z niedawną traumą zależność może być odwrotna.
Zobacz badanieCzynniki wpływające na nadużywanie substancji i najskuteczniejsze interwencje psychologiczne u młodzieży i młodych dorosłych
Typ badania: Przegląd literatury
Liczba cytowań: 4
Rok: 2024
Autorzy: Promethi Das Deep, Nitu Ghosh, Catherine Gaither, Md. Shiblur Rahaman
Czasopismo: Psychoactives
Ranking czasopisma:
Główne wnioski: Młodzież z niską samooceną, słabą więzią rodzinną i bez pozytywnych wzorców częściej nadużywa substancji – skuteczne interwencje to wzmacnianie samooceny i środowisko szkolne sprzyjające zdrowiu psychicznemu.
Streszczenie: Młodzież i młodzi dorośli są szczególnie podatni na nadużywanie substancji, zwłaszcza jeśli mają słabą samoocenę, niewielką więź z rodziną i brak pozytywnych wzorców. Przegląd wskazuje, że skuteczne interwencje to wzmacnianie samooceny, zaangażowanie w pozytywne aktywności i budowanie wsparcia rodzinnego oraz rówieśniczego.
Zobacz badanieWpływ nadużywania substancji na zdrowie psychiczne członków rodziny
Typ badania: Badanie obserwacyjne
Liczba cytowań: 9
Rok: 2019
Autorzy: F. Shamsaei, Mohammad Baanavi, Z. Hassanian, F. Cheraghi
Czasopismo: Current drug research reviews
Ranking czasopisma: 3
Główne wnioski: Nadużywanie substancji znacząco pogarsza zdrowie psychiczne członków rodzin – aż 29,4% ma zaburzenia psychiczne wobec 16% w grupie bez uzależnionego członka rodziny.
Streszczenie: Badanie przekrojowe 228 członków rodzin wykazało istotne różnice w zakresie depresji, lęku i fobii – rodziny osób uzależnionych mają znacznie gorszy stan zdrowia psychicznego.
Zobacz badanieNadużywanie substancji i narkotyków a zdrowie młodzieży w USA – studium przypadku
Typ badania:
Liczba cytowań: 0
Rok: 2022
Autorzy:
Czasopismo: Journal of Medicine, Nursing & Public Health
Ranking czasopisma:
Główne wnioski: Nadużywanie substancji i narkotyków negatywnie wpływa na zdrowie fizyczne i psychiczne młodzieży w USA, skutki obejmują zarówno sferę fizjologiczną, jak i psychiczną.
Streszczenie: Celem badania było określenie wpływu nadużywania substancji na zdrowie młodzieży. Wyniki pokazują, że wzrost nadużywania substancji wiąże się ze spadkiem wskaźników zdrowia. Zaleca się profilaktykę opartą na pracy z rodziną oraz wsparcie psychologiczne dla młodzieży.
Zobacz badanieEfekty moderujące nadużywania substancji na zdrowie fizyczne i psychiczne dorosłych
Typ badania: Badanie obserwacyjne
Liczba cytowań: 1
Rok: 2021
Autorzy: M. Mumba, Alexandra F. Nancarrow, J. Jaiswal, Erika Hocchaus, Madelyn Campbell, L. Davis
Czasopismo: Journal of the American Psychiatric Nurses Association
Ranking czasopisma: 2
Główne wnioski: Nadużywanie substancji może moderować zależność między aktywnością fizyczną a zdrowiem psychicznym – osoby niepijące i palące mają mniej problemów psychicznych przy większej aktywności.
Streszczenie: Badanie 450 016 dorosłych pokazało, że aktywność fizyczna zwykle poprawia zdrowie psychiczne, jednak efekt ten jest modyfikowany przez nadużywanie substancji. Osoby niepijące oraz palące odnotowały mniej problemów psychicznych wraz ze wzrostem aktywności, podczas gdy u niepalących efekt był odwrotny.
Zobacz badanie